Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Niedokrwistość

Niedokrwistość

Niedokrwistość
anaemia
ICD-10 D50-D64

Niedokrwistość, potocznie nazywana anemią ( łac. anaemia) – zespół objawów chorobowych, który polega na stwierdzeniu niższych od normy wartości hemoglobiny , erytrocytów i ich następstw.

Niedokrwistość rzekoma – względne obniżenie Hb i hematokrytu poprzez zwiększenie objętości osocza w przypadku przewodnienia i u ciężarnych.

Chorobami krwi zajmuje się hematologia .

Spis treści

Podział niedokrwistości

Niedokrwistości dzielimy na trzy grupy:

  1. Niedokrwistości spowodowane utratą krwi
  2. Niedokrwistości będące wynikiem upośledzonego wytwarzania erytrocytów :
    1. niedoborowe
    2. hipoplastyczne
    3. aplastyczne
    4. dysplastyczne
  3. Niedokrwistości związane ze skróconym czasem życia erytrocytów
    1. zespół hemolityczny wrodzony
    2. zespół hemolityczny nabyty
    3. zespół hemolityczny mieszany

Niedokrwistości pokrwotoczne

Niedokrwistości pokrwotoczne dzielimy na:

  • niedokrwistości pokrwotoczne ostre
  • niedokrwistości pokrwotoczne przewlekłe

Objawy zależą od ilości utraconej krwi, są to przede wszystkim:

  • bladość powłok skórnych
  • utrata przytomności
  • niskie ciśnienie krwi
  • tachykardia
  • bóle zamostkowe

Niedokrwistości niedoborowe

Są to niedokrwistości, w których do upośledzonego wytwarzania erytrocytów dochodzi z powodu niewystarczającej podaży substancji potrzebnych w procesie erytropoezy . Spośród niedokrwistości niedoborowych wyróżniamy:

  • niedokrwistość z niedoboru żelaza
  • niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego
  • niedokrwistość z niedoboru witaminy B12
  • niedokrwistość z niedoboru miedzi

Niedokrwistości z niedoboru żelaza (mikrocytarna)

Niedokrwistość z niedoboru żelaza (łac. anaemia sideropenica) – inaczej niedokrwistość syderopeniczna, niedobarwliwa, mikrocytarna. Występuje najczęściej u niemowląt między 6–18 miesiącem życia. Przyczyną niedoboru żelaza jest niedostateczne zaopatrzenie organizmu w ten pierwiastek przy zwiększonym jego zapotrzebowaniu. Do najczęstszych przyczyn niedoboru zaliczamy:

  • zmniejszone zapasy w życiu płodowym
  • wcześniaki, noworodki niekarmione mlekiem matki
  • zaburzenia wchłaniania
  • szybki rozwój

U dorosłych niedokrwistości z niedoboru żelaza mogą być skutkiem przewlekłego krwawienia, stymulującego szpik do zwiększenia tempa erytropoezy doprowadzając do wyczerpania ustrojowych zapasów żelaza. U kobiet jedną z najczęstszych przyczyn są obfite krwawienia miesięczne. U kobiet po menopauzie i u mężczyzn w piątej dekadzie życia i starszych częstą przyczyną przewlekłego krwawienia mogą być zmiany dysplastyczne w obrębie układu pokarmowego (polipy jelita grubego, nowotwór jelita grubego). Innym częstym miejscem krwawienia są owrzodzenia żołądka i dwunastnicy . Również w tym przypadku należy wykluczyć obecność zmiany o charakterze nowotworowym.

Objawy:

  • spaczony, wybiórczy apetyt (np. na glinę, krochmal, kredę), niekiedy wyprzedza niedokrwistość
  • bladość skóry śluzówek i spojówek
  • szorstkość skóry
  • zanik brodawek
  • ból, pieczenie i wygładzenie języka
  • zajady w kącikach ust
  • pieczenie w jamie ustnej i przełyku
  • Zespół Plummera-Vinsona
  • łamliwość włosów i paznokci
  • osłabienie
  • męczliwość
  • zbyt długi sen

Podział niedoboru żelaza:

  1. utajony – może być spadek ferrytyny , żelazo w szpiku spada
  2. jawny – ferrytyna ˇˇ, Fe ˇ, żelazo w szpiku ˇ, natomiast wzrasta: transferyna i rozpuszczalny receptor dla transferyny, Hb i MCV – w normie
  3. jawny z niedokrwistością – tak jak w jawnej, lecz większe wartości spadku/wzrostu oraz dołącza się spadek Hb i MCV

Leczenie:
W niedokrwistości z niedoboru żelaza prowadzi się leczenie przyczynowe. Najczęściej stosuje się doustne preparaty żelaza dwuwartościowego, które powinny być przyjmowane na czczo przez kilka miesięcy. Witamina C jest niezbędna do ich prawidłowego wchłaniania. Podczas terapii mogą wystąpić działania niepożądane w postaci dolegliwości ze strony układu pokarmowego takie jak:

Trwają one krótko i nie stanowią wskazania do zaprzestania leczenia. W przypadku nietolerancji leków doustnych, krwawień z przewodu pokarmowego, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz u chorych hemodializowanych żelazo jest podawane dożylnie, rzadziej domięśniowo. Towarzyszyć temu mogą następujące działania niepożądane:

Niedokrwistości makrocytarne

Występuje wtedy gdy erytrocyty są większe niż prawidłowe. W przypadku zmian wynikających z nieprawodłowości syntezy DNA, mówimy o niedokrwistości megaloblastycznej, natomiast w pozostałych przypadkach (np. wywołanych przez pewne zwyrodnienia wątroby i śledziony) mamy do czynienia z makrocytarną niedokrwistością niemegaloblastyczną.

Niedokrwistość megaloblastyczna

Niedokrwistość powstała na skutek nieprawidłowej syntezy DNA prowadzącej do dyssynchronizacji komórek krwi.

Najczęstszymi przyczynami są:

Objawy:

  • bladość z odcieniem słomkowym
  • duszność
  • osłabienie
  • zapalenie błony śluzowej żołądka
  • piekący, czerwony język
  • objawy neurologiczne (tylko w przypadku niedoboru witaminy B12)
  • mała ruchliwość

Niedokrwistość hipoplastyczna

Następuje zmniejszona produkcja składników morfotycznych krwi: głównie krwinek czerwonych ale też granulocytów i płytek krwi, z powodu postępującego zaniku tłuszczowego szpiku.

Niedokrwistość aplastyczna

Aplazja szpiku wynika ze zwiększenia użycia (także niektórych leków) i obecności środków chemicznych oraz toksycznych w życiu człowieka. Charakteryzuje się występowaniem we krwi erytrocytów o prawidłowej budowie i zawartości hemoglobiny, lecz stopniowo w coraz mniejszej liczbie. Niedokrwistość aplastyczna spowodowana jest najczęściej naświetlaniem szpiku kostnego promieniami X lub Gamma, oraz toksycznym uszkodzeniem szpiku przez jady bakteryjne i substancje chemiczne.

Objawy:

  • wybroczyny , sińce
  • krwawienia z nosa, krwotoki
  • czasami stany zapalne jamy ustnej lub migdałków
  • podatność na infekcje

Niedokrwistość hemolityczna

Spowodowana jest skróceniem czasu życia erytrocytów , co powoduje zmniejszenie ich ilości we krwi. Prawidłowo erytrocyt żyje 100–120 dni, w stanie hemolitycznym – ok. 50 dni. Występuje podczas nasilenia hemolizy (np. w wyniku hipersplenizmu) i osłabienia zdolności kompensacyjnej szpiku.

Niedokrwistości syderoblastyczne

Przyczyny:

  • czynniki wewnątrzkrwinkowe
    • defekty błony erytrocytów
    • defekty enzymów tych krwinek
    • zaburzenia tworzenia hemoglobiny
  • czynniki zewnątrzkrwinkowe
    • obce przeciwciała
    • własne przeciwciała
    • leki
    • choroby zakaźne
    • czynniki chemiczne
    • czynniki fizyczne

Objawy:

Wrodzone niedokrwistości hemolityczne

Przyczyny:

Nabyte niedokrwistości hemolityczne

Przyczyny:

  • hemoglobinuria
  • zakażenia paciorkowcem hemolizującym, gronkowcem , pneumokokami, pałeczką okrężnicy lub salmonellą
  • zakażenia wirusowe (grypa typu A, mononukleoza zakaźna, wirusowe zapalenie płuc) mogą powodować powstanie zespołu hemolitycznego

Hemoglobinopatie

Choroby spowodowane nieprawidłową budową hemoglobiny , np. anemia sierpowata , talasemie .

Niedokrwistość chorób przewlekłych

ACD – anaemia of chronic disease

Jest to niedokrwistość występująca u chorych z pobudzeniem układu immunologicznego związanym z procesem zapalnym (dokładniej – na skutek działania cytokin ), która charakteryzuje się zmniejszoną produkcją erytrocytów, małą liczbą retikulocytów , małym stężeniem Fe i transferyny , ale zwiększonym stężeniem ferrytyny . Druga co do częstości występowania po niedokrwistości z niedoboru żelaza.

Przyczyny

  • przewlekłe zakażenia bakteryjne, pasożytnicze i grzybicze (np. gruźlica, przewlekłe zakażenie dróg moczowych)
  • nowotwory złośliwe (CRA – cancer related anaemia)
  • choroby z autoimmunizacji – reumatoidalne zapalenie stawów , SLE , układowe zapalenie naczyń

Patogeneza

Cytokiny (głównie IL-1, TNFα, IFNγ) osłabiają erytropoezę przez hamowanie proliferacji prekursorów krwinek czerwonych i jednocześnie pobudzenie ich apoptozy oraz zmniejszenie ekspresji genów EPO i jej receptora, a także zmniejszenie udostępniania żelaza dla krwiotworzenia, m.in. przez indukcję hepcydyny – hamuje wchłanianie żelaza w dwunastnicy i uwalnianie żelaza z makrofagów.

Objawy kliniczne

  • pojawia się w klika miesięcy po ujawnieniu choroby podstawowej
  • ogólne objawy niedokrwistości
  • objawy związane z chorobą podstawową

Nieprawidłowości w badaniach pomocniczych

  • Badania morfologiczne
    • niedokrwistość normocytowa, mogą występować mikrocyty, normochromiczne (stężenie Hb zwykle >9g/dl)
    • mała liczba retikulocytów
    • przyśpieszone OB
    • zwiększone stężenie cytokin i białek ostrej fazy
    • małe stężenie żelaza
    • zmniejszone stężenie transferyny i TIBC w surowicy
    • wzrost stężenia ferrytyny
  • Szpik
    • prawidłowa lub zwiększona ilość złogów żelaza – zwłaszcza w makrofagach

Leczenie

  • dążenie do wyleczenia choroby podstawowej

Przy ciężkiej niedokrwistości:

  • przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych
  • cząsteczki pobudzające erytropoezę np. erytropoetyna s.c. przez 2–3 miesiące 3 razy w tygodniu
  • preparaty żelaza tylko z erytropoetyną

Docelowe stężenie Hb wynosi 12 g/dl.

Przeczytaj !


Inne hasła zawierające informacje o "Niedokrwistość":

Choroby wirusowe pomór świń , afrykański pomór koni , choroba Aujeszkyego , choroba bornajska , choroba graniczna ,choroba guzowata,choroba pęcherzykowata świń, choroba skokowa owiec , pomór bydła , Niedokrwistość zakaźna koni , ospa krów , otręt bydła , panleukopenia kotów ,promienioza psów, pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej , wirusowe zapalenie tętnic ...

Niedokrwistość Addisona-Biermera ...

Kwashiorkor ...

Marazm ...

Choroby autoimmunologiczne miastenia , stwardnienie rozsiane ; ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia choroby skóry: bielactwo nabyte (podejrzewane), łuszczyca ; Niedokrwistość Addisona-Biermera ; łuszczycowe zapalenie stawów .Przypisy↑ A New Gene Linked to Vitiligo and Susceptibility ...

Krzywica ...

Dur brzuszny ...

Glikoliza - aldehyd 3-fosfoglicerynowy oraz fosfodihydroksyaceton . Dziedziczny niedobór aldolazy w erytrocytach może wywoływać Niedokrwistość hemolityczną .etap 5 ΔG'°= 7,5 kJ/molIzomeraza triozofosforanowaPrzekształcenie fosfodihydroksyacetonu w aldehyd 3-fosfoglicerynowy przez ...

Plemnik ...

Diament ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Niedokrwistość":

Układ krwionośny człowieka (plansza 17) le height=380 width=770 > Choroby układu krążenia: miażdżyca zawał serca żylaki Niedokrwistość hemofilia arytmia choroba wieńcowa nadciśnienie tętnicze ...

Krew (plansza 23) liczby leukocytówstan zapalny Zmniejszanie sie poziomu hemoglobiny w erytocytachBrak lub niedobór żelaza - Niedokrwistość Wzrost liczby leukocytówPzebywanie na dużych wysokościach, anemia złośliwa, grużlica Zwiększenie liczby monocytówPrzewlekłe infekcje, ...

Zanieczyszczenia atmosfery (plansza 17) się w organizmie i kumuluje się w tkankach. Uszkadza wątrobę, nerki, powoduje Niedokrwistość, odwapnienie kości. Jest jednym z najbardziej niebezpiecznych zanieczyszczeń dla ludzi i ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie