|
I wojna izraelsko-arabska 1948-1949
I wojna izraelsko-arabska 1948-1949 - jest znana w Izraelu jako Wojna o Niepodległość (hebr. מלחמת העצמאות), natomiast Arabowie nazywają ją an Nakba (arab. النكبة, "Katastrofa"). Była to pierwsza z serii wojen izraelsko-arabskich.
Wojna rozpoczęła się od proklamacji niepodległości Izraela 14 maja 1948 i trwała do 20 lipca 1949. Rozpoczęła się arabską inwazją, której celem była likwidacja państwa żydowskiego w Palestynie, natomiast Izrael bronił swojego istnienia. Jednak z upływem czasu, izraelska armia coraz bardziej przejmowała inicjatywę dążąc do wyparcia Arabów z najbardziej strategicznych rejonów Palestyny. W wyniku wojny setki tysięcy arabskich uchodźców opuściło terytorium Izraela (najczęściej uciekali w obawie przed żydowskimi odwetami), znajdując schronienie w sąsiednich państwach.
Wprowadzenie
Około 1841 roku rozpoczęło się osadnictwo żydowskie w Palestynie, które z upływem czasu naruszyło równowagę liczebności ludności pod względem wyznaniowym i narodowym. Stale rosnąca liczba imigrantów napływających do Palestyny wiązała się z stale rosnącą liczbą żydowskich osad rolniczych. Warto zaznaczyć, że nadzieje utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie były podsycane ideami Syjonizmu, które podczas I wojny światowej otrzymały dodatkowy wzmacniający impuls w postaci brytyjskiej Deklaracji Balfoura (2 listopada 1917).
Jednym z wyników I wojny światowej było przejęcie kontroli nad Palestyną przez Wielka Brytanię. Decyzją Ligii Narodów utworzono Brytyjski Mandat Palestyny. Brytyjczycy jednak nie potrafili znaleźć rozwiązania dla rosnących konfliktów narodowościowych, które wybuchły w postaci rozruchów arabskich w 1920, 1921, 1925, 1929 i 1936. Brytyjskie władze mandatowe zdołały jedynie wprowadzić ograniczenia w ilości napływających rocznie Żydów do Palestyny, oraz stosować politykę represji przeciwdziałając kolejnym wybuchom arabskiego niezadowolenia.
Po zakończeniu II wojny światowej przemoc izraelsko-arabska wybuchła ze wzmożoną siłą. W nowej sytuacji żydowskie oddziały Hagany, Irgunu i Lehi stosowały taktykę terroryzmu walcząc z Arabami i Brytyjczykami. Rząd brytyjski zdawał sobie sprawę, że sytuacja w Mandacie Palestyny wymyka się spod kontroli, i dlatego 2 kwietnia 1947 roku oficjalnie przekazał sprawę Palestyny do Organizacji Narodów Zjednoczonych.
13 maja 1947 roku ONZ powołało komisję UNSCOP, która zaleciła zakończenie brytyjskiego mandatu nad Palestyną i utworzenie dwóch państw: żydowskiego oraz arabskiego. Zgromadzenie Ogólne ONZ zapoznało się z raportem komisji i 29 listopada 1947 przyjęło Rezolucję nr 181 dotyczącą podziału Palestyny.
W myśl Rezolucji w maju 1948 miał wygasnąć brytyjski mandat w Mandacie Palestyny i na terytorium Palestyny miały powstać dwa państwa:
- państwo żydowskie miało liczyć 14 257 km² powierzchni i 935 tys. mieszkańców;
- państwo arabskie miało liczyć 11 664 kilometrów kwadratowych powierzchni i 814 tys. mieszkańców.
Państwo żydowskie miało składać się z trzech kawałków, o trudnych do obrony granicach. Poza jego granicami miała być także stolica judaizmu i symbol tradycji - Jerozolima. Pomimo to Żydzi przyjęli postanowienie ONZ, natomiast Arabowie je odrzucili, rozpoczynając w listopadzie 1947 roku wojnę domową w Palestynie. W jej trakcie doszło do licznych wzajemnych mordów i pogromów, z których najsłynniejszą jest Masakra w Deir Jassin. Ostatecznie Arabowie ponieśli klęskę, a Żydzi osiągnęli taktyczne oraz strategiczne zwycięstwo, przejmując kontrolę nad wybrzeżem z ważnymi portami w Akka, Hajfie, Tel Awiwie i Jaffie.
14 maja 1948 r. w Tel Awiwie proklamowano Deklarację niepodległości Izraela.
Inne hasła zawierające informacje o "I wojna izraelsko-arabska 1948-1949":
II wiek
...
Adwentyzm
...
Brno
...
Uznam
...
Žalgiris Kowno
...
Koszykówka
...
Synagoga Chóralna w Kownie
...
1499
...
Iwan IV Groźny
...
XVI wiek
...
Inne lekcje zawierające informacje o "I wojna izraelsko-arabska 1948-1949":
008c. Grecja (plansza 12)
...
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 3)
...
202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 10)
...
|
