Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Aleksander III (papież)

Aleksander III (papież)

Aleksander III
Alexander Tertius
Roland ze Sieny
Papież
Aleksander III
Data i miejsce urodzeniaok. 1100
Siena , Italia
Data i miejsce śmierci30 sierpnia 1181
Civita Castellana
Kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
Okres sprawowania4 maja 1153 – 7 września 1159
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Prezbiterat 3 marca 1151
Sakra biskupia 20 września 1159
Kreacja kardynalska 23 września 1150
Kościół tytularny kardynał-diakon SS. Cosma e Damiano (23 września 1150), kardynał-prezbiter S. Marco (3 marca 1151)
Pontyfikat 7 września 1159

Aleksander III, (właśc. Roland ze Sieny) (ur. ok. 1100 w Sienie , zm. 30 sierpnia 1181 w Civita Castellana ) – papież od 7 września 1159 .

Wczesne życie

Rolando urodził się około 1100 roku w Sienie. W XIV wieku zaczęto mu przypisywać przynależność do sieneńskiego rodu arystokratycznego Bandinelli, co utarło się w historiografii, ale nie jest udowodnione[1]. Studiował prawo na uniwersytecie w Bolonii. W latach 1140-47 był kanonikiem w Pizie, a następnie prawdopodobnie profesorem uniwersytetu bolońskiego. Przez długi czas utożsamiano go z autorem słynnego dzieła prawniczego Summa magistri Rolandi, co jednak okazało się błędne.

We wrześniu 1150 papież Eugeniusz III mianował go kardynałem-diakonem SS. Cosma e Damiano, a w marcu 1151 kardynałem-prezbiterem San Marco. 4 maja 1153 został kanclerzem Św. Kościoła Rzymskiego. Jako bliski współpracownik papieża Hadriana IV stał na czele kardynałów opowiadających się za sojuszem z królem Sycylii, a sprzeciwiających się cesarzowi Fryderykowi I . W 1156 był jednym z negocjatorów sojuszu papiestwa z królem Sycylii. Rok później z kolei był legatem papieskim na sejmie Rzeszy w Besancon, na którym doszło do spięcia pomiędzy nim a cesarskim kanclerzem Rainaldem z Dassel.

Pontyfikat

W czasie elekcji po śmierci Adriana IV doszło do rozłamu wśród kardynałów. Większość obrała Rolanda, który przyjął imię Aleksander III, jednak procesarska mniejszość nie uznała go i obrała kardynała Ottaviano de Monticelli, który przybrał imię Wiktor IV . Aleksander III, choć miał poparcie większości kardynałów, musiał uciekać z Rzymu, gdzie przewagę uzyskał wywodzący się z rzymskiej arystokracji antypapież. 20 września 1159 Aleksander przyjął sakrę biskupią w niewielkiej miejscowości Ninfa koło Velletri .

Cesarz Fryderyk Barbarossa zwołał synod do Pawii, wzywając obu elektów do poddania się jego arbitrażowi. Aleksander III odmówił jednak przybycia, wysyłając na synod jedynie swych obserwatorów. Synod, w którym wzięli udział głównie biskupi z Niemiec i północnych Włoch, uznał Wiktora IV i ekskomunikował Aleksandra III. W odpowiedzi papież w dniu 24 marca 1160 wyklął cesarza.

Choć wygnany z Rzymu, Aleksander III został uznany za prawowitego papieża przez większość krajów europejskich: król. Sycylii, Anglię, Francję, Hiszpanię, Węgry i król. Jerozolimy. Wiktora IV poparły w zasadzie jedynie Cesarstwo i Polska. W Danii król Waldemar uznał antypapieża, ale duchowieństwo z prymasem Absalonem na czele poparło Aleksandra.

W latach 1162-1165 papież rezydował we Francji, gdzie przewodniczył synodowi w Tours (1163), na którym potępiono herezję katarską i ponownie wyklęto cesarskich doradców jako odpowiedzialnych za schizmę. W latach 1163-65 siedzibą kurii było Sens . Śmierć antypapieża Wiktora IV w 1164 oraz antycesarskie powstanie w Lombardii stworzyły nadzieję na zakończenie schizmy, jednak kanclerz cesarski Rainald z Dassel doprowadził do wyboru kolejnego antypapieża - Paschalisa III (1164-1168). Cesarz Fryderyk I początkowo wahał się, jednak ostatecznie udzielił poparcia Paschalisowi i wymusił to samo na swoich biskupach. Mimo to w kościele niemieckim i lombardzkim nie brakowało przeciwników kontynuowania schizmy. Kłopoty cesarza z wewnętrzną opozycją oraz starania kardynała Giovanni da Sutri umożliwiły Aleksandrowi III powrót do Rzymu w listopadzie 1165. W 1167 Fryderyk I odzyskał jednak inicjatywę, najechał Italię, częściowo pacyfikując Lombardię i opanowując Rzym. Aleksander III musiał ponownie uciekać z miasta i na blisko trzy lata osiadł w Benewencie. W tym też czasie nawiązał przyjazne stosunki z cesarzem Manuelem I Komnenem z Konstantynopola.

We wrześniu 1168 zmarł antypapież Paschalis III, a jego następcą został antypapież Kalikst III (1168-1178), którego autorytet poza Cesarstwem był jednak bardzo niski. Od 1167 w północnej Italii trwały walki cesarza Fryderyka I z popieraną przez Aleksandra III Ligą Lombardzką , która w 1176 odniosła decydujące zwycięstwo nad cesarzem pod Legnano . W rezultacie 1 sierpnia 1177 Fryderyk I i Aleksander III podpisali korzystny dla papiestwa pokój; cesarz wycofywał swe poparcie dla antypapieża, zrezygnował z regaliów w Państwie Kościelnym i zgodził się na zawieszenie broni z Ligą Lombardzką; w zamian papież cofnął jedynie ekskomunikę na cesarza i jego doradców oraz uznał jego syna Henryka za króla rzymskiego. Ponadto papież mógł powrócić do Rzymu. Antypapież Kalikst III zrezygnował z roszczeń do tiary i został gubernatorem w Benewencie.

Ważnym wydarzeniem pontyfikatu Aleksandra III był spór między arcybiskupem Canterbury Tomaszem Becketem a królem Anglii Henrykiem II . Konflikt dotyczył tzw. konstytucji klarendońskich z 1164, które poważnie ograniczały autonomię kościoła angielskiego, zwłaszcza poprzez ograniczenie sądownictwa kościelnego. Zarówno król jak i arcybiskup mieli w kurii swoich stronników, jednak papież opowiedział się ostatecznie po stronie Tomasza Becketa. Kiedy arcybiskup został zamordowany 29 grudnia 1170, papież ogłosił go męczennikiem i kanonizował, a winą za jego śmierć obarczono króla. Konflikt został jednak szybko zażegnany – Henryk II poddał się publicznej pokucie, ale artykuły klarendońskie w nieco złagodzonej formie zachowały moc obowiązującą.

W 1179 papież po uzyskaniu rocznego trybutu uznał Alfonsa I za króla Portugalii, którym ten de facto był już od 40 lat. W 1181 zatwierdził też uchwały polskiego synodu w Łęczycy. Mianował ok. 35 nowych kardynałów .

W 1179 Aleksander III zwołał Sobór laterański III , na którym ustalono m.in. to, iż o wyborze papieża decyduje zgoda minimum dwóch trzecich członków Kolegium Kardynalskiego . Papież ten wydał również dekret nakazujący uwierzytelnianie czynności prawnych dotyczących Kościoła za pomocą dokumentów. Ponadto potępiono szerzące się wówczas w Europie herezje, jak również szereg nadużyć duchowieństwa ( nikolaizm , symonię ).

Pod koniec życia Aleksander III po raz kolejny musiał opuścić Rzym, wygnany przez komunę miejską. We wrześniu 1179 zbuntowani baronowie obrali Lando Sittino, byłego kardynała w kurii Wiktora IV, na antypapieża Innocentego III . Antypapieża ujęto i pozbawiono urzędu już w styczniu 1180, a papieżowi przyszedł na pomoc sam cesarz Fryderyk I, który opanował całe Państwo Kościelne.

Aleksander III zmarł w Civita Castellana 30 sierpnia 1181, w podeszłym wieku.

Przypisy

  1. W. Maleczek, Papst und Kardinalskolleg von 1191 bis 1216, Wiedeń 1984, s. 233 przyp. 168


Poprzednik
Hadrian IV
Papież
Następca
Lucjusz III


Inne hasła zawierające informacje o "Aleksander III (papież)":

Wszystkich Świętych ...

Dzień Zaduszny ...

Biskup ...

Mieszko II Lambert ...

Nadciśnienie tętnicze ...

Oddychanie komórkowe ...

Odense ...

Linz ...

Autorytet ...

Linköping ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Aleksander III (papież)":

010c. Rzym (plansza 18) ...

011. Cesarstwo Bizantyjskie (plansza 11) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 12) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie