Korneliusz, (ur. z
Rzymie
- zm. czerwcu
253
w
Rzymie
) -
święty
Kościoła katolickiego
papież w okresie od marca
251
do czerwca
253
.
Pochodził najprawdopodobniej ze sławnej rodziny Korneliuszów. Był następcą
papieża Fabiana
.
Nie od razu po śmierci Fabiana wybrano nowego papieża, ponieważ nadal trwały ostre prześladowania chrześcijan i były trudności w zebraniu
biskupów
. W tym czasie (ok. 10 lat) kościołem rządzili hierarchowie, a ich przedstawicielem był kapłan
Nowacjan
. Popularnym
biskupem
był wówczas Mojżesz, który jednak zmarł. Gdy prześladowania zelżały, zebrani biskupi wybrali Korneliusza, który w
Rzymie
przebywał już dłuższy czas i przeszedł tam wszystkie szczeble hierarchii kościelnej. Dla Nowacjana było to niemiłym zaskoczeniem. Przekupił on kilku biskupów, by wyświęcili go na biskupa i obrali papieżem. Wykorzystywał również liczne wpływy, by przekonać do siebie pozostałą część biskupów. Nie udało mu się to jednak.
Papież
i
antypapież
mieli również odmienne poglądy na temat ponownego przyjmowania na łono
Kościoła
tych co w czasie prześladowań wyparli się wiary. Korneliusz uważał, że należy ich przyjąć, gdy wypełnią zadaną pokutę – Nowacjan zaś kategorycznie nie chciał ich ponownego przyjęcia, a nawet podawał w wątpliwość prawo Kościoła do odpuszczania
grzechów
.
Korzystając z chwilowego pokoju i braku prześladowań po śmierci cesarza
Decjusza
(jesienią
251
) św. Korneliusz zwołał
synod
(uczestniczyło w nim 60 hierarchów), na którym: potępiono poglądy Nowacjana i jego zwolenników oraz pozwolono na powrót do Kościoła
apostatów
po wypełnieniu przez nich pokuty. Nowicjan musiał opuścić Rzym i udał się na emigrację.
Był pierwszym papieżem piszącym listy po
łacinie
w jednym z nich pisze, że Kościół w
Rzymie
ma 46
kapłanów
, 7
diakonów
i tyleż samo
subdiakonów
, 42
akolitów
, 56
egzorcystów
a ponadto
lektorów
i
ostiariuszów
.
Pokój nie trwał długo, w
252
wybuchła epidemia w Rzymie. Zarządzono składanie ofiar przebłagalnych, a ponieważ chrześcijanie w nich nie uczestniczyli, rzymianie obwiniali ich o trwanie zarazy, napadali na domy modlitwy oraz samych chrześcijan. Św. Korneliusz zginął w
253
albo w takim napadzie lub – co jest bardziej prawdopodobne – zesłany do
Civitavecchia
, z powodu złego traktowania. Czczony był już w pierwszych wiekach, co potwierdza tytuł znaleziony w katakumbach św. Kaliksta.
Relikwie świętego papieża rozdzielono z czasem po różnych kościołach we
Francji
,
Włoszech
i w
Niemczech
.
Jego święto przypada na
16 września
.
Zobacz też
