Jad Waszem (
hebr.
יד ושם), nazwa oficjalna: Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem - instytut, oficjalny pomnik w
Izraelu
poświęcony żydowskim ofiarom
Holokaustu
, założony w
1953
roku w
Jerozolimie
na mocy Ustawy o Pamięci, przyjętej przez izraelski parlament
Kneset
.
Termin Yad Vashem (Jad Waszem) oznacza "miejsce i imię" albo, w niektórych tłumaczeniach, "pomnik i imię" i zaczerpnięty jest z księgi Izajasza (Iz 56, 5): dam [im] miejsce w moim domu i w moich murach oraz imię lepsze od synów i córek, dam im imię wieczyste i niezniszczalne.
Instytut składa się z Nowego Muzeum Historycznego wraz z Salą Imion, gdzie przechowywane są dane o ofiarach Holokaustu, Izby Pamięci, Ogrodu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, dwóch galerii sztuki, synagogi, archiwum i biblioteki, Doliny Zabitych Wspólnot i Międzynarodowej Szkoły Nauczania o Holokauście. Poza tym na terenie Yad Vashem znajduje się kilkanaście mniejszych i większych pomników poświęconych m.in. zamordowanym w czasie Holokaustu dzieciom, żydowskim partyzantom i żołnierzom oraz
Januszowi Korczakowi
. Jeden z pomników to urwany wiadukt kolejowy, na którym stoi towarowy wagon, służący w czasie II wojny światowej do przewożenia Żydów do obozów zagłady. W całym Yad Vashem posadzone są drzewa upamiętniające
Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata
- Nie-Żydów, którzy ratowali Żydów w czasie Holokaustu, niejednokrotnie ryzykując własne życie. Obecnie, ze względu na brak miejsca, ich nazwiska umieszczane są na specjalnej ścianie pamiątkowej.
Niewielki ogród i tablica pamiątkowa na terenie Yad Vashem poświęcone są mieszkańcom
Le Chambon-sur-Lignon
, miasta we
Francji
, którzy w czasie
drugiej wojny światowej
uczynili swoje miejsce azylem dla Żydów uciekających przed nazistami.
Wśród drzewek posadzonych w Alei Sprawiedliwych znajduje się też drzewko posadzone w 1963 r. przez
Władysława Bartoszewskiego
i
Marię Kann
w imieniu
Rady Pomocy Żydom Żegoty
- jedynej organizacji w okupowanej Europie powołanej w celu ratowania Żydów.
Niektóre nazwiska spośród 22 tys. osób (ponad 6 tys. z nich to Polacy) odznaczonych medalem
"Sprawiedliwy wśród Narodów Świata"
:
Zobacz też
Linki zewnętrzne