Historyczne już pliki kart dziurkowanych, we wspólnej kartotece

Plik ( ang. file) - ciąg danych (inaczej zbiór danych ) o skończonej długości, posiadający szereg atrybutów i stanowiący dla użytkownika systemu operacyjnego całość. Nazwa pliku nie należy do niego, lecz jest przechowywana w systemie plików .

Typy plików

Pliki dzieli się na kilka typów:

• katalogi (stosuje się też nazwy foldery lub teczki) - (ang. directory), pliki zawierające spis odwołań do innych plików (w tym także do katalogów),
• dowiązania symboliczne - (ang. symbolic link) odwołanie do innego pliku; większość operacji na tego typu plikach będzie w rzeczywistości wywoływane na plikach, na które one wskazują
• kolejki FIFO (ang. First In, First Out, w skrócie FIFO), gniazda (ang. sockets), strumienie danych itd. - realizujące bardziej złożone zadania, występują nie w każdym systemie
• pliki wykonywalne (ang. executable files), skrypty (ang. scripts), pliki wsadowe (ang. batch files) - zawierające program do wykonania lub polecenia dla interpretera (często powłoki )

Ponadto system DOS rozróżnia pliki:

• tekstowe - dane zapisane w formie kodów ASCII łącznie z kodami sterującymi urządzeniami (np. drukarka, terminal, ekran) do których mają być wysłane,
• binarne - pozostałe pliki.

W systemach uniksowych pliki binarne i tekstowe są tożsame.

Atrybuty

Każdy plik może posiadać określone atrybuty

DOS i Windows

W systemie DOS istnieje 6 atrybutów pliku:

• Tylko do odczytu - chroni pliki przed zmianą czy przeniesieniem
• Ukryty - ukrywa pliki w widoku
• Systemowy - przydzielony dla plików wykorzystywanych przez system operacyjny
• Archiwalny - oznacza pliki archiwalne
• Katalog - oznacza, że plik jest katalogiem
• Volume - oznacza, że plik jest etykietą wolumenu

Dodatkowo, w systemach Windows używane są atrybuty:

• Szyfrowany - oznacza, że podczas zapisu, zawartość pliku jest szyfrowana a podczas odczytu deszyfrowana w sposób niewidoczny dla użytkownika
• Skompresowany - oznacza, że podczas zapisu, zawartość pliku jest kompresowana a podczas odczytu dekompresowana w sposób niewidoczny dla użytkownika
• Offline - oznacza, że zawartość pliku może nie być dostępna w systemie plików i znajdować się w innym miejscu (na przykład na taśmie)
• Tymczasowy - oznacza, że w miarę możliwości, system operacyjny powinien przechowywać plik w pamięci zamiast na dysku, dzięki czemu dostęp do pliku jest znacznie szybszy.

Ponadto, znaczenie atrybutów może być modyfikowane flagami (na przykład FILE_FLAG_DELETE_ON_CLOSE, która oznacza że plik tymczasowy po zamknięciu nie jest zapisywany, tylko od razu usuwany). Niezależnie od tak zdefiniowanych atrybutów, w systemie plików NTFS istnieją listy uprawnień (ACL), dzięki którym dla każdego pliku można zdefiniować uprawnienia indywidualnie dla każdego użytkownika i grupy w systemie.

Unix

W systemach unix -owych tych atrybutów jest więcej:

• Prawo odczytu przez właściciela
• Prawo odczytu przez grupę
• Prawo odczytu przez wszystkich
• Prawo zapisu przez właściciela
• Prawo zapisu przez grupę
• Prawo zapisu przez wszystkich
• Plik wykonywalny przez właściciela
• Plik wykonywalny przez grupę
• Plik wykonywalny przez wszystkich
• Sticky bit
• SGID
• SUID

W jednym jak i drugim systemie operacyjnym atrybuty plików można ze sobą łączyć.

Zobacz też

• System plików
• dokument binarny (inaczej dokument cyfrowy, dokument elektroniczny)