Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Tojad mołdawski

Tojad mołdawski

Tojad mołdawski

Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : Euphyllophyta
Klad : rośliny nasienne
Klasa : okrytonasienne
Rodzina : jaskrowate
Rodzaj : tojad
Gatunek :tojad mołdawski
Podgatunek :tojad Hosta
Nazwa systematyczna
Aconitum moldavicum subsp. hosteanum (Schur)Graebn, &P.Graebn.
Gatunek trujący

Tojad mołdawski (Aconitum moldavicum) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych . W Polsce występuje tylko podgatunek A. moldavicum subsp. hosteanum nazywany też tojadem Hosta.

Spis treści

Rozmieszczenie geograficzne

Jest subendemitem karpackim występującym w całych niemal Karpatach (prawdopodobnie nie występuje tylko w słowackich Karpatach Zachodnich), a także na Wyżynie Transylwańskiej , na Roztoczu , w Opolu , w Gołogórach , Woroniakach , Miodoborach , na zachodnim Wołyniu i południowym Małym Polesiu . W Polsce występuje na ograniczonym obszarze; na Wyżynie Małopolskiej , w Kotlinie Sandomierskiej , w Górach Świętokrzyskich i w Karpatach Wschodnich po Beskid Sądecki (na Rozsypańcu , Rozsypańcu 1115 m, w Hoczewiu , Siankach i w Mikowie ). Występuje też w Górach Sanocko-Turczańskich (w rezerwacie przyrody Góra Sobień i na górze Krzyż), oraz w Beskidzie Niskim w dolinie Roztoki. Jego występowanie w Polsce wymaga dalszych badań terenowych, a podawane stanowiska na Pogórzu Przemyskim wymagają potwierdzenia.

Morfologia

Pokrój
Bylina osiągająca do 150 cm wysokości o wzniesionej i silnie rozgałęzionej łodydze , górą pokrytej białymi, łukowatymi włoskami
Liście
Dłoniasto-klapowane, składające się z 3-5, wyjątkowo do 7, przeważnie 3-wrębnych, grubo ząbkowanych odcinków. Liście na górnej stronie ciemnozielone, na brzegach i na nerwach owłosione.
Kwiaty
Zebrane w luźny, groniasty kwiatostan . Jego gałązki, szypułki kwiatowe i podkwiatki są owłosione. Kwiaty są niebieskie lub jasnofioletowe, mają wydłużony hełm o szerokości 5-8 mm i długości 15-25 mm. Nad dzióbkiem jest nieco wcięty,. Słupki kwiatowe są nagie. Miodniki wyrastają na długich trzonkachi mają ślimakowato zwiniętą ostrogę.
Owoc
Owłosione lub nagie mieszki z brunatnymi nasionami o oskrzydlonych krawędziach.

Biologia i ekologia

Bylina , hemikryptofit . Kwitnie od czerwca do sierpnia, zapylany jest przez trzmiele . Rozmnaża się przez nasiona, ale również wegetatywnie . Liczba chromosomów 2n = 16. W Bieszczadach rośnie na połoninach i w ziołoroślach . Występuje również w niższych położeniach górskich wzdłuż potoków w olszynce karpackiej (Alnetum incane). Poza Karpatami spotykany jest w wilgotnych zaroślach i lasach.

Jak wszystkie gatunki tojadów jest rośliną bardzo silnie trującą, jedną z najbardziej trujących rosnących u nas. Trująca jest cała roślina, a szczególnie nasiona i korzenie[2]. Roślina zawiera akonitynę , która w niewielkich dawkach działa pobudzająco, przy większych powoduje paraliż nerwów ruchowych i czuciowych, w rezultacie śmierć[2]. Może się wchłaniać także przez skórę[2].

Zagrożenia i ochrona

W Polsce gatunek ten objęty jest całkowitą ochroną. Generalnie nie jest zagrożony, zagrożone są jedynie niektóre jego stanowiska na niżu i na pogórzu, znajdujące się w intensywnie użytkowanych lasach. Liczne jego stanowiska są chronione w parkach narodowych ( Bieszczadzkim i Magurskim i rezerwacie przyrody Góra Sobień.

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
  2. 2,0 2,1 2,2 Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. . 

Bibliografia

  1. Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. . 
  2. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Tojad mołdawski":

Brno ...

Zygmunt III Waza ...

Ziołorośla ...

Śnieżne Kotły ...

Polska Czerwona Księga Roślin ...

1983 ...

1975 ...

Mołdawianie ...

Żywiec ...

Alfabet ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Tojad mołdawski":

057. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 2 (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie