Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Dziewięćsił bezłodygowy

Dziewięćsił bezłodygowy

Dziewięćsił bezłodygowy

Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : Euphyllophyta
Klad : rośliny nasienne
Klasa : okrytonasienne
Klad : astrowe
Rząd : astrowce
Rodzina : astrowate
Podrodzina : Carduoideae
Rodzaj : dziewięćsił
Gatunek :dziewięćsił bezłodygowy
Nazwa systematyczna
Carlina acaulis L.
Sp. Pl. ed. 1. 828 (1753)
Morfologia
Wysuszony kwiatostan

Dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis L. ) – gatunek rośliny należącej do rodziny astrowatych . Występuje w rejonach alpejskich południowej i centralnej Europy , dosyć często na terenie Polski południowej ( Beskidy , Pieniny , Tatry , Sudety ), Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej ( Rębielice Królewskie ), rzadko na niżu.

Spis treści

Morfologia

Łodyga
Przeważnie brak łodygi i stąd pochodzi gatunkowa nazwa rośliny.
Liście
Pierzaste, powcinane, kolczasto zakończone, tworzące rozetę . Na spodniej stronie słabo pajęczynowate. Rozeta rozpostarta tuż przy gruncie, osiąga do 15 cm średnicy.
Kwiaty
W środku rozety umiejscowiony jest duży srebrzystobiały, rozwarty koszyczek , przypominający pojedynczy kwiat. Ma średnicę 7–15 cm, łuski okrywy mają na brzegach rozgałęzione kolce . Wewnętrzne łuski okrywy biało lśniące, długości 3–5 cm[2]. Kwiatostan złożony wyłącznie z kwiatów rurkowatych.
Owoce
Niełupka o długości 4–6 mm z puchem kielichowym 15–17 mm. Włoski puchu zrośnięte w nasadzie pęczkami po 5–8. Nasiona rozsiewane są przez wiatr.
Korzeń
Gruby, palowy, słabo rozgałęziony i drewniejący.

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia , hemikryptofit . Kwitnie od lipca do września. Kwiatostan otwiera się tylko w słońcu, a zamyka się pod wpływem zwiększonej wilgotności powietrza, co postrzegane jest jako zwiastun nadchodzącego deszczu. Występuje na suchych murawach i obrzeżach lasów na terenach górzystych do 2800 m n.p.m., często na wzgórzach wapiennych, także niżej. Preferuje gleby o odczynie obojętnym lub zasadowym, ubogie, piaszczysto-gliniaste. Rośnie w miejscach nasłonecznionych. Liczba chromosomów 2n=20[3]

Zmienność

  • Wyróżnia się dwa podgatunki:
Carlina acaulis subsp. acaulis
Carlina acaulis subsp. caulescens – posiada niewielką łodygę

Zagrożenia i ochrona

W Polsce dziewięćsił bezłodygowy podlega ścisłej ochronie . Dawniej był masowo zbierany dla celów dekoracyjnych. Obecnie jest zagrożny przez działalność gospodarczą oraz zarastaniem przez wyższą roślinnośc wskutek zaprzestania użytkowania śródleśnych polan[4].

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza : już w Średniowieczu uważany był za roślinę tego rodzaju. Korzeń wykorzystywany był jako środek napotny lub moczopędny, a także przy zaburzeniach trawienia.
    • Zbiór i suszenie: korzeń zbierany jest jesienią i po oczyszczeniu suszony w warunkach naturalnych.
    • Skład chemiczny: surowiec zawiera olejek eteryczny (1-2%) o działaniu bakteriobójczym, garbniki i inulinę [5]
    • Działanie: przeciwbakteryjne, napotne, moczopędne i przeciwgorączkowe. W wyższych dawkach także przeczyszczające i wymiotne. Stosowany jest wewnętrznie przy zaburzeniach trawienia, zaparciach, oraz przy braku apetytu i przeziębieniach[5]
  • Wzornictwo i sztuka: stylizowane przedstawienie dziewięćsiła jest klasycznym motywem sztuki podhalańskiej .
  • Roślina ozdobna: wykorzystywany przy aranżacji ogródków skalnych. Zasuszone kwiatostany nadają się na zimowe bukiety.
  • Sztuka kulinarna : w niektórych krajach europejskich (np. Szwajcaria , Włochy ) dno koszyczków kwiatowych spożywane było jako jarzyna , tak jak karczochy [6].

Uprawa

Rozmnaża się go przez nasiona, które wysiewa się jesienią. Na stałe miejsce sadzonki wysadza się wiosną. Wymaga jałowej piaszczysto-gliniastej gleby o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym i o niedużej wilgotności. Stanowisko słoneczne[7].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2010-04-15].
  2. Wilhelm Eisenreich, Alfred Handel, Ute E Zimmer: Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Warszawa: Elipsa, 2005. . 
  3. 3,0 3,1 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
  4. Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. . 
  5. 5,0 5,1 Jan Macků, Jindrich Krejča, Apoloniusz Rymkiewicz: Atlas roślin leczniczych. Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1989. . 
  6. M. Nowiński: Chwasty łąk i pastwisk. Warszawa: PWRiL, 1966. 
  7. Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Dziewięćsił bezłodygowy":

Brama Lubawska Bramy Lubawskiej występują skupiska roślinności górskiej objęte prawną ochroną na uwagą zasługują: Dziewięćsił bezłodygowy , lepiężnik biały , wawrzynek wilczełyko , pełnik europejski , liczne storczyki , goryczki , pierwiosnki , ...

Polska Czerwona Księga Roślin ...

Francuski kalendarz rewolucyjny ...

Nizina Śląska Występują tam lasy bukowe i świerkowe , a także liczne rośliny górskie, np. Dziewięćsił bezłodygowy , turzyca górska, nerecznica górska i inne. Wzgórza Trzebnickie to także ...

Góry Stołowe są to m.in. arnika górska , barwinek pospolity , cis pospolity (głównie stanowiska antropogeniczne), Dziewięćsił bezłodygowy , goryczka orzęsiona , lilia złotogłów , parzydło leśne , śnieżyczka przebiśnieg , śnieżyca wiosenna , ...

Masyw Śnieżnika 500 m n.p.m. – użytki rolne, zazwyczaj łąki; występują m.in. pełnik europejski , Dziewięćsił bezłodygowy ,500–1000 m n.p.m. – regiel dolny w postaci borów świerkowych lub ...

Regiel dolny purpurowy , starzec jajowaty (s. Fuchsa), krokusy , lilia złotogłów , zimowit jesienny , paprotnica górska, Dziewięćsił bezłodygowy .Na terenie tego piętra występują gleby brunatne górskie, głównie kwaśne i ...

Szymon Syreński (Syreniusz) ...

Trzebinia szuwar, muraw kserotermicznych oraz wiele ciekawych roślin chronionych m.in.: lilię złotogłów, rojnika, Dziewięćsił bezłodygowy, liczydło górskie i ciemiężycę zieloną. Ocenia się, że tylko storczykowatych ...

Dziewięćsił bezłodygowy Dziewięćsił bezłodygowy Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Klad : rośliny naczyniowe Klad : Euphyllophyta Klad : rośliny nasienne Klasa : okrytonasienne Klad : astrowe Rząd : astrowce Rodzina : astrowate Podrodzina : Carduoideae Rodzaj : dziewięćsił Gatunek :Dziewięćsił bezłodygowy Nazwa systematyczna Carlina acaulis L. Sp. Pl. ed. 1. 828 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Dziewięćsił bezłodygowy":

214. Ochrona środowiska (plansza 11) i wilki. Ochronie gatunkowej podlega dużo więcej roślin. Są to między innymi: Dziewięćsił bezłodygowy, grążel, sasanka, przebiśnieg, zawilec, rosiczka.Ochrona gatunkowa może mieć postać całkowitą, ...

210. Szata roślinna Polski (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie