Parys z Heleną, J.L.Davida 1788

Parys ( gr. Πάρις Páris, łac. Paris) – mit. gr. królewicz trojański .

Uchodził za syna Priama i Hekabe . Był bratem Hektora , Deifoba i Kasandry oraz ukochanym królowej Sparty Heleny .

Na kilka dni przed urodzeniem chłopca jego matka, Hekabe, miała sen, że wyda na świat pochodnię, od której spłonie miasto. Wróżbici przepowiedzieli, że Parys będzie przyczyną upadku Troi. Został więc oddany pasterzowi Angelosowi, aby ten porzucił chłopca w górach. Angelos jednak nadał chłopcu imię Parys i wychował razem ze swoimi dziećmi. Gdy Parys dorósł, Priam i Hekabe, nie wiedząc nic o królewskim pochodzeniu młodzieńca, przyjęli go do swego domu i ożenili z Ojnone . Poznał go dopiero brat Deifobos .

Z polecenia Zeusa Parys rozstrzygnął spór między Herą , Afrodytą i Ateną powstały na weselu Tetydy o to, która z nich jest najpiękniejsza. W zamian za obietnicę pomocy w zdobyciu najpiękniejszej kobiety na ziemi, Parys przyznał złote jabłko Afrodycie. Zgodnie z wcześniejszą obietnicą bogini pomogła mu w uprowadzeniu Heleny, żony Menelaosa . Porwanie królowej Sparty stało się bezpośrednią przyczyną wybuchu wojny trojańskiej .

W trakcie oblężenia Troi mieszkańcy miasta obwiniali Parysa o sprowadzenie nieszczęścia oraz oskarżali o tchórzostwo i brak męstwa. Jednak to właśnie Parys, z pomocą Apollina , zabił, siejącego postrach wśród Trojan, Achillesa . Zatruta strzała wypuszczona z łuku Parysa ugodziła herosa w piętę powodując jego śmierć.

Raniony przez Filokteta udał się w góry Ida , do swojej żony, Ojnone, gdyż tylko ona, według przepowiedni, mogła uleczyć Parysa. Urażona zdradą odmówiła jednak pomocy. Parys powrócił do Troi i wkrótce potem zmarł. Jednak po niedługim czasie Ojnone miała wyrzuty sumienia i powróciła do Parysa, nie zastawszy go przy życiu popełniła samobójstwo z rozpaczy. Helena wyszła za mąż za Deifobosa, a po upadku Troi - wróciła do Menelaosa.