Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Czeladź

Czeladź

Czeladź
Flaga
Herb Czeladzi Flaga Czeladzi
Województwo śląskie
Powiat będziński
Gmina
• rodzaj
Czeladź
miejska
Założono1228
Prawa miejskie 1262
Burmistrz Marek Mrozowski
Powierzchnia 16,38 km²
Ludność (2008)
•  liczba
•  gęstość
•  aglomeracja

33 971 [1]
2073,9 os./km²
3 487 000 ( GZM )
Strefa numeracyjna
+48 32
Kod pocztowy 41-250
Tablice rejestracyjne SBE
Położenie na mapie Polski

Czeladź
50°19'02″N 19°04'13″E / 50.31722, 19.07028 Na mapach: 50°19'02″N 19°04'13″E / 50.31722, 19.07028
TERC
( TERYT )
2243301021
SIMC 0939349
Miasta partnerskie Auby
Żydaczów
Viesite
Varpalota
Urząd miejski
ul. Katowicka 45
41-250 i 41-253 Czeladź
Strona internetowa miasta

Czeladźmiasto i gmina nad rzeką Brynicą położona w południowo-zachodniej Polsce , w Zagłębiu Dąbrowskim , w województwie śląskim , w powiecie będzińskim , w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego . Jest najstarszym miastem powiatu będzińskiego oraz całego Zagłębia Dąbrowskiego , powstało w XIII w.

Według danych z 30 czerwca 2004[2] miasto liczyło 34 402 mieszkańców.

Graniczy z miastami: Będzin , Katowice , Siemianowice Śląskie oraz Sosnowiec .

Spis treści

Historia

Rynek

Miasto powstało w XIII wieku , dość wcześnie otrzymało prawa miejskie i od 1238 r. wymieniane jest jako miasto. W latach 1443-1790 wchodziło w skład Księstwa Siewierskiego . Było ważnym ośrodkiem wydobycia węgla kamiennego ( kopalnia "Saturn" dawniej "Czeladź"). W 1998 w Czeladzi został wybudowane pierwsze centrum handlowe M1 w Polsce.

W latach 1957-1975 Czeladź była miastem na prawach powiatu. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa katowickiego .

Środowisko naturalne

Położenie Czeladzi w powiecie będzińskim

Według danych z roku 2002[3] Czeladź ma obszar 16,57 km², w tym:

Miasto stanowi 4,5% powierzchni powiatu.

Zabytki

Neoromański kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika, wybudowany w latach 1904 - 1913.
Studnia na rynku w Czeladzi
  • Neoromański kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika z bogatym wyposażeniem które stanowią m.in.: oryginalne organy z 1637 r., XVII-wieczne monstrancje i kielichy.W kościele znajduje się również relikwiarz z relikwiami licznych świętych, m.in.: św. Franciszka z Asyżu, św. Wojciecha, św. Stanisława Kostki, św. Ojca Pio,
  • Zabytkowy układ architektoniczny starego miasta z XIII w.
  • Budynek dawnego domu ariańskiego z 1. poł. XVII w.
  • Dom przy ulicy Kościelnej z końca XVIII w.
  • Kamienica w Rynku 1. poł. XIX w.
  • Drewniane domy mieszkalne z XVIII-XIX wieku;
  • Kapliczka przydrożna z figurą Chrystusa Salwatora przy ul. Wojkowickiej (XIX w.);
  • Zabytkowe osiedle górnicze w dzielnicy Piaski
  • Pałac "Pod Filarami", wybudowany w stylu neoklasycystycznym przez Kopalnię "Saturn" w 1924 roku.
  • Mury obronne na Starym Mieście odkryte w grudniu 2006 roku (obecnie w trakcie badań archeologicznych).

Gospodarka

Na pokopalnianych terenach funkcjonuje obecnie Centralny Zakład Odwadniania Kopalń. W mieście mieszcząc się m.in.: filia fabryki urządzeń grzewczych "Buderus", PEG S.A. Przedsiębiorstwo Elektrotechniki Górniczej, Man-Star Trucks (regionalne centrum obsługi MAN). We wschodniej części miasta wielkie centrum logistyczne: GLS (General Logistics Systems Poland Sp. z o.o.), Alliance Logistics Center Silesia oraz Panattoni Park Czeladź. Ponadto istnieją zakłady ceramiczne (dawniej "Józefów") i wiele innych średnich i małych firm, które kształtują gospodarcze oblicze miasta. Stacje paliw w Czeladzi obsługiwane są m.in. przez firmy: BP, Orlen, Statoil, Neste oraz mniejsze stacje prywatne.

W mieście znajduje się Centrum Handlowe "M1", w którym są między innymi: MediaMarkt , Praktiker , Real . W Czeladzi są również dyskonty spożywcze Biedronka, Lidl, Polo Market. Miasto może poszczycić się nowym hotelem Szafran (wybudowany na jesień 2010 r.), a także wieloma restauracjami.

Struktura demograficzna mieszkańców Czeladzi wg danych z 31 grudnia 2007 r.:[4]

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja340721001798152,771609147,23
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat)516615,1624967,3326707,84
wiek produkcyjny (18–65 lat)2269666,611120532,891149133,73
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)621018,23428012,5619305,66

Według danych z roku 2002[5] średni dochód na mieszkańca wynosił 1286,03 zł.

Oświata

Placówki oświatowe w mieście:

  • Miejski Zespół Szkół (Szkoła Podstawowa nr 2 + Gimnazjum nr 1)
  • Zespół Szkół Nr 1 w Czeladzi
  • Zespół Szkół Nr 2 w Czeladzi
  • Szkoła Podstawowa nr 1 w Czeladzi
  • Szkoła Podstawowa nr 3 w Czeladzi
  • Szkoła Podstawowa nr 7 w Czeladzi
  • Gimnazjum nr 2 w Czeladzi
  • Gimnazjum nr 3 w Czeladzi

Kultura

Budynek dawnego kina "Uciecha", 2007.

Bogate życie kulturalne miasta, wielowiekowe tradycje i wysoki poziom czeladzkiej oświaty sprawiają, iż kolejne pokolenia "Szwedów"[6]z sentymentem z bliska i z oddali odnoszą się do swojej "małej ojczyzny". Jest to niewątpliwie zasługą licznych społeczników animujących wiele inicjatyw obywatelskich i instytucjonalnych (z pomocą Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Nogajowej, Spółdzielczego Domu Kultury "Odeon", Stowarzyszenia Miłośników Czeladzi, parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika).

Sport

W mieście działają dwa kluby sportowe. Czeladzki Klub Sportowy posiada I-ligową drużynę koszykarzy, ponadto w latach 50. posiadał sekcję żużlową (zobacz: CKS Czeladź (żużel) ). Natomiast KS Górnik Piaski bazuje na stale rozwijającej się drużynie piłkarskiej.

Transport

Przez miasto przebiega droga krajowa 94 z Wrocławia do Krakowa . Po granicy z Będzinem przebiega także droga krajowa 86 z Tychów do węzła drogowego w Podwarpiu .

Administracja i polityka

Urząd Miejski

Czeladź bierze aktywny udział w programie współpracy partnerskiej z miastami: Auby (we Francji), Żydaczów (na Ukrainie), Viesite (na Łotwie),Varpalota (na Węgrzech).

W Czeladzi mieszka aktualnie dwóch senatorów RP: Czesław Ryszka (PiS) – wybrany z okręgu częstochowskiego, Zbigniew Szaleniec (PO) – wybrany z okręgu sosnowieckiego.

Czeladzianie

Zobacz też

Przypisy

  1. Ludność Polski 2008 GUS
  2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  4. Bank Danych Regionalnych – Strona główna ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  6. Lokalna, potoczna nazwa mieszkańców Czeladzi, związana z tradycją mówiącą o osadnictwie szwedzkim w Czeladzi w czasie Potopu szwedzkiego

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Czeladź":

Bitwa pod Kircholmem jednoczesnego użycia znacznej części sił. Na koniec Chodkiewicz ustawił za szykiem armii Czeladź, a żołnierzom wmówił, że to są nadchodzące posiłki.Armia szwedzka stanęła na ...

Tramwaj ...

1260 ...

Zagłębie Dąbrowskie ...

Rzut oszczepem ...

Czeladź CzeladźFlaga Herb Czeladzi Flaga Czeladzi Województwo śląskie Powiat będziński Gmina • rodzajCzeladźmiejskaZałożono1228 Prawa miejskie 1262 Burmistrz Marek Mrozowski Powierzchnia 16,38 km² Ludność (2008)•  liczba •  gęstość •  aglomeracja 33 971 2073,9 os./km²3 487 000 ( GZM ) Strefa numeracyjna +48 ...

Bronisław Chromy ...

Oblężenie Wiednia (1529) Armia Osmanów liczyła ponad 200 tys. ludzi, większą cześć z nich jednak stanowiła Czeladź zajmujaca się taborem. Najwartościowsza część armii liczyła około 80 tys. tureckich i ...

Język węgierski z ujawnionymi aferami finansowymi w BKV.[6][7] Pożyczki słowiańskiewyraz węgierskipolski odpowiednikmezsgyemiedzakaszakosaszénasianokonkolykąkoldorongdrąggalambgołąbmunkapraca (męka)szerdaśrodacsütörtökczwartekpéntekpiątekszomszédsąsiadkáposztakapustabarázdabruzdaszalmasłomalenlengereblyegrabiecseresznyeczereśniaszilvaśliwkamálnamalinagalagonyagłógjávorjaworbáránybarankacsakaczkamedveniedźwiedźvidrawydragilisztaglistabolhapchłarákrakcsónakczółnopatakpotokmocsármoczaryudvarpodwórzekonyhakuchniapincepiwnicagerendabelka (grzęda)asztalstółpolcpółkakulcskluczebédobiadvacsorakolacja (wieczerza)tésztaciastokalácskołaczpecsenyepieczeńkolbászkiełbasaszalonnasłoninaszoknyaspódnicacsaládrodzinacselédCzeladźdéd(pra)dziadunokawnukbodnárbednarztakácstkaczkovácskowalkalapácsmłotek (klepacz)borotvabrzytwakorongkrągabroncsobręczvödörwiadrokirálykrólvajdawojewodaispánżupanparasztchłop (prosty)pénzpieniądzpecsétpieczęćkarácsonyświęta Bożego Narodzenia (przekraczać)németniemieckilengyelpolskiszabadwolny, swobodnybolondbłazen (błąd)tompatępypisztrángpstrągdrágadrogiutcaulicamacskakot(ka) (mačka po chorwacku, serbsku, ...

Droga krajowa nr 94 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Czeladź":

112. Zmiany gospodarki i społeczeństwa polskiego w XVI w. (plansza 2) na zboże. Wynikiem tego był rozwój szlacheckich folwarków. Prace na gospodarstwie wykonywała Czeladź (służba), tzn. dziewki, parobcy, pastuchowie i owczarze. W dużych folwarkach zatrudniano ...

030. Düsseldorf - najdłuższy kontuar świata (plansza 14) Düsseldorfu. Strzelectwo pochodzi od milicji obywatelskiej w średniowieczu, kiedy to rzemieślnicy i Czeladź zobowiązana była bronić majątku i dóbr obywateli przed atakującymi wrogami. ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie