Nosorożec biały (afrykański, szerokopyski, tęponosy) (Ceratotherium simum) –
gatunek
ssaka
nieparzystokopytnego
z rodziny
nosorożców
. Jest to największy z żyjących obecnie nosorożców, a także największe – oprócz
słoni
– współczesne zwierzę lądowe. Uzbrojony jest w dwa rogi. Pierwszy osiąga długość do 1,5 metra. Na wolności nosorożce białe mogą żyć nawet do 40 lat. Nie są tak agresywne jak
nosorożce czarne
. Mogą biec z prędkością 45 km/h.
Na początku XX wieku uważano nosorożca białego za całkowicie wymarłego, jednak w parku KwaZulu-Natal w RPA odnaleziono 50 osobników, które objęto ochroną. Obecna populacja nosorożca białego szacowana jest na ponad 11 tysięcy osobników (2006 rok).
Nazwa nosorożec biały nie ma związku z ubarwieniem zwierzęcia. Początkowo gatunek nazywał się wyd rhino (wyd - po afrykanersku „szeroki”) i określenie to odnosiło się do szerokiego pyska nosorożca. Nazwa zwierzęcia została przez angielskich osadników źle przetłumaczona na white rhino („nosorożec biały”) i ta wersja się utrwaliła.
Środowisko, występowanie i odżywianie
Nosorożec biały występuje głównie na terenach
Demokratycznej Republiki Konga
,
Namibii
,
Republiki Południowej Afryki
,
Botswany
,
Zambii
i
Kenii
. Jako że nosorożec biały żywi się prawie wyłącznie krótkimi
trawami
, preferuje
biotopy
sawannowe
.
Areał osobniczy
zajmuje od 3 km² (samce) do 20 km² (samice)[].
Większość dnia nosorożce spędzają ukryte w cieniu, by nie przegrzewać organizmu. Najbardziej aktywne są pod wieczór i wczesnym rankiem. Żywią się trawą, ale zjadają również gałęzie drzew, osty i krzewy.
Rozmnażanie i życie społeczne
Ciąża nosorożca trwa ok. 16 miesięcy. Na świat przychodzi tylko jedno młode. Mimo osiągnięcia dojrzałości płciowej w wieku 4-5 lat, samica nie rozmnaża się przez następne około 2 lata. Kolejne ciąże przychodzą w odstępach 2-3 letnich. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 10-12 lat. Nosorożce białe żyją samotnie lub w grupach dochodzących do kilkunastu osobników (głównie samic z młodymi).
Wielkość
- wysokość w kłębie: 150-185 cm
- długość ciała: 330-420 cm
- masa ciała: samice 1500-2000, samce 2000-2500 kg, największy okaz ważył 3600 kilogramów[].
- długość ogona: 75 cm
Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki nosorożca białego[3], różniące się znacznie pod względem budowy:
- południowy (Ceratotherium simum simum)
- północy (Ceratotherium simum cottoni)
Podgatunek północny bywa uznawany za odrębny gatunek Ceratotherium cottoni[4]. Obecnie żyje jedynie około 30 osobników występujących w Demokratycznej Republice Konga (w
Parku Narodowym Garamba
). Ponieważ jest to obszar bardzo niespokojny politycznie, północny podgatunek nosorożca białego jest zagrożony całkowitym
wyginięciem
.
Znaczenie dla człowieka
Podstawowa broń nosorożca – jego
róg
– stał się przyczyną jego nieomal całkowitej zagłady z powodu znaczenia dla człowieka. W medycynie Wschodu uznaje się bowiem sproszkowany róg nosorożca za remedium na choroby wątroby, serca, skóry, a także za doskonały
afrodyzjak
.
Przypisy
- ↑
Ceratotherium simum
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑
Ceratotherium simum
. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (
ang.
)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.)
Ceratotherium simum.
w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (
ang.
) [dostęp 31 maja 2009]
- ↑ Colin P. Groves, Prithiviraj Fernando, Jan Robovský. The Sixth Rhino: A Taxonomic Re-Assessment of the Critically Endangered Northern White Rhinoceros. „PLoS ONE”. 5(4): e9703 (2010).
doi:10.1371/journal.pone.0009703
(
ang.
).