Połonicznik nagi
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Rząd :	goździkowce
Rodzina :	goździkowate
Rodzaj :	połonicznik
Gatunek :	połonicznik nagi
Nazwa systematyczna
Herniaria glabra L. Sp. pl. 1:218. 1753

Gatunek leczniczy

Pokrój

Połonicznik nagi (Herniaria glabra L. ) – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje w Europie, północnej Afryce i zachodniej Azji^[2]. W Polsce rośnie na obszarze całego kraju, najobficiej jednak w północno-wschodniej części kraju. Jest dość pospolity.

Morfologia

Pokrój

Wytwarza palowy korzeń, od którego rozchodzą się wkoło rozesłane po ziemi łodygi długości do 30 cm i grubości do 2 mm, rozgałęziające się widlasto, u nasady zdrewniałe. Cała roślina jest naga lub tylko nieznacznie owłosiona. Ma żółtozielony kolor.

Liście

Eliptyczne lub odwrotnie lancetowate, całobrzegie, naprzeciwległe, z dwoma drobnymi, błoniastymi przylistkami .

Kwiaty

Drobne, niepozorne, o wąskich płatkach korony długości ok. 1 mm, podobnych do nitek pręcików. Mają żółtawozielonawą barwę i zebrane są w zbite 5-12 kwiatowe kłębiki w pachwinach liści. Kielich nagi o tępych działkach kielicha.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia , rzadziej Bylina , hemikryptofit . Siedlisko: pola, pastwiska, przydroża, siedliska ruderalne. Rośnie na słonecznych, słabo wapiennych i piaszczystych glebach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Vicio lathyroidis-Potentilion i Ass. Sclerantho-Herniarietum^[3]. Kwitnie od czerwca do października.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

• Działanie: nieznaczne działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie, zwłaszcza dróg moczowych; dość słabe działanie moczopędne. Przetwory z połonicznika wywierają działanie przeciwbakteryjne na drobnoustroje znajdujące się w drogach moczowych, w tym również na szczepy oporne na antybiotyki i chemioterapeutyki.
• Surowiec zielarski : ziele (Herba Herniariae)
• Skład chemiczny: saponiny trójterpenowe – tzw. glabrozydy (11%), flawonoidy do 2,5% (np. hiperozyd, kwercetyna , narcyzyna), pochodne hydroksykumaryny ok. 0,2 (herniaryna, umbeliferon , skopoletyna ), kwasy organiczne (m.in. kwas glikolowy, kwas glicerolowy), ślady olejku eterycznego , garbniki , sole mineralne.
• Zbiór i suszenie: od czerwca do października zbiera się rozkwitające rośliny o jednolitej zielonej barwie, ścinając je pod pierwszym rozgałęzieniem, bez najniższej części łodygi, zwykle zdrewniałej. Suszy się w miejscach zacienionych i przewiewnych.

Przypisy

Bibliografia