Sanhedryn ( hebr. סנהדרין Sanhedrin, gr. συνέδριον Synedrion), inaczej Wysoka Rada lub Wielki Sanhedryn (hebr. Sanhedrin Ha-Gdola) był w starożytnej Judei , najwyższą żydowską instytucją religijną i sądowniczą, wspomnianą w źródłach po raz pierwszy w 203 roku p.n.e. Sanhedryn zbierał się w Jerozolimie na Wzgórzu Świątynnym i składał się z 71 członków, głównie arystokracji saducejskiej . Od czasu Machabeuszów w skład sanhedrynu wchodzili także faryzeusze . Przewodniczącym (nasim) sanhedrynu był z urzędu arcykapłan .

Powstał prawdopodobnie już w czasach perskich, po raz pierwszy był wzmiankowany w dekrecie Antiocha III , króla Syrii .

Początkowo sanhedryn był organem doradczym przy arcykapłanie lub królu, od przejścia Judei pod administrację rzymską ( 6 rok n.e. ) stał się najwyższym - oprócz arcykapłana - autorytetem religijnym i prawnym w kraju. Prócz Wielkiego Sanhedrynu istniało jeszcze w Judei 5 sanhedrynów okręgowych, oraz liczne sądy gminne. Po upadku Jerozolimy ( 70 rok n.e. ) nazwę Wielkiego Sanhedrynu zachowały do 358 roku kolegia uczonych w Piśmie ( rabinów ) rezydujące kolejno w miejscowościach: Jawne (od 68 r.), Usza, Szafaram, Bet Szearim, Seforis i Tyberiada. Urząd nasiego - przewodniczącego Sanhedrynu i patriarchy Żydów przetrwał do 425 r.

Według tradycji rabinicznej Wieki Sanhedryn istniał nieprzerwanie od czasów Mojżesza do IV w. n.e .

W 2004 r. w Izraelu zainaugurował działalność nowy Sanhedryn, który znajduje się w fazie organizacji i z tego względu nie nosi nazwy Wielkiego Sanhedrynu, lecz nazwę - " Powstający Sanhedryn ". Od 2005 r. jego przewodniczącym jest Rabbi Adin Even-Israel (nazwisko europejskie - Rabbi Adin Steinzaltz).

Bibliografia

• Hasło Sanhedrin w Catholic Encyclopedia
• Hasło Sanhedrin w Jewish Encyclopedia
• Artykuł The Jewish Court System by Rabbi Aryeh Kaplan w portalu Aish.com
• Informacja na oficjalnej stronie nowego Sanherdynu