Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

okręt podwodny

okręt podwodny - klasa okrętów przystosowanych do pływania pod wodą (potoczne, błędnie używane, określenie łódź podwodna jest rusycyzmem od Подводная лодка podwodnaja łodka).

Konstrukcja i uzbrojenie

Okręty podwodne buduje się na trzy sposoby:

1. Dwukadłubowe - kadłub mocny jest całkowicie obudowany drugim kadłubem tzw. lekkim (np. ORP "Orzeł")

2. Półtorakadłubowe - kadłub mocny jest tylko częściowo osłonięty kadłubem lekkim (ORP "Wilk")

3. Jednokadłubowe (ORP "Dzik")

Są też wyjątki, np. radzieckie okręty atomowe - nosiciele pocisków balistycznych typu Akuła (Projekt 941, ozn. NATO Typhoon) zbudowane na bazie dwóch równoległych kadłubów naciskotrwałych obudowanych wspólnym kadłubem lekkim.

Kadłub sztywny jest zasadniczą częścią struktury okrętu. Zbudowany z super wytrzymałych stopów stali bądź - w przeszłości - z tytanu, podzielony jest zwykle na kilka lub nawet kilkanaście przedziałów wodoszczelnych, mieszcząc w sobie wszystkie podstawowe mechanizmy i urządzenia okrętu oraz pomieszczenia załogi. Od struktury, kształtu oraz grubości i wytrzymałości jego poszycia, uzależniona jest głębokość, na jaką zdolny jest zanurzyć się okręt, bez ryzyka implozji. Na kadłubie zabudowana jest mała nadbudówka, nazywana kioskiem, służąca do prowadzenia wachty w położeniu nawodnym i osłaniająca schowane anteny i peryskopy. Niektóre typu okrętów, w kiosku mieszczą także specjalną kapsułę ratunkową, umożliwiająca ewakuację załogi z położenia podwodnego okrętu.

Okręt podwodny płynąc w położeniu nawodnym posiada dodatnią pływalność, więc aby mógł zejść pod wodę, konieczne jest przybranie pływalności zerowej lub ujemnej. Do tego celu służą zbiorniki balastowe, napełniane wodą zaburtową. W zależności od typu okrętu są one umieszczane albo w przestrzeni pomiędzy kadłubami (o.p. dwu- i półtorakadłubowe) lub w kadłubie naciskotrwałym (okręty jednokadłubowe). Oprócz głównych zbiorników balastowych, służących do obciążania okrętu w celu zanurzenia, o.p. ma na dziobie i rufie specjalne zbiorniki (tzw. balasty trymowe), służące do wyważania (trymowania) okrętu. Do zmiany głębokości zanurzenia okręt podwodny używa sterów głębokości. Każdy o.p. posiada dwie pary takich sterów: dziobowe (obecnie czasem umieszczane na kiosku) oraz rufowe. Stery dziobowe służą do kierowania zanurzeniem, natomiast rufowe do wyrównywania trymów.

Napęd okrętu podwodnego zależy od jego wielkości i rozwoju technologicznego państwa, w którym jest budowany[potrzebne źródło]. W przeszłości, najczęściej stosowanym rodzajem napędu był hybrydowy napęd spalinowo-elektryczny. Obecnie, najczęściej stosuje się napędy niezależne od dostępu powietrza (Air Independent Propulsion - AIP) oraz napęd atomowy.

W okrętach atomowych reaktory wytwarzają parę, która napędza turbiny. Turbiny poprzez mechaniczną przekładnię napędzają wał (wały) napędowy i śrubę (taki napęd dominuje w amerykańskim i brytyjskim budownictwie okrętowym). W innym wariancie transmisji, turbiny napędzają generatory elektryczne dostarczające energii dla silników elektrycznych napędzających śrubę (wariant stosowany na okrętach francuskich i chińskich). Układ ten eliminuje przekładnię redukcyjną, będącą źródłem hałasu.

Napęd klasyczny wykorzystuje silniki spalinowe (Diesla) do poruszania okrętu na powierzchni. Są one połączone ze śrubami za pośrednictwem silników elektrycznych, które podczas marszu na powierzchni (lub tuż pod powierzchnią przy wykorzystaniu chrap) pracują jako generatory, ładując baterie akumulatorów. Po zejściu na większą głębokość okręt przechodzi na napęd elektryczny.

Do obserwacji otoczenia okrętu w zanurzeniu służą peryskopy (powietrze i powierzchnia morza), hydrolokatory (szumonamierniki - sonary pasywne) i sonary aktywne. Podczas marszu na powierzchni lub w półzanurzeniu okręt posługuje się ponadto różnego typu radarami.

Uzbrojenie okrętów podwodnych zależy od zadań stawianych przed okrętem. Tzw. okręty myśliwskie ("hunter-killer"), przeznaczone do zwalczania żeglugi nawodnej i innych okrętów podwodnych, uzbrojone są tylko w wyrzutnie torped, które z racji dostosowania do wielu zadań są dziś zwykle nazywane "wyrzutniami" - mogą być wykorzystane zarówno do strzelania torpedowego, jak i do wystrzeliwania rakietotorped, pocisków manewrujących oraz do stawiania min, a w szczególnych sytuacjach do ewakuacji załogi. Okręty uderzeniowe ("boomer") posiadają na swoim pokładzie (oprócz w.t.) wyrzutnie rakiet balistycznych z głowicami atomowymi, które mogą wystrzeliwać z położenia podwodnego, służących do niszczenia strategicznych celów na lądzie. Mniej rozpowszechnione są okręty podwodne - wyspecjalizowane nosiciele skrzydlatych pocisków rakietowych służących do zwalczania przede wszystkim dużych grup okrętów (budowane głównie w ZSRR).

Dawniej budowano także wyspecjalizowane podwodne stawiacze min, które mogły stawiać zagrody minowe bez wynurzania. Ponadto przez długi czas - do lat 50./60. XX wieku okręty podwodne uzbrajano w działa, z czego w końcu zrezygnowano, z racji niewielkich szans na wygranie pojedynku artyleryjskiego przez okręt podwodny.


Inne hasła zawierające informacje o "okręt podwodny":

Akcja (prawo) ...

1986 broni atomowej przez Izrael. 6 października – u wybrzeży USA zatonął radziecki atomowy okręt podwodny z rakietami balistycznymi K-219 . 9 października – nadawanie programu rozpoczęła amerykańska ...

Zygmunt III Waza ...

Kościuszko ...

1863 ...

Sporty wodne ...

Przypadki Robinsona Kruzoe ...

Salwinia pływająca ...

1932 W starciach z policją zginęło 4 robotników. 20 lutego – wszedł do służby okręt podwodny ORP Żbik . 25 lutego – zostało założone Częstochowskie Towarzystwo Naukowe . luty – ...

Andrzej Lam ...


Inne lekcje zawierające informacje o "okręt podwodny":

144 I wojna światowa. Rewolucja w Rosji (plansza 6) ...

202 Europa w I wojnie światowej (plansza 12) ...

048b Wielkie odkrycia geograficzne (plansza 8) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie