Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Traktat litewsko-radziecki

Traktat litewsko-radziecki

Mapa Litwy w latach 1920-1940 oraz terytoria otrzymane od Rosjan w czasie wojny polsko-bolszewickiej, a po wojnie należące do Polski

Traktat litewsko-radziecki – traktat podpisany 12 lipca 1920 w Moskwie pomiędzy Litwą a Rosją Radziecką .

Litwa pragnęła uznania swego państwa de iure przez Rosję Radziecką, w tym uznania jego granic i wypłacenia mu odszkodowań. Bolszewicy chcieli wciągnąć Litwę – wrogo nastawioną wobec Polski (konflikt o Wilno i Suwalszczyznę ) – do wojny z Polską po swojej stronie.

Negocjacje przyszłego porozumienia trwały od 7 maja 1920. Traktat podpisano 12 lipca (Litwa ratyfikowała go 6 sierpnia) tegoż roku. ZSRR uznał niepodległość Litwy i jej granice obejmujące m.in. Wilno , Grodno i Lidę . Traktat nie regulował granicy między Litwą a Polską na Suwalszczyźnie (szczegółowo – nie regulował przynależności Suwałk ani Augustowa ); pozostała ona do ustalenia w ewentualnym traktacie polsko-litewskim. Polska nie uznała traktatu Litwa-ZSRR; polscy dyplomaci oprotestowali go m.in. w sierpniu, podczas negocjacji z Sowietami, a etnograf i historyk Edward Maliszewski stwierdził w artykule we wrześniu 1920, że traktat zostawiałby po stronie litewskiej blisko 700 000 Polaków, a włączał tylko 100 000 Litwinów (z tym oczywiście nie zgadzali się etnografowie litewscy, którzy uważali Polaków żyjących na terytorium byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego za spolonizowanych Litwinów)[].

Traktat zawierał tajną klauzulę umożliwiająca wojskom radzieckim tranzyt przez terytorium litewskie. Klauzula ta była jawnym przejawem naruszenia neutralności Litwy wobec Polski; poza tym Litwa nie internowała jednostek sowieckich – w ten sposób wymykały się one jednostkom polskim (którym Litwa wzbraniała wejścia na swoje terytoria) – a nawet wystąpiła zbrojnie przeciwko polskim oddziałom, m.in. w okolicach Wilna – współdziałanie zbrojne wojsk litewskich i sowieckich było widoczne w lipcu i sierpniu. Dlatego też – jak przyznaje m.in. litewski historyk Alfred Senn – choć nie było litewsko-radzieckiego sojuszu, Litwini nie byli neutralni w trakcie wojny polsko-bolszewickiej .

Jak na ironię, Rosja Radziecka cały czas planowała przejęcie kontroli nad Litwą[]. Terytorium litewskie pod radziecką kontrolą (m.in. Wilno) było poddane silnej sowieckiej propagandzie, proniepodległościowe organizacje litewskie szykanowano, rozbudowywano komunistyczną siatkę wywiadowczo-rewolucyjnę na terytoriach litewskich[]. Podczas bitwy warszawskiej w sierpniu 1920, gdy komuniści byli pewni zwycięstwa, komunistyczni działacze litewscy byli gotowi do przeprowadzenia rewolucji – Vincas Mickevičius-Kapsukas , były działacz Litewsko-Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Rad 19 sierpnia telegrafował do Lenina prosząc o zgodę na "wyzwolenie" litewskiej stolicy, Kowna []. Jak pisze Łossowski – rząd litewski uważał cały czas, że Polska jest "najgorszym przeciwnikiem powstającej niepodległej Litwy", choć "jest rzeczą bardziej niż oczywistą, że zwycięstwo polskie pod Warszawą uratowało Litwę od utraty niepodległości".

Zobacz też

Źródła

  • Piotr Łossowski, Konflikt polsko-litewski 1918-1920, str. 112-116, 126-133


Inne hasła zawierające informacje o "Traktat litewsko-radziecki":

Wiktor Sukiennicki ...

Iwan IV Groźny ...

XVI wiek ...

1972 ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Pokój toruński 1411 ...

Andrius Kupčinskas ...

1986 ...

1677 ...

1977 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Traktat litewsko-radziecki":

218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 11) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 8) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie