Pontifex Maximus ( łac. najwyższy kapłan; dosłownie: najwyższy budowniczy mostów) – najwyższy w hierarchii kapłan w starożytnym Rzymie , przełożony kolegium kapłańskiego, tzw. pontyfików .

Jak podaje tradycja , kolegium kapłańskie wraz z jego przewodniczącym miał utworzyć Numa Pompiliusz , drugi król Rzymu. Najwyższy kapłan zajmował się sprawami kultu państwowego . Tym samym podlegał mu kalendarz i kolegium westalek .

Od 12 roku p.n.e. do 379 roku n.e. tytuł Pontifex Maximus dzierżył każdy kolejny cesarz . Cesarze pełnili swą sakralną funkcję podczas licznych świąt. Tytuł ten wskazywał także na opiekuńczą funkcję cesarza w stosunku do wszystkich religii w cesarstwie. Cesarz mógł więc ustanawiać kapłanów i kalendarz świąt wszystkich religii cesarstwa. Jako pierwszy tytułu przestał używać Gracjan w 379 roku. Nie oznacza to jednak, iż od tego czasu cesarze zrezygnowali z interwencji w sprawy kościelne.

Od VI w. za sprawą Grzegorza Wielkiego "Pontifex Maximus" wszedł do oficjalnej tytulatury papieży . Grzegorz chciał w ten sposób podkreślić nadrzędne stanowisko biskupów Rzymu.

Lista najwyższych kapłanów

• 753 p.n.e. do 712 p.n.e. – tytuł noszony przez królów Rzymu
• 712 p.n.e. – Numa Marcius
• ...
• 509 p.n.e. - 493 p.n.e. – Papirius
• ...
• 460 p.n.e. - 440 p.n.e. – Furius
• 431 p.n.e. - 420 p.n.e. – Cornelius Cossus
• 420 p.n.e. - 397 p.n.e. – Minucius Folius
• 397 p.n.e. - 390 p.n.e. – Minuncius Augurinus
• 390 p.n.e. – Follius Flaccinator
• ...
• 332 p.n.e. - 304 p.n.e. – Cornelius Callissa
• 304 p.n.e. – Cornelius Scipio Barbatus
• ...
• 254 p.n.e. - 243 p.n.e. – Tiberius Coruncanius
• 243 p.n.e. - 221 p.n.e. – Lucius Caecilius Metellus
• 221 p.n.e. - 213 p.n.e. – Lucius Cornelius Lentulus Caudinus
• 212 p.n.e. - 183 p.n.e. – Publius Licinius Crassus Dives
• 183 p.n.e. - 180 p.n.e. – Gaius Servilius Geminus
• 180 p.n.e. - 153 p.n.e. – Marcus Aemilius Lepidus
• 153 p.n.e. - 150 p.n.e. – wakat
• 150 p.n.e. - 141 p.n.e. – Publius Cornelius Scipio Nasica
• 141 p.n.e. - 132 p.n.e. – Publius Cornelius Scipio Nasica Serapio
• 132 p.n.e. - 130 p.n.e. – Publius Licinius Crassus Mucianus
• 130 p.n.e. - 123 p.n.e. – Publius Mucius Scaevola
• 123 p.n.e. - 103 p.n.e. – Lucius Caecilius Metellus Dalmaticus
• 103 p.n.e. - 89 p.n.e. – Gnaeus Domitius Ahenobarbus
• 89 p.n.e. - 82 p.n.e. – Quintus Mucius Scaevola
• 82 p.n.e. - 63 p.n.e. – Quintus Caecilius Metellus Pius
• 63 p.n.e. - 44 p.n.e. – Gaius Iulius Caesar
• 44 p.n.e. - 12 p.n.e. – Lepidus
• 12 p.n.e. – Oktawian August
• 12 p.n.e. do 376 – Tytuł noszony przez cesarzy rzymskich
• Od 376 do dzisiaj – Tytuł noszony przez papieży .