Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Potwór

Potwór

Święty Jerzy walczy ze smokiem, obraz Gustave Moreau (1880)

Potwór - samo słowo wywodzi się od "po tworzeniu" czyli ma to być istota "stworzona już po właściwym dziele stworzenia" (choć bardzo często określenie to odnosi się do istot pochodzących jeszcze sprzed niego, istoty wtórnie stworzone/zmienione zwąc raczej "mutantami") ( łac. monstrum zły omen, cud) – popularne określenie szerokiej grupy fikcyjnych stworzeń występujących w mitologii , legendach , wierzeniach ludowych , oraz literaturze grozy . Stworzenia takie zwykle cechują się przerażającym wyglądem, a także prymitywnym, agresywnym zachowaniem, często utożsamianym z wcieleniem zła . Zbliżonym znaczeniowo terminem jest bestia, choć z założenia, wygląd "bestii" ma przywodzić na myśl istniejący organizm(y) (zwykle kręgowca - gada, ssaka, płaza, względnie rybę lub ptaka), podczas gdy "potwór" ma stanowić zupełnie nową jakość - istotę niepodobną do żadnego znanego ludzkości organizmu.

Terminem tym zwykle nie opisuje się istot paranormalnych, które posiadają dominujące cechy ludzkie, chyba że ich osobowość lub wygląd uległy znacznemu wynaturzeniu.

Spis treści

W folklorze

Od zarania dziejów, potwory pojawiały się wierzeniach i opowieściach, gdzie łączone były z groźnymi i niezrozumiałymi zjawiskami oraz niezbadanymi regionami świata, często stanowiąc przestrogę przed lekkomyślnością (przykładami mogą być smoki , wilkołaki , czy słowiańskie zmory ). Pod tym względem, odgrywały istotną rolę socjologiczną, silniej wiążąc lokalne społeczności i plemiona. Warto jednak odnotować, że w pewnych sytuacjach, potwory występują po prostu jako barwne lokalne przypowieści, bez szczególnej wagi moralizatorskiej – przykładem może być Nessie lub Yeti ; znane są też przypadki celowych mistyfikacji i współczesnego tworzenia legend w celu zyskania rozgłosu, czego przykładem może być Paskuda , czyli polski odpowiednik Nessie, grasujący rzekomo pod koniec lat 80. i na początku lat 90. XX w. w Zalewie Zegrzyńskim pod Warszawą.

W wierzeniach

W religii oraz w licznych mitologiach , potwory niosące chaos i zniszczenie występują jako przeciwnicy bogów oraz ich wysłanników. Przykładem może być biblijny Lewiatan , grecka Hydra lernejska oraz harpie , nordyckie stwory Sköll , Hati , oraz liczne inne potwory Ragnaröku .

W literaturze

Wymyślone lub wzorowane na wierzeniach potwory stanowią integralną część współczesnej literatury fantastycznej, gdzie często zarówno historia ich powstania, jak i dalszej egzystencji, stają się tematem pierwszoplanowym. Do godnych wzmianki przykładów należą m.in. powieści Frankenstein , Drakula , czy Doktor Jekyll i pan Hyde .

Potwory spotyka się również w utworach fantasy. Dobrym przykładem może tu być także świat Śródziemia , jaki w swoich powieściach stworzył John Ronald Reuel Tolkien . Do potworów należą tu same orki , czy pajęczyca Szeloba [1].

Na co dzień

Współczesne społeczeństwa często odwołują się do tego określenia w celu zdehumanizowania i odcięcia się od postaci, która ze względu na swoje postępowanie, kryteria moralne lub cechy fizyczne wzbudza szczególną odrazę. Potworami określeni mogą zostać zbrodniarze hitlerowscy czy seryjni mordercy , ale także – co dziś nie spotyka się z otwartą aprobatą – dzieci z poważnymi wadami wrodzonymi (np. anencefalia ).

Zobacz też

Przypisy

  1. Władca Pierścieni / J. R. R. Tolkien ; przeł. Jerzy Łoziński, Poznań : Zysk i S-ka. Wydaw., cop. 2001;


Inne hasła zawierające informacje o "Potwór":

Terabajt zasobów plików i baz danych . Przedrostek tera pochodzi od greckiego słowa téras (Potwór); przedrostek tibi został utworzony sztucznie (zob. przedrostek dwójkowy ).Formalnie, terabajt oznacza bilion ...

Taylor Swift klasie szkoły podstawowej, Taylor wygrała krajowy konkurs literacki dzięki pracy pod tytułem "Potwór w mojej szafie"[10][11].W wieku 10 lat Swift zaczęła pisać piosenki, które ...

Ludwik XVIII marca 1815 r. na dwór królewski w Paryżu dotarła wieść, że "korsykański Potwór" wylądował 1 marca w zatoce Jouan na południu Francji. Wiadomość ta ...

Fiskalizm Mączyńska: Podatkowa wańka-wstańka . Rzeczpospolita.↑ Potrzebne są duże zmiany przepisów . Rzeczpospolita, 2010.↑ Podatkowy Potwór rośnie w siłę. Podatki blokują naszą gospodarkę . Wyborcza.biz, 2010.↑ 17,0 17,1 ...

Tyfon Gaja zakopała je w ziemi i po jakimś czasie na świat wyszedł Potwór Tyfon. OpisTyfon był pół człowiekiem, pół zwierzęciem, wzrostem i siłą przerastał ...

Echidna Echidna ( gr. Ἔχιδνα Echidna, łac. Echidna, "Żmija") – Potwór w mitologii greckiej , o ciele w połowie młodej kobiety, w połowie ...

Syrena (mitologia) i fińskiego regionu Päijänne Tavastia .Syrena w herbie Warszawy była przedstawiana jako skrzydlaty Potwór w ciele mężczyzny o nogach byka i lwim ogonie, uzbrojonego w ...

Literatura dla dzieci i młodzieży Siódme wtajemniczenie , Księga urwisów Ewa Nowacka – Małgosia kontra Małgosia Anna Onichimowska – Dobry Potwór nie jest zły Ewa Ostrowska – Przygody króla Gucia i króla Maciusia Joanna ...

Wampir ...

Hipolit (mitologia) wzywając przy tym Posejdona o karę dla uwodziciela. Zesłany przez władcę mórz Potwór spłoszył konie rydwanu Hipolita, który spadł pod kopyta rumaków i stratowany ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Potwór":

095. Płazy (plansza 18) żaba szponiasta schwarze Krallen - czarne pazury der Baumsteigerfrosch - drzewołaz karłowaty das Wassermonster - Potwór wodny die Gliedmaßen - organy die Wirbelsäule - rdzeń kręgowy sich erneuern - odradzać ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie