"Porwanie Baltazara Gąbki" − powieść dla dzieci autorstwa Stanisława Pagaczewskiego , wydana w 1965 . Ze względu na oryginalność, poczucie humoru oraz umiejętne wykorzystanie tradycyjnych motywów (książę Krak , Smok Wawelski ) powieść zdobyła sobie wśród młodych czytelników ogromną popularność.

W utworze zostały umiejętnie skomponowane w spójną całość schematy powieści szpiegowskiej i powieści podróżniczej. Humor sytuacyjny oraz słowny (przejawiający się np. w nadawaniu bohaterom zabawnych nazwisk, np. Chryzostom Trąba, nadworny malarz księcia Kraka, nadworny astrolog Onufry Arkadiusz Paralaksa, itp.), perypetie głównych bohaterów i szczęśliwe zakończenie zostało docenione przez czytelników: od chwili pierwszego ukazania się na rynku księgarskim powieść była wielokrotnie wznawiana, przy czym za ilustracje służyły często rysunki, wykonane przez Alfreda Ledwiga i Leona Kudłę (współautorów oprawy plastycznej filmu animowanego).

Sukces pierwszej książki i opartego na niej filmu skłoniło autora do napisania dalszego ciągu przygód profesora Gąbki: były to powieści Misja profesora Gąbki (1975) oraz Gąbka i latające talerze. Do powieści tych nawiązuje też ostatnia książka Stanisława Pagaczewskiego Przygoda na Rodos.

Na postawie powieści w latach 1969 - 1970 powstał trzynastoodcinkowy serial animowany (zob. Baltazar Gąbka ), równie ciepło jak książka, przyjęty przez widzów.

Fabuła

Na prośbę księcia Kraka pod wodzą Smoka Wawelskiego wyrusza do Krainy Deszczowców wyprawa ratunkowa, której zadaniem jest odszukanie wybitnego naukowca, biologa, o nazwisku Baltazar Gąbka. Książę Krak oraz brat naukowca, Hipolit Gąbka, przypuszczają, iż profesor został porwany. Wyprawa ratunkowa, w której oprócz Smoka bierze udział kucharz Bartolini oraz Doktor Koyot, wędruje poprzez Krainę Psiogłowców, Słonecję, Kraj Gburowatego Hipopotama, napotyka po drodze dobrych zbójów, smoka Mlekopija, aż wreszcie dociera do Krainy Deszczowców i bierze udział w obaleniu Największego Deszczowca i uwalnia profesora Gąbkę.

Z Grodu Kraka wyruszył za wyprawą tajemniczy Don Pedro, szpieg z Krainy Deszczowców, mający donosić Największemu Deszczowcowi o podróży i przeszkadzać w wypełnieniu misji, jednak wybawiony z opresji przez Smoka przechodzi na stronę członków wyprawy.

Kultura popularna

Nazwa wymyślonej przez Stanisława Pagaczewskiego Krainy Deszczowców zdobyła sobie w języku polskim na tyle dużą popularność, że dość często jest stosowana w języku potocznym. Najczęściej nazwy tej używa się jako określenia wilgotnej, deszczowej miejscowości, okolicy nieprzyjemnej ze względu na fatalną pogodę lub nawet jako metaforyczne określenie złej, deszczowej pogody.