Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego

Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego - do 1897 Galicyjska Partia Socjaldemokratyczna, zwana też Socjaldemokratyczną Partią Galicji. Legalna partia socjalistyczna, utworzona w 1892 we Lwowie. Formalnie stanowiła krajową organizację Socjaldemokratycznej Partii Austrii, choć w rzeczywistości powiązania z nią były luźne.

Historia

Powstała 7 listopada 1890 r. na bazie pism "Praca" i "Robotnik" z Lwowa jako "Partia Robotnicza", (lub "Galicyjska Partia Robotnicza"). W 1891 r. partia uczestniczyła już II kongresie austriackiej socjaldemokracji, oraz Kongresie Socjalistycznym w Brukseli. Na Kongresie utworzono wspólną delegację polską obejmująca trzy zabory.

W dniach 31 stycznia - 2 lutego 1892 r. we Lwowie odbył się pierwszy zjazd galicyjskich socjalnych demokratów z udziałem 48 delegatów. Partii nadano nazwę "Socjalno-Demokratyczna Partia w Galicji", tym samym była to wówczas partia krajowa a nie narodowa. Jednak na III Kongresie austriackiej socjaldemokracji w czerwcu 1892 r. Ignacy Daszyński z delegacji galicyjskiej złożył oświadczenie:

    "Delegaci polscy uznają potrzebę organizacji austriackiej socjalnej demokracji w myśl towarzyszy wiedeńskich i uważają ją za niezbędną do dalszego rozwoju partii, wobec jednak szczególnego położenia naszego kraju, którego granice polityczne nie odpowiadają stosunkom faktycznym i językowym, dalej ze względu na rodaków żyjących poza granicami państwa, a oczekujących naszej pomocy, oświadczają, iż pomimo obustronnych życzeń, nie mogą tak ściśle związać się z organizacją austriacką,jak to czynić mogą i powinny inne narodowości. O ile jednak stosunki nasze na to pozwalają, walczyć będziemy w ramach programu i organizacji austriackiej socjalnej demokracji w interesie międzynarodowej demokracji socjalnej"
Oznaczało to, że pomimo uchwał zjazdowych deklarowano funkcjonowanie partii jako narodowej.

Na II Zjeździe w marcu 1893 r. zgodnie z zaleceniami zjazdu austriackiej socjaldemokracji zaczęła się kształtować struktura partyjna. Powołano Komitety Agitacyjne dla Galicji Zachodniej (przewodniczący Leon Misiołek, zecer), oraz dla Galicji Wschodniej (przewodniczący Kornel Żelaszkiewicz, kamieniarz). Powołano również dawa odrębne Komitety Redakcyjne.

Po raz pierwszy socjaliści galicyjscy przystąpili do wyborów parlamentarnych w 1891 r. agitując za demokratą Karolem Lewakowskim. Samodzielnie przystąpili do wyborów w 1897 po reformie wyborczej umożliwiającej częściowo powszechne głosowanie. Wystawiono wówczas siedmiu kandydatów w Galicji oraz wsparli dwóch kandydatów na Śląsku. Ostatecznie do austriackiej Rady Państwa weszli: Ignacy Daszyński i Jan Kozakiewicz.

Na V Zjeździe Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska postanowiono przyjąć wniosek, iż po wyodrębnieniu się partii ukraińskiej organizacja utworzy polską partię. W 1899 r. zaczęto stosować w pismach partyjnych nazwę "Polska Partia Socyalno-Demokratyczna".

W wyborach do austriackiej Rady Państwa w 1900 r. PPSD wystąpiła wspólnie z Ukraińską Partią Socjalno-Demokratyczną wystawiając kandydatów w siedmiu okręgach (na piętnaście) w kurii V, czterech kandydatów w kurii III(miejskiej) oraz dwóch kandydatów w kurii III (wiejskiej). Mandaty uzyskali jedynie Ignacy Daszyński i wspierany przez PPSD na {{Śląsk Cieszyński|Śląsku Cieszyńskim czeski socjalista Piotr Cingr.

W maju 1907 r. po kolejnej reformie prawa wyborczego Rady Państwa weszło sześciu przedstawicieli PPSD: Herman Diamand i Józef Hudec ze Lwowa, Herman Lieberman z Przemyśla, Jędrzej Moraczewski ze Stryja, Tadeusz Reger z okręgu frysztacko - bogumińskiego oraz Ryszard Kunicki z okręgu cieszyńsko - jabłonkowskiego. Mandatu nie otrzymał natomiast Ignacy Daszyński. Tadeusz Reger by umożliwić Daszyńskiemu uzyskanie mandatu złożył swój mandat. W uzupełniających wyborach w grudniu 1907 r. Ignacy Daszyński został wybrany na posła z okręgu frysztacko - bogumińskiego.

Cele działania

Ostatecznym celem PPSD była odbudowa niepodległego państwa polskiego o ustroju socjalistycznym. PPSD dążyła do poprawy położenia ekonomicznego robotników i do wprowadzenia ustroju socjalistycznego w drodze reform. Prowadziła akcje oświatowe, zwalczała klerykalizm i konserwatyzm.

Od 1904 ściśle współpracowała z PPS. W trakcie rewolucji w latach 1905-1907 organizowała akcje solidarnościowe. Wspierała powstawanie polskich organizacji wojskowo-niepodległościowych w Galicji. W 1912 współtworzyła Komisję Tymczasową Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, a w 1914 Naczelny Komitet Narodowy i Legiony Polskie. W marcu 1918 opowiedziała się za odbudową niepodległej Polski jako państwa demokracji parlamentarnej z rozbudowanym ustawodawstwem socjalnym i reformą rolną. W październiku 1918 współorganizowała w Krakowie Polską Komisję Likwidacyjną, a w listopadzie w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej (przywódca partii Ignacy Daszyński został premierem).

PPSD liczyła ok. 15 tys. członków (głównie robotników i inteligentów), zorganizowanych w 6 okręgach i kierowanych przez Komitet Wykonawczy. Patronowała działalności wielu organizacji społecznych, kulturalno-oświatowych i zawodowych (Siła, Bruderlichkeit). W kwietniu 1919, wraz z PPS - Frakcją Rewolucyjną i PPS zaboru pruskiego, połączyła się w Polską Partię Socjalistyczną.

Czołowi działacze: Ignacy Daszyński, Jędrzej Moraczewski, Herman Diamand, Zygmunt Marek, Herman Lieberman, Bolesław Drobner, Tadeusz Reger, Zygmunt Żuławski. Organy prasowe: "Robotnik", "Naprzód", "Robotnik Śląski", "Praca", "Ognisko".


Inne hasła zawierające informacje o "Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego":

Podróżnik ...

Dziady (zwyczaj) ...

Pęcice ...

Biskup ...

Wag ...

Cava de' Tirreni ...

Mieszko II Lambert ...

Nadciśnienie tętnicze ...

Guwernantka ...

Adwentyzm ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego":

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 1) ...

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 11) ...

204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 7) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie