Prawo własności intelektualnej (prawo na dobrach niematerialnych) jest terminem obejmującym elementy różnych działów prawa , regulujące zasady korzystania z tzw. własności intelektualnej . W różnych jurysdykcjach termin ten rozumiany jest mniej lub bardziej szeroko, w Polsce najczęściej do praw własności intelektualnej zalicza się regulacje dotyczące praw autorskich (w ramach prawa cywilnego ) oraz patentów i znaków towarowych (w ramach prawa własności przemysłowej ). W niektórych krajach do praw własności intelektualnej zaliczane są także tajemnice handlowe .

Tak rozumiane prawa własności intelektualnej dają uprawnionym osobom możliwość zakazania innym pełnego korzystania z utworów, koncepcji lub znaków będących przedmiotem ochrony.

Akty prawne

Regulacje dotyczące poszczególnych praw "własności intelektualnej" określane są w odrębnych gałęziach prawa, z wykorzystaniem konstrukcji typowych zarówno dla regulacji prawa rzeczowego , jak i prawa zobowiązań . Do "własności intelektualnej" stosuje się także wprost uregulowania prawa spadkowego .

Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi prawo własności intelektualnej w Polsce są:

• ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
• ustawa "Prawo własności przemysłowej",
• ustawa o ochronie baz danych,
• ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Zakres ochrony

Zakres ochrony poszczególnych praw własności intelektualnej w Polsce jest różny w zależności od charakteru tych praw:

Prawo autorskie

Dobra objęte prawem autorskim są chronione począwszy od momentu ich powstania, bez konieczności dokonywania ich rejestracji. Na podstawie umów międzynarodowych ochrona ta obowiązuje w prawie wszystkich krajach świata.

Prawo własności przemysłowej

W przypadku przedmiotów własności przemysłowej dla większości z nich celu uzyskania pełnej ochrony prawnej wymagane jest zgłoszenie do Urzędu Patentowego RP oraz wydanie przez ten organ decyzji w sprawie udzielenia patentu , praw ochronnych lub praw z rejestracji. Zakres tej ochrony jest ograniczony do terytorium RP, a ewentualne jej rozszerzenie wymaga zgłoszeń w urzędach patentowych krajów, w których prawa mają być objęte taką ochroną.

Krytyka

Ta sekcja jest . Jeśli możesz, .

Znaczna część środowisk libertariańskich odrzuca prawo własności intelektualnej w obecnej postaci, gdyż narusza ono wolność innych osób, odmawiając im prawa do dowolnego postępowania ze swoją własnością (np. wybudowania maszyny - własnymi środkami - według patentu lub nagrania chronionego prawem utworu na nośnik danych). Arbitralnie przyjęte okresy ochrony sugerują, że własność intelektualna nie wynika z prawa naturalnego, lecz jest tworem sztucznym.

Zobacz też

• Własność intelektualna
• Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (OMPI-WIPO)

Linki zewnętrzne

• Marek Łazewski, Mariusz Gołębiowski, "Vademecum Innowacyjnego Przedsiębiorcy", tom III - Własność intelektualna , Warszawa 2006,
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej ( Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 508 ) (tekst jednolity - Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.)
• Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o Prawie Autorskim, sporządzony w Genewie dnia 20 grudnia 1996 r. ( Dz. U. z 2005 r. Nr 3, poz. 12 ) ( Dz. U. z 2005 r. Nr 3, poz. 12 )
• Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych ( Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 ) ( Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 )
• Richard M. Stallman , „Własność intelektualna” to zwodniczy miraż, 2004