Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Polska Partia Socjalistyczna - Wolność Równość Niepodległość

Polska Partia Socjalistyczna - Wolność, Równość, Niepodległość (PPS-WRN) - konspiracyjna forma działania PPS pod nazwą od października 1939 do maja 1944 r. Ruch Mas Pracujących Miast i Wsi lub Ruch Mas Pracujących Polski - Wolność Równość Niepodległość, od maja 1944 r. ponownie pod nazwą Polska Partia Socjalistyczna.

Historia

Polska Partia Socjalistyczna była jedyną lewicową partią działającą od początku w konspiracji. Po fikcyjnym zawieszeniu działania PPS w dniu 27 września 1939 r. rozpoczęto działania konspiracyjne. Na konferencji 19 - 21 października 1939 w Helenowie pod Warszawą r. powołano Ruch Mas Pracujących Miast i Wsi. Organizacja ta na początku 1940 roku przyjęła kryptonim Wolność-Równość-Niepodległość. PPS-WRN reprezentowała kierownictwo przedwojennej PPS.

Organizacja pomyślana była jako kadrowa, oparta była o struktury "trójek" lub "piątek" konspiracyjnych. Grupy podstawowe łączyły się w okręgi, na czele których również stały trzy lub pięcioosobowe komitety, wybierane przez przedstawicieli lokalnych. W każdym komitecie obok przewodniczącego zastępcami byli: dowódca Gwardii Ludowej WRN i dowódca Milicji Robotniczej PPS-WRN. Na czele organizacji stało Centralne Kierownictwo Ruchu (CKR). Na każdym szczeblu funkcjonowały również grupy "dublerów" których zadaniem było zastępowanie aresztowanych.

Obok WRN na terenie okupacji sowieckiej działały we Lwowie organizowany z innym formacjami "Rewolucyjny Związek Wolności" (rozbity przez NKWD) oraz Organizacja Socjalistyczno-Niepodległościowa "Wolność", która od października 1939 r. do października 1941 r. działa samodzielnie, następnie przystąpiła się WRN.

Na terenie okupacji niemieckiej funkcjonowało szereg drobnych grup skupionych wokół działaczy dawnego PPS Stanisława Dubois - grupa "Barykady Wolności", Adama Kuryłowicza, Adama Próchnika i ZNMS - "Gwardia", pozostawione poza PPS-WRN. stworzyła we wrześniu 1941 organizację Polscy Socjaliści, która w lipcu 1943 r. w części (jako Grupa zjednoczeniowa członków byłych organizacji Polskich Socjalistów) wraz z Socjalistyczną Organizacją Bojową oraz grupą młodzieży "Płomienie" przyłączyła się do PPS-WRN (pozostali utworzyli w kwietniu 1943 w Robotniczą Partię Polskich Socjalistów).

5 czerwca 1943 r. Partia odbyła konferencję, na której powołano Radę Ruchu Mas Pracujących Polski (według innych źródeł Radę Naczelną). Dokooptowano również do władz (Centralnego Kierownictwa Ruchu) Aleksego Bienia, Dorotę Kłuszyńską, Antoniego Szczerkowskiego,Antoniego Zdanowskiego.

W maju 1944 r. WRN powróciła do nazwy: Polska Partia Socjalistyczna. Decyzja ta zapadła podobno na konferencji w czerwcu 1943 r. została jednak ogłoszona w czerwcu rok później.

PPS WRN reprezentowana była na uchodźstwie przez Komitet Zagraniczny PPS.

Na konspiracyjnym posiedzeniu Rady Naczelnej PPS 15 marca 1945 r. uchwalono przystąpienie do codziennej działalności, powierzając CKW ustalenie szczegółów działań organizacyjnych. Ponadto przyjęto deklarację rzeczywistej przebudowy społecznej opartej o samorząd gminny i robotniczy. Uznano, że iż zapowiedziany uchwałami krymskimi Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej "musi się oprzeć na współudziale przedstawicieli wszystkich demokratycznych ugrupowań polskich, a w pierwszym rzędzie tych, które w ciągu z góra pięciu lat walki z okupacją stanowiły trzon Polski Podziemnej i rządu Rzeczypospolitej".

Od początku istnienia nowej władzy zapanowała jawna wrogość pomiędzy "lubelską" PPS a konspiracyjną PPS-WRN. Na posiedzeniu Rady Naczelnej w dniu 15 marca podjęto uchwałę potępiającą oszczerstwa rzucane przez osoby i prasę oficjalną na członków kierownictwa PPS, a w szczególności Pużaka i Zarembę. 27 marca 1945 Kazimierz Pużak został aresztowany przez NKWD wraz z piętnastoma innymi przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego, wywieziony do Moskwy i tam sądzony w czerwcu 1945 w pokazowym procesie szesnastu, odbywającym się równolegle do konferencji mającej na celu ukonstytuowanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej w wykonaniu postanowień konferencji jałtańskiej co do uznawanej powszechnie na arenie międzynarodowej reprezentacji państwa polskiego. W konferencji uczestniczył m.in. Stanisław Mikołajczyk i Zygmunt Żuławski.

W dniu 23 czerwca 1945 r. Zygmunt Zaremba jako pełnomocnik CKW PPS wydał okólnik "Do wszystkich członków PPS" wzywając do wyczekiwania stanowiska legalnych władz PPS i nie podejmowania żadnych kroków na własną rękę (co faktycznie oznaczało niewstępowanie do "lubelskiej" PPS).

Na posiedzeniu Rady Naczelnej PPS w dniu 5 lipca 1945 r. ,w której wzięło udział 24 członków rady wybranych na XXIV Kongresie) i które odbyło się po cofnięciu uznania międzynarodowego przez Wielką Brytanię i USA Rządowi RP na uchodźstwie i uznaniu przez zachodnich sojuszników RP wyników konferencji moskiewskiej w sprawie tworzenia TRJN w Polsce podjęto uchwałę uznającą Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej oraz uchwalono wysłanie delegacji do "Rządu w celu poinformowania go o stanowisku PPS i wyjaśnienia formalnej strony rozpoczęcia działalności organizacyjnej". Po nieudanej próbie łączenia struktur z "lubelską" PPS, część działaczy na czele z Zygmuntem Żuławskim próbowała utworzyć Polską Partię Socjalno-Demokratyczną. Wobec odmowy ze strony PPR zgody na rejestrację partii , niektórzy działacze wstąpili do "lubelskiej" (tzw. koncesjonowanej) PPS, niektórzy działali w konspiracji lub wyemigrowali podejmując działalność w PPS na emigracji.

W czerwcu 1947 r. funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa dokonali aresztowań w środowiskach byłej PPS-WRN. Cześć z nich stanęła przed sądem na pokazowym procesie w listopadzie 1948 r. Skazano w nim: Kazimierza Pużaka (5 lat więzienia), Tadeusza Szturm de Sztrema (5 lat więzienia), Józefa Dzięgielewskiego (4,5 roku więzienia), Wiktora Krawczyka (4,5 roku więzienia), Ludwika Cohna (5 lat kara darowana na podstawie amnestii), Feliksa Misiorowskiego (5 lat kara darowana na podstawie amnestii).

W innym procesie na 6 lat więzienia został skazany Stefan Zbrożyna. W procesie Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej, na 15 lat więzienia skazany został Adam Obarski. W wyniku tortur zmarł tuż po opuszczeniu więzienia Antoni Zdanowski w grudniu 1948 r. Żona Antoniego Pajdaka - Janina aresztowania 3 listopada 1947 r., według oficjalnej wersji 24 listopada popełniła samobójstwo wyskakując z więziennego okna.


Inne hasła zawierające informacje o "Polska Partia Socjalistyczna - Wolność Równość Niepodległość":

Podróżnik ...

Dziady (zwyczaj) ...

Pęcice ...

Biskup ...

Wag ...

Cava de' Tirreni ...

Mieszko II Lambert ...

Nadciśnienie tętnicze ...

Guwernantka ...

Adwentyzm ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Polska Partia Socjalistyczna - Wolność Równość Niepodległość":

Rozwinięcia dziesiętne (plansza 7) ...

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 1) ...

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 11) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie