|
prywatyzacja
prywatyzacja - akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. Prywatyzacja może się odbywać przez uwłaszczenie lub sprzedaż.
Przeciwieństwem prywatyzacji jest nacjonalizacja.
Rodzaje prywatyzacji
Istnieje podstawowy podział na prywatyzację pośrednią i bezpośrednią. -
Prywatyzacja pośrednia
-
Prywatyzacja bezpośrednia
-
Obejmowanie akcji.
Historia prywatyzacji w Polsce
Po Okrągłym Stole i wyborach 1989 roku Polska weszła w okres transformacji wolnorynkowej. Aby sprostać światowej konkurencji kolejne rządy (Ministerstwo Skarbu Państwa, utworzone 1 października 1996) rozpoczęły ogromną akcję prywatyzacji. Przyjęła ona trzy formy:
-
prywatyzacja kapitałowa
-
powszechne uwłaszczenie – własność otrzymali wszyscy obywatele (patrz: Program Powszechnej Prywatyzacji)
-
prywatyzacja bezpośrednia
Największe prywatyzacje miały miejsce w latach 90. XX wieku. W niektórych latach sprzedawano mienie wartości większej niż 10 mld złotych.
Prywatyzacja w Polsce często wiązała się ze sprzedażą mienia zagranicznym właścicielom. Największe polskie firmy jak monopolistyczny operator telekomunikacyjny, czy wiele banków trafiło w ręce zagranicznego kapitału. Dzięki restrukturyzacji nowe prywatne przedsiębiorstwa przetrwały na rynku, ale kosztem wzrostu bezrobocia. Sprywatyzowane sektory gospodarki zaczęły osiągać zyski i wpłacać do budżetu podatki.
Prywatyzacja czasami następowała nie z racjonalnych przesłanek, lecz dlatego, że rząd potrzebował pochodzących z niej pieniędzy do zmniejszenia deficytu budżetowego. Tak na przykład, poprzez "prywatyzację" Elektrociepłownie Warszawskie i Górnośląski Zakład Energetyczny zostały sprzedane szwedzkiej państwowej spółce Vattenfall. Podobnie Telekomunikacja Polska została "sprywatyzowana" na rzecz państwowej France Télécom.
W październiku 2005 na skutek protestów wielu środowisk resort skarbu wycofał się z planów prywatyzacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, gdy okazało się, że potencjalni nabywcy byli zainteresowani głównie gruntami będącymi jego własnością. Dzięki temu największe polskie wydawnictwo muzyki poważnej, które ma prawo do utworów najważniejszych polskich twórców będzie zarządzane przez Ministerstwo Kultury.
W Polsce największe kontrowersje wokół prywatyzacji dotyczyły korupcji. Na początku lat 90. byli członkowie PZPR utworzyli szereg spółek, które dzięki zręcznym manipulacjom przejmowały za bezcen państwowe mienie. Proces ten nazwano "samouwłaszczeniem nomenklatury". Mimo całkowitej niemoralności takich działań, nowe prywatne firmy często lepiej radziły sobie w rynkowej gospodarce, co ułatwiło przemiany. Utarło się powiedzenie, że "pierwszy milion trzeba ukraść", aby założyć własny biznes. Pod koniec lat 90. nielegalne przejmowanie państwowego mienia było już niemożliwe. Jednak podczas wielkich prywatyzacji politycy czasami żądali od zachodnich inwestorów "prowizji". Pewien procent wartości firmy trafiał na konta zaprzyjaźnionych biznesmenów, którzy potem wspierali niektóre partie polityczne. Największa prywatyzacja, której dotyczyły tego typu zarzuty, to sprzedaż PZU. Do wyjaśnienia kulisów tej transakcji sejm powołał komisję śledczą.
Inne hasła zawierające informacje o "prywatyzacja":
Tadeusz Mazowiecki
...
Polityka przemysłowa
przemysłu, transferu technologii)- doradztwo- standardy i normy techniczne- promowanie przekształceń organizacyjnych przedsiębiorstw (prywatyzacja)- zamówienia publiczne- systemy podatkowe poszczególnych krajów Główne cele polityki przemysłowej UEDo ...
Prawica
Obniżenie podatków, likwidacja przymusowych ubezpieczeń społecznych, większości koncesji gospodarczych, uproszczenie procedur i prywatyzacja są głównymi postulatami gospodarczymi partii prawicowych. Stosunek do socjalizmuZdaniem uznających się ...
Neoliberalizm
...
Unia Polityki Realnej
postulatów partii należą:znaczne obniżenie
podatków
;redukcja administracji państwowej;zniesienie regulacji prawnych utrudniających prowadzenie
działalności gospodarczej
;
prywatyzacja
, m.in. państwowej służby zdrowia, szkolnictwa oraz spółek państwowych;ograniczenie roli publicznych ubezpieczeń ...
Budżet państwa
...
Uwłaszczenie nomenklatury
...
PKO BP
w systemie informatycznym Powszechnej Kasy Oszczędności - Banku Państwowego
PKO BP - udana prywatyzacja
...
Konserwatywny liberalizm
...
Słowenia
jest zbliżony do średniego poziomu inflacji w krajach UE.Od roku 2000 postępuje
prywatyzacja
w takich dziedzinach jak
bankowość
,
telekomunikacja
oraz sektor użyteczności publicznej. Stopniowo ...
Inne lekcje zawierające informacje o "prywatyzacja":
Przemysł przetwórczy w Polsce (plansza 22)
istotne zmiany:
Od roku 1989 wprowadza się inne, bardziej opłacalne technologie przemysłowe.
Następuje prywatyzacja wielu zakładów przemysłowych. Do końca 2004 roku różnymi formami przekształceń własnościowych ...
211. Gospodarka Polski. Sytuacja polskiego przemysłu (plansza 4)
...
231. Współczesny stan polskiego przemysłu (plansza 13)
...
|
