Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną. Prawo rolne
Prawo rolne
Prawo
rolne definiowane jest w różny sposób, między innymi jako: - zespół
instytucji
i rozwiązań prawnych o charakterze szczególnym, podyktowanym specyfiką
rolnictwa
jako odrębnego działu
gospodarki
, które tworzą ramy prawne (strukturalne i techniczne) dla działalności produkcyjnej w
rolnictwie
, jak też dla przetwarzania i obrotu produktami rolnymi (definicja Aleksandra Lichorowicza[2]).
Kryteria wyróżnienia prawa rolnegoIstnieje bogate piśmiennictwo na temat kryteriów wyodrębnienia prawa rolnego. - Prawo rolne jako normy regulujące działalność szeroko ujmowanego przedsiębiorstwa rolnego. Obecnie stanowisko to, cieszące się niegdyś popularnością w doktrynie włoskiej i hiszpańskiej, zostało zarzucone przez większość autorów.
- Podmiotowe kryterium wyodrębnienia prawa rolnego, traktowanego jako ogół norm regulujących sytuację prawną rolnika.
- Przedmiotowe kryterium wyodrębnienia prawa rolnego, traktowanego jako gałąź regulującą problematykę prawną produkcji rolnej lub problematykę prawną rolniczego wykorzystania ziemi. Jest to kryterium najpopularniejsze w piśmiennictwie.
- Przedmiotowe kryterium wyodrębnienia prawa rolnego, traktowanego jako gałąź prawa zajmującego się instytucjami o charakterze rolnym, czyli dotyczących produkcji opartej na prawach biologicznych. Twórcą tego kryterium był Antonio Carozza, którego pogląd spotkał się w popularnością m.in. we
Włoszech
,
Francji
,
Hiszpanii
i
Ameryce Łacińskiej
.
W polskiej literaturze przedmiotu prawo rolne przed
1939
roku było traktowane jako wyspecjalizowana grupa przepisów
prawa administracyjnego
(pogląd
Władysława Jaworskiego
), a w latach powojennych jako instrument społecznych przemian w rolnictwie (definicja
Franciszka Longchampsa de Bérier
). Modele prawa rolneWyróżnia się dwa zasadnicze europejskie modele prawa rolnego: Działy prawa rolnegoW literaturze (A. Lichorowicz) wyróżnia się trzy działy, którymi zajmuje się prawo rolne: - legislacja dotycząca
struktur agrarnych
, pozycji prawnej poszczególnych grup producentów rolnych i reglamentacja technicznych aspektów działalności produkcyjnej w rolnictwie,
- przetwarzanie gotowych płodów rolnych[3],
- regulacje dotyczące organizacji rynków rolnych.
Zasady prawa rolnegoW literaturze (A. Lichorowicz) za najważniejsze zasady polskiego prawa rolnego uchodzą: - zasada ochrony trwałości warsztatu pracy
producenta rolnego
(w niej zawierają się zasada szczególnej ochrony interesów osób faktycznie prowadzących produkcję rolną wobec osób niebędących producentami rolnymi, zasada pozytywnego oddziaływania na strukturę gruntową gospodarstw rolnych, zasada kooperacji producentów rolnych),
- zasada szczególnej ochrony rodzinnego charakteru gospodarstw jako podstawy ustroju rolnego
Polski
(zasada konstytucyjna),
- zasada ekonomicznego i socjalnego równouprawnienia ludności miejskiej i wiejskiej,
- zasada maksymalnej ochrony zdrowotnej
konsumenta
produktów rolnych,
- zasada harmonizacji regulacji struktury i procesów produkcyjnych w rolnictwie z wymogami
ochrony środowiska
.
Źródła prawa rolnegoW systemie unijnego
prawa wspólnotowego
źródłami prawa rolnego są: Normy prawa rolnego wspólnotowego mają w prawie pierwotną moc wiążącą, a także wywołują skutek bezpośredni. W Polsce źródłami prawa rolnego są także: -
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
, m.in. art. 12, 21, 23 i 59,
- ratyfikowane umowy międzynarodowe, m.in. Konwencja nr 141
Międzynarodowej Organizacji Pracy
dotycząca organizacji pracowników rolnych i ich roli w rozwoju gospodarczym i społecznym,
- skodyfikowane akty prawne,
- ustawy szczególne (z nich wyróżnia się akty prawne związane z objęciem polskiego rolnictwa Wspólną Polityką Rolną[4] oraz regulujące stosunki w rolnictwie, nieobjęte Wspólną Polityką Rolną i prawem wspólnotowym),
- rozporządzenia,
- akty prawa miejscowego,
- statuty, regulaminy organizacji rolniczych.
Modele prawnych instrumentów polityki rolnejPrawo rolne powstało jako efekt ingerencji
państwa
w stosunki agrarne. Wśród regulacji, wpływających na stosunki agrarne w
Polsce
znajdują się: - regulacje
uwłaszczeniowe
,
-
reforma rolna
z
1925
roku (na jej podstawie gospodarstwa mogły mieć rozmiar do 20 ha, a na niektórych terenach nawet do 35 ha),
- reforma rolna realizowana na podstawie dekretu
PKWN
z
6 września
1944
roku, mająca na celu likwidację wielkiej własności ziemskiej,
- osadnictwo na obszarze Ziem Zachodnich i Północnych po
1945
roku.
- nacjonalizacja lasów po
1945
roku,
- próby
kolektywizacji
rolnictwa w latach
1948
-
1956
,
- występujące od
1957
roku tendencje do regulacji struktury agrarnej w drodze ewolucyjnej (np. ustawa o przeciwdziałaniu podziałom gospodarstw rolnych z
1963
roku, wyłączająca nierolników od
dziedziczenia
gospodarstw rolnych,
- ustawa z
1971
roku o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych,
- ustawodawstwo emerytalno-rentowe - od
1977
roku "rolnik mógł uzyskać emeryturę lub rentę inwalidzką również w razie przekazania gospodarstwa następcy (rekrutującemu się z grona członków rodziny)[5],
- przepisy dotyczące gospodarowania własnością rolną
Skarbu Państwa
wprowadzone w
1991
roku,
- nowelizacja z
1996
roku ustawy z
24 marca
1920
roku, mówiąca o nabyciu własności nieruchomości przez cudzoziemca,
- ustawa z
11 kwietnia
2003
roku o kształtowaniu ustroju rolnego - przywróciła wymóg posiada kwalifikacji rolniczych przez nabywcę nieruchomości, rozbudowała prawo pierwokupu na rzecz Skarbu Państwa, przekształciła Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa na
Agencję Nieruchomości Rolnych
oraz rozciągnęła na
dzierżawy
wymogi przewidziane dla przeniesienia własności nieruchomości rolnej.
W przypadku instrumentów polityki rolnej dotyczącej czynnika kapitałowego ważną rolę odgrywał podatek gruntowy. Na przełomie XX i XXI wieku w Europie zaczęto od niego odchodzić, wprowadzając opodatkowanie dochodów rolniczych. W Polsce zasadniczo nie stosuje się do rolnictwa podatku dochodowego, podatek
VAT
został wprowadzony w obniżonej wysokości (3%), jednocześnie zwalniając podstawową masę rolników (rolników ryczałtowych) z tego podatku. Modele kształtujące rynek rolnyJeśli chodzi o modele kształtujące rynek rolny, istnieją pewne różnice między
Stanami Zjednoczonymi
a
Europą
. W Stanach Zjednoczonych prawne zasady ustroju rolnego sformułowano w Homestaed Act z
1862
roku, z kolei oświatą rolniczą zajmował się Morriel Act z
1863
roku. Agricultural Act z
1933
roku wprowadził system zakupów państwowych oraz ograniczył produkcję poprzez zmniejszenie powierzchni uprawy lub zmniejszenia stada zwierząt. W latach 90. XX wieku znaczenie zmniejszono subsydia rządowe na rzecz rolnictwa. Zadaniem
Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej
było popieranie i stopniowe ujednolicanie polityki gospodarczej państw członkowskich, a wśród 10 działań przewidzianych w art. 3 Traktatu Rzymskiego z
1957
roku zmierzających do tego celu wymieniono "wprowadzenie wspólnej polityki w dziedzinie rolnictwa" (punkt nr 4).
Traktat amsterdamski
z
2 października
1997
roku, podobnie jak
Traktat z Maastricht
oraz
Traktat Nicejski
nie wprowadziły żadnych zmian do wspomnianej regulacji. Celami polityki rolnej według Traktatu Rzymskiego są: - "zwiększenie wydajności produkcji rolnej w drodze rozwoju postępu technicznego, zapewnienia racjonalnego rozwoju produkcji rolnej oraz jak najpełniejszego wykorzystania mocy produkcyjnych, zwłaszcza siły roboczej",
- "zapewnienie w ten sposób sprawiedliwego poziomu życia ludności rolniczej, w szczególności przez podniesienie indywidualnego dochodu osób zatrudnionych w rolnictwie",
- "stabilizacja rynków",
- "zapewnienie bezpieczeństwa zaopatrzenia",
- "zabezpieczenie odpowiednich cen przy dostawach dla konsumentów".
W latach 60. państwa Wspólnoty Europejskiej postawiły głównie na pierwszy z wymienionych punktów. Gdy uzyskały już samowystarczalność w zakresie produkcji żywności, pojawił się problem nadprodukcji. W związku z tym w
1969
roku powstał
plan Mansholta
. W
1991
roku państwa Wspólnoty przyjęły
plan MacSharry'ego
, który zakładał "utrzymanie dochodów rolniczych na niezmienionym poziomie, przy jednoczesnym obniżeniu produkcji i wyeliminowaniu zagrożeń dla środowiska naturalnego"[6]. Pojawiły się programy rolno-środowiskowe oraz
dopłaty
, zaś polityka rolna Wspólnoty Europejskiej zaczęła zmieniać się w politykę wiejską. Bibliografia- Prawo rolne pod red. A. Stelmachowskiego, wyd. 2, Warszawa 2005,
Przypisy- ↑ P. Czechowski, M. Korzycka-Iwanow, S. Prutis, A. Stelmachowski, Polskie prawo rolne na tle ustawodawstwa Unii Europejskiej, Warszawa 1999, s. 19
- ↑ A. Lichorowicz, Pojęcie i przedmiot prawa rolnego, w: A. Stelmachowski (red.), Prawo rolne, Warszawa 2005, s. 19
- ↑ W ustawodawstwie Unii Europejskiej przetwarzanie produktów rolnych reguluje prawo żywnościowe.
- ↑ Te dzieli się na akty prawne pochodzące z okresu stowarzyszeniowego (m.in. ustawa z 15 września 2000 roku o grupach producentów rolnych i ich związkach, ustawa z 26 kwietnia 2001 roku o rentach strukturalnych w rolnictwie, ustawa z 30 marca 2001 roku o rolniczych badaniach rynkowych) i uchwalone po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
- ↑ A. Stelmachowski, Modele prawnych instrumentów polityki rolnej, w: A. Stelmachowski (red), Prawo rolne, Warszawa 2005, s. 40
- ↑ A. Stelmachowski, Modele prawnych instrumentów polityki rolnej, w: A. Stelmachowski (red), Prawo rolne, Warszawa 2005, s. 48.
Inne hasła zawierające informacje o "Prawo rolne":
Biskup
...
Mieszko II Lambert
...
Adwentyzm
...
Linz
...
Brno
...
Uniwersytet Witolda Wielkiego
...
Cena
...
Stanisław Narutowicz
...
Jonas Basanavičius
...
Sejm grodzieński (1793)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Prawo rolne":
Zasady zgodnego z prawem wykorzystywania komputera (plansza 4)
...
02c Pojęcia podstawowe - część 3 (plansza 14)
...
15 Holowanie (plansza 6)
...
|