Prawo Boyle'a-Mariotte'a, zwane też (głównie w krajach anglosaskich) prawem Boyle'a, a prawem Mariotte'a we Francji, zostało podane w 1662 r. przez irlandzkiego naukowca Roberta Boyle'a , a niezależnie od niego w 1676 r. przez Francuza Edme Mariotte'a . Prawo to dotyczy zachowania gazu doskonałego w przemianie izotermicznej :

"W stałej temperaturze objętość V danej masy gazu jest odwrotnie proporcjonalna do jego ciśnienia p."

W formie matematycznej można to przedstawić jako:

lub:

Prawo Boyle'a-Mariotte'a stanowiło jedną z przesłanek do wyprowadzenia równania stanu gazu doskonałego znanego jako równanie Clapeyrona .

Dla gazów rzeczywistych ze względu na oddziaływania międzycząsteczkowe oraz niezerową objętość własną cząsteczek gazu (cząsteczki gazu doskonałego są punktowe) prawo to nie może być spełnione.