Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Plecha

Plecha

Mikroskopowy obraz plechy Ptilidium pulcherrinum

Plecha (thallus) – wegetatywne ciało organizmów zaliczanych w dawnych systemach taksonomicznych do roślin niezróżnicowane na korzeń i pęd . Większość botaników za plechę nie uważa ciał jednokomórkowych, z wyjątkiem komórczaków [1],[2]. Rzadziej plechą określa się ponadto ciała jednokomórkowych glonów i grzybów (lub protistów grzybopodobnych )[3] lub beztkankowych roślin lądowych , np. wątrobowców [4]. Organizmy zbudowane z plechy określa się zbiorczą nazwą plechowce (Thallophyta), do których należą glony i grzyby (w szerokim tych pojęć znaczeniu, łącznie z protistami). U grzybów plecha nazywana jest grzybnią i składa się ze strzępek , jest nitkowata, rurkowata lub blaszkowata.

Stopnie organizacji plechy

Ze względu na budowę plechy właściwe (wielokomórkowe) dzielą się na komórczakowe, nitkowate, plektenchymatyczne i tkankowe.

W algologii wyróżnia się następujące typy organizacji morfologicznej[5]:

  • jednokomórkowe (nie zawsze uznawane za plechy)
    • Monadowy czyli wiciowcowy: naga komórka z jedną lub kilkoma wiciami (tzw. wiciowce , np. eugleniny i bruzdnice , ale poza tym we wszystkich grupach glonów, z wyjątkiem sinic, brunatnic i krasnorostów)
    • Ryzopodialny (rizopodialny): komórka pełzakowata, naga, poruszająca się za pomocą nibynóżek (tzw. korzenionóżki , wśród glonów rzadkie, np. Rhizochloris stigmatica)
    • Kokalny (kokalny, kokoidalny) lub protokokalny: komórki obłonione, bez wici, w zasadzie nieruchome (np. Chroococcales , okrzemki , desmidie , chlorokokowce , ale poza tym we wszystkich grupach glonów, z wyjątkiem euglenin i brunatnic)
Plecha Calypogeia muelleriana
  • kolonie wielokomórkowe:
    • Kapsalny czyli tetrasporalny, najbardziej prymitywny stopień organizacji kolonii, polega na utrzymaniu czterech lub więcej komórek zespolonych galaretą lub błoną (Tetrasporales i rzadko wśród bruzdnic i złotowiciowców )
    • Trychalny, stopień organizacji kolonii mający postać nici, złożony z jednojądrowych komórek ( trzęsidłowce , zygnematales , ale poza tym we wszystkich grupach glonów, z wyjątkiem euglenin)
    • Syfonalny stopień rozwoju kolonii (plechy) – plecha wielojądrowa, w postaci dużych nitkowatych lub rurkowatych lub kulistych komórczaków (Botrydium, Vaucheria, Caulerpa i in.)
    • Syfonokladialny (cenocytyczny) typ kolonii – wielojądrowe komórki łączą się w plechy gałęziste lub inne.

Istnieją również postacie łączące powyższe typy – kolonie są tworzone przez monady ( toczkowce ) lub formy kokalne gwiazdoszek .

Stopnie organizacji dzielone są również w następujący sposób[2]:

  • Protophyta
    • jednokomórkowce (np. euglena , niektóre sinice )
    • cenobia – luźne połączenia komórek powstałych w wyniku podziału komórki macierzystej, czasem tworzące nici (sinice nitkowate, niektóre okrzemki i złotowiciowce, zrostnicowate)
    • plazmodia – nagie masy plazmy ( śluzowce ) lub pseudoplazmodia zbudowane z komórek ameboidalnych ( akrazjowce )
  • Thallophyta – właściwe plechy
    • skupienia komórek – twory powstające z początkowo wolnych komórek (gwiazdoszek)
    • kolonie – zbiory komórek połączonych przez całe życie
    • plechy nitkowate – nici komórek o wspólnych błonach komórkowych
      • łańcuchy komórek – wszystkie komórki równowartościowe
      • plechy zróżnicowane biegunowo
      • plechy skręcone i rozgałęzione
      • plechy symetryczne
      • plechy plektenchymatyczne i pseudoparenchematyczne (zbudowane z tkanki rzekomej – liczne grzyby i krasnorosty )
      • plechy tkankowe ( brunatnice , wątrobowce )
  • Cormophyta – nieplechowa budowa osiowa i tkankowa (większość roślin lądowych)

Przypisy

  1. Alicja Szweykowska: Plecha. W: Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 1993. . 
  2. 2,0 2,1 Dietrich von Denffer: Morfologia. W: Eduard Strasburger, i in.: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Wyd. 2 pol. wg 28 oryg. Warszawa: PWRiL, 1967, s. 76. 
  3. Plecha . encyklopedia.pwn.pl.
  4. E.P. Solomon, L.R. Berg, D.W. Martin, C.A. Ville: Biologia. Wyd. II poprawione wg III wydania amerykańskiego. Warszawa: Multico, 2000. 
  5. Joanna Zofia Kadłubowska: Zarys algologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975. 

Bibliografia

  • I. Rejment-Grochowska: Cykle rozwojowe roślin. Wyd. V. Warszawa: PWN, 1983, s. 200. 


Inne hasła zawierające informacje o "Plecha":

Torfowcowate ...

Splątek ...

Rośliny ...

Skoczkowce ...

Rozmnóżka ...

Płucnica islandzka ...

Porosty ...

Wolfia bezkorzeniowa ...

Strzępka ...

Grzybnia ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Plecha":

002. Mszaki (plansza 4) ...

007. Przegląd i znaczenie grzybów (plansza 12) ...

006. Grzyby (plansza 14) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie