|
Pałac Kultury i Nauki
Pałac Kultury i Nauki - (PKiN, poprzednio Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina) – najwyższy budynek w Polsce, w centrum Warszawy na placu Defilad. Własność miasta stołecznego Warszawy. Obiektem zarządza miejska spółka "Zarząd Pałacu Kultury i Nauki" Sp. z o.o.
Wybudowany w trzy lata i oddany do użytku w 1955. Jest dziełem radzieckiego architekta Lwa Rudniewa, inspirowany jest chicagowskimi i moskiewskimi budowlami. Architektonicznie jest mieszanką art déco, socrealizmu i polskiego historyzmu. Obecnie siedziba wielu firm oraz instytucji użyteczności publicznej, takich jak kina, teatry, księgarnia, wyższe uczelnie (m.in. Collegium Civitas), instytucje naukowe. Organizowane są tu także różnego typu wystawy i targi, m.in. od 1958 Międzynarodowe Targi Książki. Mieści się w nim sala konferencyjno-widowiskowa na 3000 osób (tzw. Sala Kongresowa), Muzeum Techniki, Muzeum Ewolucji PAN oraz Pałac Młodzieży wraz z basenem.
Przed głównym wejściem (od strony ul. Marszałkowskiej) znajdują się dwie rzeźby: Adama Mickiewicza dłuta Stanisława Horno-Popławskiego oraz Mikołaja Kopernika autorstwa Ludwiki Nitschowej.
Historia
PKiN wzniesiono "jako dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego", a pomysłodawcą jego budowy był Józef Stalin. Projektant wieżowca, radziecki architekt Lew Rudniew, chciał, aby był on w stylu polskim, więc objechał różne miasta, m.in. Kraków, Chełm, Zamość, w celu zgromadzenia potrzebnych informacji i zapoznania się z polską architekturą. Następnie wraz ze swoim zespołem stworzył pięć projektów. Rosjanie uznali, że dla symbolu-dominanty Warszawy odpowiednia będzie wysokość 120 m, ale ulegli namowom pełnomocnika ds. budowy pałacu i zarazem naczelnego architekta Warszawy Józefa Sigalina - ostatecznie przyjęto, że pałac będzie miał 160 m (z iglicą 230 m).
Budowa gmachu trwała od 2 maja 1952 do 22 lipca 1955, a pracowało przy niej ok. 3500 robotników radzieckich. Mieszkali oni w wybudowanym specjalnie dla nich na warszawskich Jelonkach osiedlu z kinem, stołówką, świetlicą i basenem. W czasie budowy w wypadkach przy pracy zginęło 16 Rosjan. Przygotowując teren pod planowaną budowę pałacu wyburzono bądź rozebrano resztki 190 kamienic mieszczących ok. 1000 mieszkań. Jeszcze przed ukończeniem budowy, dwa dni po śmierci Józefa Stalina, 7 marca 1953 wspólną uchwałą Rady Państwa i Rady Ministrów PRL nadano budynkowi nazwę Pałac Kultury i Nauki imienia Józefa Stalina. Pod uchwałą podpisali się Bolesław Bierut (Prezes Rady Ministrów) i Aleksander Zawadzki (Przewodniczący Rady Państwa). Zakładała ona również, że na placu przed pałacem zostanie wzniesiony pomnik Stalina. Ogłoszono konkurs, który nie przyniósł zadowalających rezultatów - nawet wyróżniający się projekt Xawerego Dunikowskiego wzbudził niesmak partyjnych decydentów. Ostatecznie pomnika nigdy nie ustawiono.
Budynek miał początkowo jasną fasadę, która jednak z czasem zszarzała.
W 1956 rozpoczęła się seria samobójczych skoków z tarasu widokowego na 30 piętrze, na wysokości 114 metrów – najpierw skoczył Francuz, po nim jeszcze siedmiu Polaków. Po tych incydentach zdecydowano się na założenie krat na tarasie. W sylwestrową noc 2000 na wieży pałacu odsłonięty został drugi co do wielkości w Europie zegar – jego cztery tarcze mają średnice po 6 metrów. Jest to zarazem drugi najwyżej położony zegar wieżowy na świecie (po zegarze na NTT DoCoMo Tower w Tokio), sponsorem była Telekomunikacja Polska SA.
Teraźniejszość
PKiN wciąż budzi żywe emocje wśród mieszkańców Warszawy, chociaż ma swoich licznych zwolenników, szczególnie wśród młodszego pokolenia warszawiaków. Przeciwnicy dalszej obecności tej budowli w stolicy uważają budynek za symbol radzieckiej dominacji nad Polską, wskazując iż rozpoczęto jego budowę w latach najgłębszego stalinizmu, gdy Polska była całkowicie podporządkowana ZSRR. Pojawiały się koncepcje zasłonięcia go biurowcami, utworzenia w nim Muzeum Komunizmu "Socland" (koncepcja Czesława Bieleckiego, Andrzeja Wajdy i Jacka Fedorowicza), a nawet zburzenia "kosmicznej osi przebijającej serce stolicy". Zwolennicy twierdzą jednak, że budynek pełni obecnie wiele użytecznych funkcji i twierdzą iż wpisał się już w krajobraz miasta i pozostanie w nim trwale obecny, stając się symbolem i najbardziej rozpoznawalnym obiektem w Warszawie.
Inne hasła zawierające informacje o "Pałac Kultury i Nauki":
Pęcice
...
II wiek
...
Brescia
...
Adwentyzm
...
Linz
...
Grenoble
...
I wiek
...
Sztuka
...
Huldrych Zwingli
...
Kościół św. Michała Archanioła w Kownie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Pałac Kultury i Nauki":
01 Znaki drogowe - kierunku i miejscowości - część 1 (plansza 20)
...
206 Kultura, nauka i sztuka okresu międzywojennego (plansza 3)
...
010c. Rzym (plansza 5)
...
|
