Portal:Buddyzm
Portal:BuddyzmBuddyzm w Polskiej WikipediiTa strona to portal dla osób zainteresowanych
buddyzmem
, umożliwiający łatwiejszy dostęp oraz pomoc w rozwoju artykułów związanych z tą dziedziną. Buddyzm (inna nazwa to:
sanskr
. Buddha Dharma;
pāli
. Buddha Dhamma – "Nauka Przebudzonego") – system filozoficzno-etyczny uznawany przez wielu za religię, rzadziej za psychologię. Jego założycielem i twórcą jego podstawowych założeń był, żyjący od około
560
do
480 roku p.n.e.
Siddhārtha Gautama
(pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z państw-miast w północnych
Indiach
. - Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź
tutaj
.
Projekt "Buddyzacja Wikipedii"- Projekt ma na celu stworzenie w Wikipedii rzetelnych artykułów, tak o wszystkich tradycjach buddyzmu, jak i o ich specyficznych aspektach.
- Z Wikipedii korzysta coraz więcej osób. To znakomita okazja, by przekazać, czym jest buddyzm i rozwiewać mgliste o nim wyobrażenia.
- Kompletujemy zespół redakcyjny – tłumaczy, redaktorów i korektorów języka polskiego. Będą oni wspólnie opracowywać hasła do Wikipedii.
- Nie chcemy zajmować się jedynie tłumaczeniem haseł z obcojęzycznych wersji Wikipedii. Pragniemy wzbogacać je o dodatkowe treści. Jeśli więc interesujesz się buddyzmem, jeśli dużo o nim czytasz lub chciałbyś wzbogacać nasze opracowania, czy to językowo, czy też merytorycznie – zapraszamy Cię do współpracy.
- Poszukujemy osób ze szczegółową wiedzą o buddyzmie – o jego rozmaitych szkołach, pismach czy też innych związanych z buddyzmem zagadnieniach. Pragniemy tworzyć hasła obiektywne, bez uogólnień, kompilacji i osobistych wyobrażeń, wyrosłych z własnej praktyki.
- Zależy nam na osobach umiejących pracować ze źródłami, mających lekkie pióro i dobry warsztat językowy.
- Jeśli bliski jest Ci nasz cel, jeśli wierzysz, że spełniasz nasze (i czytelników Wikipedii) oczekiwania, jeśli chcesz przyczynić się do lepszego rozumienia buddyzmu, a sam poszerzać swą wiedzę i umiejętności, i w końcu – jeśli pragniesz pracować w naszym zespole – CZEKAMY NA CIEBIE!
- Inwencja i wiedza w poszerzaniu hasła, zdolności translacyjne i dobra polszczyzna są szczególnie mile widziane i wręcz oczekiwane!
- Pamiętaj, że podejmując się tłumaczenia, nie będziesz miał do niego praw autorskich, ponieważ twój tekst automatycznie obdarzany jest licencją GNU. Wszystkie teksty mogą być zmieniane i poszerzane. W Wikipedii pracujemy przede wszystkim na rzecz społeczeństwa – dla zespołu i siebie jedynie pośrednio.
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY!
Strona projektu "Buddyzacja Wikipedii
Plik roboczy do tłumaczeń i poszerzeń artykułów
Etapy medytacji w buddyzmie- Wyzbycie się pożądań i przywiązania do spraw światowych; niechęć do
samsary
, determinacja aby się wyzwolić oraz współczucie. To jest wstęp do dalszej praktyki.
- Wewnętrzny spokój, skupienie na obiekcie medytacji. Stan ten cechuje też przywiązanie do doświadczeń płynących z głębokiej koncentracji - do błogości, radości i przejrzystości umysłu.
- Kiedy wspomniane wyżej lgnięcie ustaje, pozostaje jeszcze subtelne przywiązanie do pustki. Koncentracja zwana jest wówczas "jasno rozróżniającą".
- Doskonałość medytacji osiągamy gdy tylko spoczywamy w rzeczywistości takiej, jaka jest, bez tworzenia czegokolwiek.
więcej...
Artykuł miesiącaMahamudra (
sanskryt
: Mahāmudrā;
język tybetański
: Czagczen;
transliteracja Wyliego
: phyag chen to skrót od Czagja Czenpo;
transliteracja Wyliego
: phyag rgya chen po co w tłumaczeniu oznacza Wielka Pieczęć) – najbardziej zaawansowane nauki
buddyjskie
obecnie praktykowane głównie w tradycjach
buddyzmu tybetańskiego
związanych z nowożytnym przekazem
tantr
sarma (buddyzm)
, tj. w tradycjach
sakja
,
kagju
i
gelug
. EtymologiaSłowo mahamudra z sanskrytu można tłumaczyć jako Wielka (maha) Pieczęć lub Ślad (mudra), gdzie np.
alegoria
do pieczęci sygnującej wosk gwarantując autentyczność listu, co w tym przypadku odnosi się do "Doskonałego Oświecenia". Ściślej wyjaśnia to tłumaczenie od słowa Czagja Czenpo,
transliteracja Wyliego
: phyag rgya chen po)[1]: - czag, odnosi się do osobistego i autentycznego zrealizowania obecności "pustości" (
siunjata
) wybiegającego poza werbalne bądź myślowe konstrukcje
- gja, odnosi się do słowa "pieczęć", która uprawomocnia stan niezmienionego autentycznego "samo-wyzwolenia", nienarodzonego naturalnego stanu (
ang
. the Ordinary Mind) poza który nie może wybiec bądź go ogarnąć ani
samsara
ani
nirwana
, gdyż wszystkie zjawiska mają "wielką pieczęć" ostatecznej rzeczywistości
- czenpo, odnosi się do słowa "wielka", gdyż jest wszystko ogarniająca (poznaniem) realizacją unii mądrości i "pustości", której nie "przewyższy" nawet żadna doskonała
dharmakaja
.
Tradycje mahamudryIX Karmapa Łangczuk Dordże (1556-1603 r. n.e.) autor uznanych przewodników do praktyk mahamudry stosowanych obecnie w tradycji kagju Terminu mahamudra używa się we wszystkich tradycjach buddyzmu tybetańskiego, włączając nawet tradycję
ningma
, na różne rodzaje praktyk. W tradycji
sakja
i
gelug
mahamudra związana jest z doskonałym zrealizowaniem
tantr jogi najwyższej
. Jednak w szczególności tradycja kagju wyróżnia trzy rodzaje mahamudry[2]: - "Mahamudrę Sutr", zwaną też "ścieżką wyzwolenia", która jest ujęciem dla stopniowego rozwoju praktykującego opartym głównie na siastrach
mahajany
związanych z naukami o
naturze Buddy
tj. głównie Utarratantrasiastry, oraz na
madjamace
i postawie
bodhiczitta
, gdzie rozwija się medytację wyciszenia (
skt.
śamatha,
tyb.
szine) oraz doskonały wgląd (
skt.
vipaśyanā,
tyb.
lagtong), a kluczowe są dogłębne metody bezpośrednich instrukcji ukazujących (ang. pointing out instructions) typowych dla tradycji
wadżrajana
i opartych na oddaniu dla mistrza i jego linii przekazu[3].
- "Mahamudrę Tantr", zwana też "ścieżką metod", która jest ujęciem
tantr Jogi Najwyższej
bazujących na fazie budującej (tyb. czierim)
mandali
jidama
oraz fazie spełniającej (tyb. Dzogrim) pracy z kanałami, wiatrami i esencjami w ciele (np.
Sześć Jog Naropy
).
- "Mahamudrę Esencji", zwana też "ścieżką esencji serca", która jest ujęciem natychmiastowej ścieżki bazującej na zrealizowaniu stanu oświecenia zwanego "Zwyczajny Umysł" (
ang
: the Ordinary Mind) i na unikalnych metodach o pochodzeniu tantr Jogi Najwyższej, ustnych bezpośrednich przekazach linii mahamudry mistrza oraz tradycji pieśni zrealizowania (sanskryt: doha) i dziełach
mahasiddhów
, ścieżki jedynie gdy doskonale zrealizowany mistrz mahamudry bezpośrednio przekaże unikalną inicjację (chociaż może mylnie wyglądać niczym zwykła czynność) zwaną inicjacja "Wadżra Mądrości" (sanskryt: adhishthana,
ang.
the empowerment of vajra wisdom) dla niezwykle oddanego i otwartego na to autentycznego ucznia.
Przypisy- ↑ 9th Karmapa Wangchuk Dorje "Mahamudra: The Ocean of Definitive Meaning (Nges don rGya mtsho)", Nitartha publishing, 2001
- ↑ 9th Karmapa Wangchuk Dorje "Mahamudra: The Ocean of Definitive Meaning (Nges don rGya mtsho)", Nitartha publishing, 2001
- ↑
Wild Awakening
Ponlop Dzogchen Rinpoche: "Wild Awakening".
więcej...
FilozofiaFilozofia buddyjska została zapoczątkowana przez
Buddę
, prawdopodobnie w
VI wieku p.n.e.
lub
V wieku p.n.e
. Krótki opis podstawowych prawd i kierunków w filozofii buddyjskiej
Cztery szlachetne prawdy
: - Pierwsza Szlachetna Prawda o
Cierpieniu (Dukkha)
- Druga Szlachetna Prawda o Przyczynie Cierpienia (Dukkha)
- Trzecia Szlachetna Prawda o Ustaniu Cierpienia (Dukkha)
- Czwarta Szlachetna Prawda o Ścieżce Prowadzącej do Ustania Cierpienia (Dukkha)
Proces ustawania Cierpienia (Dukkha) opisany jest poprzez
Dwanaście ogniw współzależnego powstawania
, gdzie pierwszym ogniwem oraz pierwotnym źródłem Cierpienia jest
Niewiedza
.
Stan doskonałego ustania Cierpienia to
Nirwana
, gdzie następuje wyzwolenie od cyklu narodzin i śmierci, czyli
samsary
, ponieważ ustanie niewiedzy prowadzi do tego, że nie powstają
splamienia
i odpowiadająca im
karma
, a po śmierci nie dochodzi do kolejnego wcielenia (zgodnie z procesem
reinkarnacji
według
dwunastu ogniw współzależnego powstawania
).
Siunjata
to kluczowe pojęcie występujące w
buddyzmie
i jest niezbędnym pojęciem dla zrozumienia
mahajany
. Zgodnie z jej doktryną wszystkie rzeczy i
dharmy
są przejawieniami pozbawionymi realnego istnienia (pustymi). Szkoły buddyzmu wczesnego (tzw.
hinajany
) na ogół przyjmowały realne istnienie dharm, takimi jakimi wydają się przejawiać, choć zakładały brak tożsamości "ja". Zrealizowanie "pustości" (Siunjata) zjawisk oprócz doprowadzenia do wyzwolenia od cierpienia (
dukkha
) umożliwia w
buddyzmie
również osiągnięcie Doskonałego
Oświecenia
. Nauka o tym odnosi się do postawy
bodhisattwy
, który szuka Doskonałego Oświecenia nie tylko dla samego siebie, ale przede wszystkim w celu pomocy wszystkim czującym istotom.
Podstawy buddyjskie wspólne dla wszystkich tradycji: - Wszystkie złożone zjawiska są
nietrwałe
.
- Wszystkie naznaczone skazą (
splamieniami
i prowadzącą do nich odpowiednią
karmą
) rzeczy i zdarzenia są Cierpieniem (
Dukkha
).
- Wszelkie zjawiska i stany są
pustością
i są pozbawione własnego istnienia, bądź braku tożsamości "ja".
-
Nirwana
jest prawdziwym ustaniem Cierpień i
Niewiedzy
.
więcej...
IlustracjaPosąg
Buddy
na tle SłońcaCiekawostki- Imię
Budda
znaczy "Przebudzony". Siddhartha Gautama znany jest także podimionami Śakjamuni, co oznacza "Mędrzec z rodu Śiakja" i Bodhisattva, czyli "Kroczący drogą ku oświeceniu".
- Ocenia się, że buddyzm wyznaje 250 milionów ludzi. Niestety nie można podać dokładnej liczby zwolenników nauk Buddy, ponieważ na Wschodzie buddyzm uważany jest za doktrynę, która nie przeszkadza w uczestnictwie w praktykach i obrzędach konfucjańskich, hinduistycznych, szintoistycznych czy taoistycznych.
-
Buddy
nie czci się jako boga, jednak oddaje się cześć jego posągom, wokół których skupiają się praktyki religijne buddystów i które rozpowszechnione są na całym obszarze panowania buddyzmu. Na posągach tych Siddhartha przedstawiany jest często z wydłużonymi płatkami uszu, z których zwisa biżuteria. Na jego głowie znajduje się kok, który symbolizuje mądrość i światło wewnętrzne. Czasami ręka posągu dotyka ziemi, by przypomnieć walkę Buddy z Marą, uosobieniem zła. Na innych posągach Budda leży na boku, w pozycji, którą, według przekazu, przyjął bezpośrednio przed śmiercią.
Do zrobieniaOto artykuły, które oczekują na utworzenie: - Szablon nawigacyjny dla artykułów związanych z buddyzmem
- ālambana
- ālayavijñāna
- Amarāvatī
- Amitābha sūtra
- Amitajus
- anāgāmin
- anuśaya
- aśrava ( āsava)
- Ayodhyā (miasto w kontekście buddyjskim)
- avici
- Khin U Ba
- bala (buddyzm)
- Bar-do thos-grol
- Bhaysajya guru
- bhavaïga
- bhūmi
- Bodhicaryāvatāra
- Bodhisattvabhūmi Śāstra
- Brahma-vihāra
- Buddhabhadra
- Buddha kúetra
- Buddhist Society
- Buton rin-chen-grup
- caitta
- Cakrasamvara
- cakravartin
- cetanā
-
cetasika
( caitasika)
- Chapata
- Chogyal Namkhai Norbu
- Zhenyang zong
- Zhixu
- zhi-guan
- Chinese Buddhist Association
- Edward Conze
- Dalada Maligawa
- Louis de La Valle Poussin
- Devānampiya Tissa
- Dhammajarig
- Dhammasaðgaïë
- dharmapāla (mitologia)
- Dharmapāla (jogaćarin)
- dhatū
- Dignāga
- Dīpaðkara
- Dordże Szukden (tyb. Rdo rje shugs ldan)
- Drugpa Kunlej ( tyb. ‘drug-pa kun-legs)
- Duûûhagāmaïi Abhaya
- dvātriîśadvara-lakúaïa (pal. dvatiîsa-lakkhaïa)
- Ekayāna
- Enchin
- Ennin
- Esala Parahera
- etyka buddyjska
- Walter Yeeling Evans-Wentz
- ezoteryczny buddyzm
- Fazhao
- Faxiang
- gaing
- gandharva (pal. gandhabba)
- Gangteng Tulku Rinpocze
- guru-dharma (pal. garu-dhamma)
- gotra
- Ganapudża
- Lama Anagarika Govinda
- guru joga
- Harivarman
- hetu
- Hevajra Tantra
- Hōnen
- Honganji
- Isaline Blew Horner
- Jeszie Tsogial
- Księżniczka Pemasel
- Kunzang Pema Namgjal
- Hossō
- Mahasthamaprapta
-
Pema Lingpa
- Pema Trinle
- Shōbōgenzō
- Szri Singha
- Trisong Detsen
- tsok
- Huayan
- Huichang - a prześladowanie buddyzmu
- Wadżrasattwa
- Wimalamitra
Do poszerzenia i poprawieniaNastępujące artykuły wymagają poszerzenia:
PomocJeśli chcesz pomóc przy tworzeniu artykułów związanych z buddyzmem to poniżej znajdziesz kilka przydatnych odnośników: -
Glosariusz buddyjski
- tutaj możesz zgłosić swoje propozycje artykułów.
-
Lista zmian
- tutaj sprawdzisz jakie buddyjskie artykuły na Wikipedii, były ostatnio zmieniane.
Artykuły można również konsultować z uczestnikami
wikiprojektu religioznawstwo
. Buddyzm w siostrzanych projektach
Inne hasła zawierające informacje o "Portal:Buddyzm":
II wiek
...
Adwentyzm
...
Koszykówka
...
Wittenberga
...
Włosi
...
Benedykt Dybowski
...
Kowary
...
Ludwik XVIII
...
Rezerwat biosfery
...
Kontemplacja
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Portal:Buddyzm":
233 Życie religijne w XX wieku (plansza 14)
...
Średniowiecze (plansza 13)
...
105. Zróżnicowanie kulturowe ludności świata (plansza 14)
...
|