Mydła
MydłaKolekcja dekoracyjnych mydeł Używana kostka mydła toaletowego Mydła – sole
metali alkalicznych
, głównie
sodu
,
magnezu
,
litu
,
potasu
i wyższych
kwasów tłuszczowych
o 12-18 atomach węgla (
palmitynowy
,
stearynowy
,
oleinowy
). Są związkami powierzchniowoczynnymi, zmniejszają
napięcie powierzchniowe
na granicy faz. Mydła znane są od starożytności i służą od tego czasu jako środki myjące i piorące. Mydło zostało wynalezione przez
Fenicjan
. Myjący efekt mydeł wynika z ich własności
amfifilowych
. W wodzie tworzą one subtelną
emulsję
.
Micele
cząsteczek mydła obecne w wodzie przy zetknięciu z nierozpuszczalnym w wodzie brudem (głównie tłuszczami) wnikają w jego strukturę i "rozpuszczają go" poprzez wciągnięcie cząsteczek tłuszczu do wnętrza swoich miceli. OtrzymywanieMydła otrzymuje się w wyniku reakcji hydrolitycznego zmydlania trójglicerydów wodorotlenkami. Reakcja zachodzi szybciej w obecności niewielkich ilości etanolu. Koniec zmydlania stwierdza się, gdy mała próbka mydła rozpuszcza się w wodzie (brak śladów tłuszczu). Produkuje się je zwykle z
tłuszczów nasyconych
, aczkolwiek znane są także mydła z tłuszczów nienasyconych. Ich proces produkcji polega na długotrwałym gotowaniu tłuszczów ze stężonym roztworem zasady sodowej, magnezowej lub litowej, na skutek czego dochodzi do zerwania wiązań estrowych oraz powstania
gliceryny
i mydła właściwego. Glicerynę czasami usuwa się z końcowego produktu lub zostawia, gdyż ma ona działanie nawilżające. Współcześnie coraz częściej produkuje się też mydła poprzez bezpośrednią reakcję zasad z kwasami tłuszczowymi otrzymanymi z rafinacji
ropy naftowej
. Schemat reakcji zmydlania tłuszczów Podział- Ze względu na rodzaj metalu alkalicznego obecnego w mydłach:
- mydła sodowe (białe i twarde), które są stałe w temperaturze pokojowej i rozpuszczalne w wodzie – produkuje się z nich mydła w kostkach
- mydła magnezowe, które są ciekłe w temperaturze pokojowej – produkuje się z nich szampony, płyny do kąpieli i mydła w płynie
- mydła litowe, które są pół-ciekłe w temperaturze pokojowej i słabo rozpuszczają się w wodzie – nie stosuje się ich jako środków myjących, lecz stosuje jako dodatki do litowych smarów łożyskowych
- mydła potasowe, które są miękkie (maziste) zwane
mydłem szarym
, rozpuszczalne w wodzie
- mydła wapniowe – nierozpuszczalne w wodzie, tworzą się najczęściej podczas reakcji mydła np. potasowego z
chlorkiem wapnia
(zawartego w wodzie twardej) na skutek reakcji wytrąca się mydło wapniowe, nierozpuszczalne w wodzie, w postaci tzw. "kłaczków".
- Ze względu na konsystencję mydła:
- Ze względu na odczyn wodnych roztworów:
Zastosowanie w lecznictwie
Farmakopea Polska
VI wymienia następujące mydła: - Mydło lecznicze (
łac.
Sapo medicatus) – biały lub żółty proszek, rozpuszczalny w wodzie i gorącym etanolu. Roztwór pieni się przy wytrząsaniu. Otrzymuje się je przez dodanie etanolu i roztworu wodorotlenku sodu do stopionej na łaźni mieszaniny smalcu wieprzowego i oleju rzepakowego. Ogrzewa się do zmydlenia, a następnie wysala chlorkiem sodu z dodatkiem węglanu sodu. Mydło przemywa się wodą, wyciska w płótnie, kroi na plasterki i suszy, a następnie proszkuje. Mydło lecznicze stosuje się do sporządzania preparatów farmaceutycznych, takich jak
maści
i mazidła.
- Mydło potasowe (
łac.
Sapo Kalinus, Sapo vividis) – mazista, żółtobrunatna, miękka, przeświecająca masa o charakterystycznym zapachu, łatwo rozpuszczalna w wodzie. Otrzymywane z oleju lnianego ogrzewanego z roztworem wodorotlenku potasu i etanolem. Ma zastosowanie jako łagodny środek dezynfekujący. Działa również keratolitycznie na naskórek. Stosowany do otrzymywania spirytusu mydlanego i mydła krezolowego.
- Spirytus mydlany (
łac.
Saponis kalini spiritus) – etanolowy roztwór mydła potasowego. Żółtobrunatny, przezroczysty płyn o zapachu
lawendy
. Otrzymywany przez rozpuszczenie w etanolu mydła potasowego i dodanie etanolowego roztworu olejku lawendowego. Stosowany zewnętrznie do zmywania i dezynfekcji skóry.
Farmakopea Polska
IV opisuje z kolei mydło krezolowe (
łac.
Sapo cresoli), lepiej znane pod nazwą
Lizol
. Jest to żółtobrunatna, przezroczysta ciecz o zasadowym odczynie i zapachu
krezolu
. Z wodą daje przezroczyste roztwory dzięki solubilizowaniu przez mydło potasowe krezolu. Stosowane jako środek odkażający (3-10% wodne roztwory). Mydło w patofizjologiiW przebiegu
ostrego zapalenia
trzustki
dochodzi do
martwicy
enzymatycznej tkanki tłuszczowej (głównie w obrębie
krezki
) oraz wytrącenia się mydeł wapniowych w postaci charakterystycznych biało-szarych ognisk. Podczas tego zapalenia pro
lipaza
trzustkowa jest uwalniana pozakomórkowo i jest aktywowana w lipazę poza siecią przewodów trzustkowych. Czynna lipaza rozrywa wiązania
estrowe
, umożliwiając wytrącenie się mydeł. Rozpuszczalne w
płynach ustrojowych
mydła potasowe i sodowe ulegają wchłonięciu, nierozpuszczalne mydła wapniowe tworzą charakterystyczne ogniska w jamie brzusznej. Ten rodzaj martwicy z wytrącaniem się mydeł został po raz pierwszy opisany przez niemieckiego lekarza Wilhelma Augusta Balsera (zm. w
1892
r.) i jest ona nazywana "martwicą balserowską". Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Mydła":
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"
...
1952
Nauki w Warszawie.
24 kwietnia
– wprowadzono obowiązkowe kontyngenty na
mleko
.
2 maja
wprowadzono
reglamentację
Mydła i proszków do prania.rozpoczęto budowę
Pałacu Kultury i Nauki
(PKiN).
3 maja
została ...
Żywiec
garbarskie "Siła" (nie istnieje obecnie)Fabryka futer "Żywieckie Zakłady Futrzarskie" (nie istnieje obecnie)Fabryka Mydła.Famed największy polski producent sprzętu medycznego.Pod koniec XIX wieku Żywiec uzyskał połączenia ...
Polska Klasyfikacja Działalności
środków agrochemicznych.20.3Produkcja farb, lakierów i podobnych powłok, farb drukarskich i mas uszczelniających.20.4Produkcja Mydła i detergentów, środków myjącychi czyszczących, wyrobów kosmetycznych i toaletowych.20.5Produkcja pozostałych wyrobów ...
Stutthof (KL)
księża i Żydzi - najgorzej traktowani więźniowie w obozie. Wobec braku wody, Mydła, papieru toaletowego i ręczników więźniowie chodzili ciągle brudni i
zawszeni
. Musieli ...
Benjamin Franklin
Bostonie
jako jeden z siedemnaściorga dzieci w rodzinie biednego wytwórcy świec i Mydła. Był jednym z twórców Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych, ponadto malował obrazy, ...
I wojna światowa
mld USD. Skutki społeczneNiemiecki plakat z okresu wojny zachęcający ludność do oszczędzania Mydła i olejuI wojnę światową uważa się za pierwszą wojnę nowoczesną, pierwszy ...
Świńska grypa
...
Mydła
Kolekcja dekoracyjnych mydełUżywana kostka Mydła toaletowegoMydła – sole
metali alkalicznych
, głównie
sodu
,
magnezu
,
litu
,
potasu
i ...
Stearyna
parafiną
. Świece ze stearyny mają też tę zaletę, że mniej kopcą[].W produkcji
Mydła
stearynę-ester miesza się w
wodzie
z
wodorotlenkiem sodu
. W tej
reakcji
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Mydła":
211. Kształtowanie się szaty roślinnej Polski (plansza 8)
rewolucji przemysłowej z popiołu drzew liściastych uzyskiwano potaż. Wykorzystywano go do produkcji Mydła, szkła, porcelany i do bielenia płótna.Wycinane już od średniowiecza lasy, same ...
Elementy baśniowe i fantastyczne w ˝Balladynie˝ Juliusza Słowackiego (plansza 16)
się już w "Balladynie", / Że mój maleńki Skierka w bańce z Mydła / Cicho po rzece kryształowej płynie;"
...
Mieszaniny (plansza 7)
mgły, pył wulkaniczny), jak również wśród związków otrzymanych sztucznie w laboratorium chemicznym (Mydła, niektóre barwniki, siarka koloidalna, tlenki metali itd.). Oprócz tego w przyrodzie ...
|