|
opad atmosferyczny
opady atmosferyczne - produkty kondensacji pary wodnej zawartej w atmosferze (atmosfera ziemska), spadające na powierzchnię Ziemi lub unoszące się w powietrzu w postaci wody lub kryształków lodu.
Opady atmosferyczne występują w postaci:
• deszczu, śniegu, mżawki, krup, gradu,
• opadów unoszących się w powietrzu, do których należy mgła,
• opadów osiadających (osady, opady poziome), czyli rosy, szronu, szadzi.
Zobacz także opis powyższych zjawisk meteorologicznych - hydrometeory.
Opady spadające na ziemię powstają, gdy krople wody i kryształki lodu osiągną rozmiary, przy których prądy występujące w chmurze nie mogą ich utrzymać.
Do pomiarów opadu atmosferycznego służą deszczomierze i pluwiografy. Ilość spadłego opadu określa się wysokością wyrażoną w milimetrach, jaką utworzyłaby woda na powierzchnia płaskiej, gdyby nie parowała, nie wsiąkała i nie ściekała.
W klimatologii opad atmosferyczny charakteryzowany jest wielkością zwaną sumą opadu w wybranym okresie (godzina, doba, miesiąc, rok), wyraża się go w milimetrach.
Rozkład opadów atmosferycznych na kuli ziemskiej jest bardzo zróżnicowany i zależy w bardzo dużym stopniu od warunków miejscowych, zwłaszcza od rzeźby terenu oraz od szerokości geograficznej.
Wyróżnia się typ opadów:
• równikowy (do 10° szerokości geograficznej północnej i południowej) o sumie rocznej ponad 2000-3000 mm, obejmujący tereny, gdzie w ciągu roku występują dwa okresy deszczowe z obfitymi opadami pochodzenia konwekcyjnego, występującymi w czasie równonocy (tzw. deszcze zenitalne), oddzielone od siebie okresami stosunkowo suchymi
• zwrotnikowy (10°-25° szerokości geograficznej północnej i południowej), na obszarach gdzie stopniowo przesuwając się w stronę zwrotników zanikają dwa okresy opadowe, przechodząc w niewielkie opady występujące w letniej poł. roku (ok. 4 miesięcy), pozostałe miesiące są bezdeszczowe.
Jest to region o najmniejszych sumach opadów wynoszących poniżej 250-50 mm, gdzie większość powierzchni zajmują pustynie.
• monsunów zwrotnikowych, obejmujący obszar m.in. Azji Południowo-Wschodniej (Azja), Zatoki Gwinejskiej, północnej Australii, gdzie roczny przebieg opadów atmosferycznych jest podobny, jak w typie zwrotnikowym, z tym że są one znacznie większe i wynoszą od 3 000 do 10 000-12 000 mm.
Miejscem o największej sumie opadów na kuli ziemskiej jest przedpole Himalajów (reprezentowane przez stację w Czerrapundżi), gdzie średnio rocznie spada 12 000 mm, przy czym najwyższy opad wynosił 22990 mm (w 1861), natomiast najniższy 7 000 mm.
• śródziemnomorski, obejmujący obszar m.in. wybrzeża Morza Śródziemnego, Półwyspu Kalifornijskiego, południowej Afryki, południowej Australii, gdzie suma opadów jest zróżnicowana i wynosi od 500 do ponad 1000 mm, maksimum zaś przypada na zimę lub jesień.
• szerokości umiarkowanych (podtyp kontynentalny), obejmujący wnętrza kontynentów, gdzie maksimum opadów przypada na lato, a minimum na zimę.
• szerokości umiarkowanych (podtyp morski), obejmujący wybrzeża kontynentów, gdzie przeważają opady zimowe albo też rozkład opadów jest równomierny w ciągu roku.
• polarny o niewielkiej sumie opadów, często poniżej 500-250 mm, z maksimum w lecie. W Polsce sumy opadów atmosferycznych wahają się od ok. 400 mm na Kujawach i w Wielkopolsce do ponad 1600 mm w Tatrach, przy czym na większości obszaru są niższe od 600 mm.
Opady osiadające i mgły w niektórych częściach świata mogą być głównym źródłem wilgoci (np. Andy Środkowe).
Opady dzieli się także na:
• frontalne - powstają na skutek wymuszonego wznoszenia się cieplejszego powietrza na froncie atmosferycznym
• konwekcji termicznej - silne nagrzanie podłoża prowadzi do powstawania prądów wznoszących
• orograficzne - z ukształtowania terenu albo powierzchnia wodna lub lądowa
Inne hasła zawierające informacje o "opad atmosferyczny":
Linia wiecznego śniegu
...
1952
...
Ziemia
skraplanie
) pary. Wskutek tego, powstają
chmury
i woda spada na powierzchnię jako
opad atmosferyczny
[103]. Większość wody transportowana jest na niższe wysokości przez systemy rzeczne, ...
Lawina
...
Zamość
...
Sumy
...
Nowy Sącz
...
Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu
...
Werona
...
Chmura
...
Inne lekcje zawierające informacje o "opad atmosferyczny":
Ciśnienie atmosferyczne i wiatry (plansza 26)
...
022. Opady i osady atmosferyczne (plansza 12)
...
Użytkowanie i zagrożenia wód słodkich (plansza 20)
...
|
