Pelops – w mitologii greckiej syn Tantala , założyciel dynastii Pelopidów .

Jako dziecko został zabity przez ojca i podany na uczcie bogom. Tylko Demeter , pogrążona w smutku po śmierci Persefony , zjadła kawałek łopatki, natomiast inni bogowie nie tknęli potrawy. Został wskrzeszony przez Hermesa na polecenie Zeusa (łopatka została zastąpiona kością słoniową ), po czym przebywał pewien czas na Olimpie . Chcąc zdobyć rękę Hippodamei , córki Ojnomaosa , króla Pisy (w Elidzie ) musiał wygrać wyścig z władcą, który jako syn Aresa otrzymał od ojca nadzwyczajne konie, które gwarantowały mu zwycięstwo (Ojnomaos zgładził wcześniej 12 pretendentów). Hippodameja, chcąc zagwarantować swojemu kochankowi zwycięstwo, poprosiła woźnicę Ojnomaosa, Myrtilosa , który także się w niej kochał, o wyciągnięcie z wozu ojca zatyczek z osi rydwanu (lub, wg innej wersji, zastąpienie zatyczek woskowymi). Ojnomaos zginął uplątany w lejce i ciągnięty przez konie lub, wg innej wersji mitu , zabity przez Peopsa. Tuż przed śmiercią przeklął zdradę Myrtilosa, życząc mu śmierci z rąk Pelopsa. Po wygranym wyścigu Pelops jechał rydwanem wraz z Hippodameją i Myrtilosem. Zatrzymali się, a Pelops udał się poszukać wody dla oblubienicy. Wówczas Myrtilos spróbował zgwałcić Hippodameję. Dowiedziawszy się o tym, Pelops zabił woźnicę, zrzucając go z Gerajstosu do morza zwanego później Myrtojskim . Myrtilos w ostatnich chwilach życia przeklął ród Pelopsa. Pelops został później oczyszczony z dwóch zabójstw przez Hefajstosa i sprawował władzę w Elidzie , a następnie podbił cały Peloponez (Peloponnesos - gr. "wyspa Pelopsa"). Przekleństwo ojca swojej żony (lub woźnicy Myrtilosa) dotknęło synów Pelopsa - Atreusa i Tiestesa - oraz ich potomków. Jedno z podań mówi, iż jest inicjatorem igrzysk w Olimpii . Mit ten jest częstym tematem w sztuce antycznej (rzeźby w świątyni Zeusa w Olimpii) i nowożytnej (m.in. Peter Paul Rubens ).

Bibliografia

• Zygmunt Kubiak "Mitologia Greków" Warszawa 2003