Berlińczycy pozdrawjają samolot amerykański lądujący z pomocą dla oblężonego miasta

Most powietrzny to termin z dziedziny wojskowości odnoszący się do transportu żołnierzy, zaopatrzenia i sprzętu drogą lotniczą, przy wykorzystaniu samolotów , śmigłowców lub szybowców z rejonu będącego pod kontrolą wojsk własnych, do innego takiego rejonu odciętego przez siły nieprzyjaciela. Mosty powietrzne dzielą się na stałe i okresowe, co jest związane ze zdolnością do osłony samolotów transportowych przez własne lotnictwo bojowe i czasokresem trwania sytuacji kryzysowej.

W zależności od odległości mosty powietrzne dzieli się na strategiczne (gdy w grę wchodzą tysiące kilometrów), operacyjno-taktyczne (setki kilometrów) i taktyczne (od kilkudziesięciu do kilku kilometrów). Most strategiczny przerzucany jest w sytuacji prowadzenia operacji na odległym, często zamorskim, polu działań (patrz: wojna w Afganistanie , wojna wietnamska , wojna koreańska ). Most operacyjno-taktyczny ma miejsce, gdy istnieje konieczność dostarczenia zaopatrzenia i/lub zabrania rannych na średnich dystansach (patrz: blokada Berlina , bitwa stalingradzka ), zaś most taktyczny ma zastosowanie w sytuacji konieczności dostarczenia uzupełnień i zaopatrzenia, gdy wojska własne operują w trudnym, bądź penetrowanym przez nieprzyjaciela terenie (patrz: bitwa pod Dien Bien Phu , zrzuty zaopatrzenia do bazy Khe Sanh w czasie wojny wietnamskiej ).

W powietrznych mostach strategicznych wykorzystuje się samoloty o maksymalnym udźwigu, zasięgu i zdolne do tankowania w locie (takie jak Lockheed C-5 Galaxy , Lockheed C-130 Hercules , An-124 Rusłan czy Airbus A400M ), w operacyjno-taktycznych samoloty o średnim udźwigu (np. CASA C-295 i cięższe typy śmigłowców), a w taktycznych samoloty i śmigłowce lekkie.

Historia

Pierwszym przykładem zastosowania mostu powietrznego było przewiezienie 18 185 frankistowskich żołnierzy i 362 ton sprzętu (w tym 44 działa polowe) z Tetuanu do Sewilli w roku 1936, podczas wojny domowej w Hiszpanii , kiedy to rebelianci wykorzystali do przerzutu samoloty niemieckiego Legionu Condor i włoskie .

W czasie II wojny światowej transportu lotniczego, który można uznać za mosty powietrzne, używały zarówno wojska sprzymierzonych, jak i Niemcy. Stały most powietrzny – utrzymywany przez całą wojnę – zapewniało RAF Transport Command przeprowadzające do Wielkiej Brytanii z Kanady (a następnie z USA , Karaibów i Brazylii ) samoloty produkowane po drugiej stronie Atlantyku .

Również USAF masowo przerzucały samoloty, ludzi i zaopatrzenie do Europy , Australii i na wyspy Pacyfiku . Ważną rolę odgrywał most powietrzny z Indii nad grzbietem Himalajów (tzw. Hump) zaopatrujący walczące z Japończykami wojska chińskie .

Most powietrzny uruchomili 23 listopada 1942 roku Niemcy, dostarczając do 24 stycznia 1943 (kiedy to Armia Czerwona zdobyła ostatnie niemieckie lotnisko) 6500 ton zaopatrzenia i ewakuując około 42 000 rannych oblężonej w Stalingradzie 6 Armii feldmarszałka Paulusa .

Pewne cechy mostów lotniczych miały loty samolotów alianckich do krajów okupowanej Europy, którą to drogą przerzucano kurierów, zaopatrzenie (m.in. pieniądze), a również dane wywiadowcze i części tajnej broni niemieckiej ( Operacja Most III ).

Po zakończeniu II wojny światowej utworzono most powietrzny do Berlina , kiedy to w okresie od końca czerwca 1948 do połowy maja 1949 roku przerzucono ze stref okupacyjnych na zachodzie ( Bizonia , a następnie Trizonia ) do odciętego przez Sowietów miasta 2 326 406 ton zaopatrzenia (w tym półtora miliona ton węgla). Powietrzny most berliński był wyjątkową operacją logistyczną , która zakończyła się całkowitym sukcesem i zmusiła władze Związku Sowieckiego do zdjęcia blokady miasta.

Zobacz też

• Operacja Vittles - amerykański most powietrzny w czasie blokady Berlina

Bibliografia