Muchomor zielonawy
Systematyka [1]
Królestwo :	grzyby
Gromada :	podstawczaki
Klasa :	pieczarniaki
Rząd :	pieczarkowce
Rodzina :	muchomorowate
Rodzaj :	muchomor
Gatunek :	muchomor zielonawy
Nazwa systematyczna
Amanita phalloides (Vaill. ex Fr.) Link Handbuch zur Erkennung der Nutzbarsten und am Häufigsten Vorkommenden Gewächse 3: 272 ( 1833 )

Gatunek trujący

Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy (Amanita phalloides (Vaill. ex Fr.) Link) - gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae).

Charakterystyka

Kapelusz

Białozielonkawy, oliwkowozielonkawy, szarozielony, brunatnozielony, na brzegu zwykle jaśniejszy, czasem żółtawy; kształt dzwonkowaty, czasem zbliżony do płaskiego o średnicy 6–12 cm .

Trzon  

Białawy z odcieniem żółtawozielonkawym; wysokość 8–15 cm , grubość 1–2,5 cm. Ma wyraźny pierścień, gładki, lub słabo prążkowany. Nasada trzonu jest wyraźnie zgrubiała, bulwiasta i otoczona wysoką, odstającą pochwą.

Miąższ  

Biały, nie zmienia koloru po przełamaniu, ma łagodny smak i słodkawy, nieco mdły zapach.

Blaszki  

Białe , u starych okazów z lekkim odcieniem żółtawozielonkawym, gęste, o szerokości 8–12 mm.

Wysyp zarodników  

Biały. Zarodniki gładkie, szerokoelipsoidalne, o rozmiarach 9–12 x 7–9 μm.

Biotop  

Występuje najczęściej w lasach liściastych , także w mieszanych , rzadziej iglastych ; rośnie pojedynczo, lub w małych grupkach, przeważnie blisko dębów , buków , sosen i brzóz . Owocuje od lipca do października. Występuje przede wszystkim i pierwotnie w Europie , poza tym w Ameryce Północnej , Australii , Ameryce Południowej i Afryce . Podobnymi gatunkami są: Amanita subjunquillea we wschodniej Azji i Amanita arocheae na obszarze od Kolumbii do Meksyku . W Polsce występuje na całym terytorium, ale nie wszędzie jest pospolity.

Znaczenie

Grzyb śmiertelnie trujący – zawiera dwa rodzaje toksyn : fallotoksyny ( falloidyna , falloina , fallizyna, fallicydyna) oraz amatoksyny ( amanityna , amanina, amanullina). Główną toksyną odpowiedzialną za zatrucie po spożyciu muchomora sromotnikowego jest alfa-amanityna . Muchomor sromotnikowy jest najsilniej trującym grzybem występującym w Polsce .

Bywa często mylony z gąską zielonką , gołąbkiem zielonawym , muchomorem cytrynowym , czasem także z czubajką kanią . Szczególnie łatwo jest pomylić z pieczarkami jego odmiany – muchomor wiosenny Amanita phalloides var. verna lub muchomor sromotnikowy odm. biały Amanita phalloides var. alba, których owocniki są zupełnie białe. Toksyny zawarte w muchomorze sromotnikowym są niezwykle odporne na gotowanie i inne czynniki niszczące, zachowują swoje właściwości na wiele lat. Spożycie 50 gramów suchej masy grzyba grozi śmiercią.

Przypisy