Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Piława Górna

Piława Górna

Piława Górna
Herb
Flaga
Herb Piławy Górnej Flaga Piławy Górnej
Województwo dolnośląskie
Powiat dzierżoniowski
Gmina
• rodzaj
Piława Górna
miejska
Prawa miejskie 1962
Burmistrz Zuzanna Bielawska
Powierzchnia 20,93 km²
Ludność (2008)
•  liczba
•  gęstość

6736[1]
321,8 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 74
Kod pocztowy 58-240
Tablice rejestracyjne DDZ
Położenie na mapie Polski

Piława Górna
50°41'N 16°45'E / 50.683, 16.75 Na mapach: 50°41'N 16°45'E / 50.683, 16.75
TERC
( TERYT )
5020102041
Urząd miejski
ul. Piastowska 29
58-240 Piława Górna
Strona internetowa miasta
Krzyż na placu Piastów Śląskich
Panorama jednego z osiedli
Park miejski

Piława Górna ( niem. Gnadenfrei[2], do roku 1740 także jako Oberpeilau[3]) to gmina miejska w województwie dolnośląskim , w powiecie dzierżoniowskim . W latach 1945-54 siedziba wiejskiej gminy Piława Górna . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego .

Według danych z 31 grudnia 2008 miasto liczyło 6736 mieszkańców.

Położone jest we wschodniej części Kotliny Dzierżoniowskiej na styku ze Wzgórzami Niemczańskimi . Posiada czytelny układ wsi dwurzędowej, wzbogacony w XVIII w. o czworokątny rynek . Na osi rynku, na wzgórzu, usytuowano duży zespół pałacowo-parkowy. Jest to obecnie reprezentacyjny pałac fabrykancki o eklektycznej, bardzo urozmaiconej bryle, otoczony parkiem .

W dolnej, starszej części miasta (dawna wieś ) znajduje się romantyczny pałac otoczony rozległym parkiem z towarzyszącym folwarkiem . W tej części usytuowany jest kościół parafialny o średniowiecznej genezie, wielokrotnie przebudowywany, a rozbudowany w okresie powojennym. Zabudowa części starszej, wzdłuż ulicy Sienkiewicza , jest typu zagrodowego, o układzie przeważnie czworokątnym. Zabudowa części południowo-wschodniej, ukształtowanej już w XVIII i XIX w, to budynki jedno- i dwukondygnacyjne, wolno stojące, nakryte ceramicznymi dachami dwuspadowymi o charakterze miejskim. We wschodniej części miasta znajduje się zespół zabytkowy dworca kolejowego z końca XIX w.

Do rejestru zabytków nieruchomych został wpisany:

Główna część miasta w większość terenów zabudowanych znajduje się po lewej stronie rzeki Piławy .

Prawa miejskie uzyskała Piława Górna w 1962 r., a herb miastu został nadany w 1979 r.

Spis treści

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2007 [4] Piława Górna ma obszar 20,93 km², w tym:

  • użytki rolne: 87%
  • użytki leśne: 3%

Miasto stanowi 4,24% powierzchni powiatu .

Demografia

Dane z 30 czerwca 2008 [5]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja6 7471003 47151,453 27648,55
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
322,4165,8156,6

Według danych z roku 2002 [6] średni dochód na mieszkańca wynosił 1122,93 zł.

Historia

Początki osady Piława datuje się na I połowę XII w. Była ona typową osadą służebną , związaną z największym wówczas w tej części Śląska , grodem Niemcza .

Istnieją dwie teorie pochodzenia nazwy osady. Jedna z nich nawiązuje do charakteru osady, bowiem zamieszkiwali ja głównie pilarze, dostarczający drewno surowe. Druga wskazuje, że nazwa została przejęta od rzeki , którą wcześniej już zwano Piławą . W XII i XIII w. los Piławy był szczególny. Stała się ona miejscowością graniczną trzech piastowskich księstw: świdnickiego, ziębickiego i brzeskiego.

W XII - XIV w. Piława jak i cały Śląsk, stała się terenem intensywnej akcji osadniczej ludności niemieckojęzycznej, a w XV w. była miejscem pobytu husytów , którzy opanowali cały region i ustanowili Niemczę swoją lokalną siedzibą.

Wiek XVII i XVIII zaznaczył się licznymi wojnami prowadzonymi na tych terenach przez wojska pruskie, austriackie, a także Napoleona I Bonaparte .

Wiek XIX zmienił oblicze osady. Stała się ona miejscowością robotniczą w związku z szybkim rozwojem przemysłu włókienniczego na tych terenach. Miejscowość otrzymała połączenia kolejowe, sieć gazową i elektryczną. Najstarsze budynki pochodzą właśnie z tego okresu. Miejscowość stała się atrakcyjna ze względu na walory krajoznawcze i uznanie wartości wód leczniczych w pobliskim Przerzeczynie-Zdroju .

Po II wojnie światowej Piława została włączona do Polski, zaś jej dotychczasową ludność stopniowo wysiedlono do Niemiec. Pierwszymi polskimi mieszkańcami stali się więźniowie powracający z robót w Niemczech . Początkowo status miejscowości jest niejasny; teren jej został podzielony. Zachodnią część zajmował garnizon wojsk radzieckich. Część wschodnią nazwano Jerzchów, potem Zagórze. W 1947 r. przywrócona została średniowieczna nazwa Piława. Została ona podzielona na dwie gminy: Piławę Dolną i Piławę Górną. Piława Górna miała charakter przemysłowy .

Przemysł

Piława Górna jest jednym z największych ośrodków przemysłu obróbki kamienia w Polsce. Na terenie gminy i okolic działa około 300 zakładów obróbki kamienia. Rozwój przemysłu kamieniarskiego jest bezpośrednio związany z eksploatowanymi w pobliżu złożami sjenitów dolnośląskich Przedborowa i Kośmin (początki wydobycia 1740 rok) oraz przedwojenną historią miasta związaną z istniejącymi wówczas słynnymi zakładami kamieniarskimi. Miejscowe zakłady kamieniarskie posiadały prestiżowy tytuł dostawcy dworu królewskiego Króla Prus Wilhelma.

Kultura

W mieście jest Miejski Ośrodek Kultury, który zrzesza wiele amatorskich zespołów muzycznych, tanecznych itp. Do najsławniejszych należą "Górzanie" oraz "Siwy Włos". Poza nimi jest wiele zespołów młodzieżowych, takich jak m.in. "Pokój 5B" czy "Make Some Noise". MOK organizuje wiele koncertów i imprez kulturalnych. Niemal co roku są "Przedwakacyjki", bardzo wesoło obchodzi się w mieście "Dni Piławy Górnej".

Sport

Dzielnice

Plan miasta


Te dwie dzielnice są integralnymi częściami miasta . Pozostały teren nie należy do żadnej dzielnicy , określany jest mianem Centrum .

Sąsiednie gminy

Dzierżoniów , Niemcza , Stoszowice , Ząbkowice Śląskie .

Literatura

  • Gerhard Meyer: Gnadenfrei. Eine Herrnhuter Siedlung des schlesischen Pietismus im 18. Jahrhundert. Hamburg 1950.
  • Max Moritz Meyer: Berufen zur Verkündigung: Ein Herrnhuter Beitrag aus Peilau, Gnadenfrei, Niesky u. Gnadenfeld zur Geistes- u. Kulturgeschichte Schlesiens, München 1961 - autor opisuje swoje dzieciństwo w Piławie Górnej (Gnadenfrei) pod koniec XIX wieku.
  • Richard Schueck: Vergangenheit und Gegenwart von Peilau-Gnadenfrei, Reichenbach in Schlesien, 1911.
  • Birgit A. Schulte: Die schlesischen Niederlassungen der Herrnhuter Brüdergemeine Gnadenberg, Gnadenfrei und Gnadenfeld – Beispiele einer religiös geprägten Siedlungsform. Insingen bei Rothenburg o.d.T. 2005, .

Przypisy

  1. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym
  2. http://verwaltungsgeschichte.de/reichenbach.html - archiwalne niemieckie urzędowe zestawienie miejscowości przedwojennego powiatu dzierżoniowskiego
  3. Richard Schueck: Vergangenheit und Gegenwart von Peilau-Gnadenfrei, Reichenbach in Schlesien, 1911, str. 14.
  4. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  5. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  6. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Piława Górna":

Linz ...

Jura ...

Grupa ...

Stratyfikacja termiczna wody w jeziorze ...

Granica drzew ...

Wierzba śląska ...

Piętra roślinności ...

Úpská Jáma ...

Czarny Kocioł Jagniątkowski ...

Zemsta (komedia) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Piława Górna":

01 Znaki drogowe - kierunku i miejscowości - część 2 (plansza 16) ...

Szkielet kończyn i połączenia kości (plansza 5) ...

074. Świat motyli (plansza 20) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie