Zdjęcia satelitarne pokazujące Morze Białe w maju i kwietniu
Morze Białe (
ros.
Бе́лое мо́ре) –
morze śródlądowe
, stanowiące część
Oceanu Arktycznego
, położone między
Półwyspem Kolskim
a wybrzeżem północnej
Rosji
. Ma około (w zależności od źródeł) 90[1][2][3][4]–95[5] tys. km² powierzchni. Maksymalne głębokości przekraczają lokalnie 300 m, maksymalna (w zależności od źródeł) ok. 340[3][2]–350[1] m w północnej części
Zatoki Kandałaksza
[3], średnia głębokość (w zależności od źródeł) ok. 60[1][3]–90[2] m. Zasolenie wody waha się w granicach 24–36‰[1]. Charakteryzuje się licznymi zatokami przy lejkowatych ujściach rzek. Temperatura wód powierzchniowych waha się od 15 °C latem do -1,6 °C zimą[4], od końca sierpnia do połowy maja Morze Białe jest bardzo często pokryte lodem. Obfituje w ryby. Jego największym portem jest
Archangielsk
.
Poprzez
Kanał Białomorsko-Bałtycki
połączone jest z
Bałtykiem
i z wielkim systemem wodnym Bałtycko-Wołżańskim.
Cały obszar Morza Białego znajduje się pod rosyjską jurysdykcją i jest traktowany jako obszar
wód wewnętrznych
Rosji.
Geografia
Zatoki
W skład Morza Białego wchodzą cztery główne zatoki.
Zatoka Kandałaksza
na zachodzie. Na południu
Zatoka Onega
, do której uchodzi rzeka
Onega
. Na południowym wschodzie
Zatoka Dwińska
, do której uchodzi rzeka
Dwina
w miejscu gdzie położony jest największy i najważniejszy port nad Morzem Białym –
Archangielsk
. We wschodniej części odnogi łączącej Morze Białe z Morzem Barentsa, naprzeciwko
Półwyspu Kolskiego
znajduje się
Zatoka Mezeńska
.
Wyspy
Na Morzu Białym jest bardzo dużo wysp, choć większość z nich jest niewielkich rozmiarów. Główny archipelag to
Wyspy Sołowieckie
, położone niemal pośrodku basenu Morza Białego. Ważna jest też wyspa Kij w
Zatoce Oneskiej
, z powodu zabytkowego klasztoru. Wyspa Wielikij, położone blisko brzegu, jest największą wyspą w
Zatoce Kandałakszy
.
Historia
Morze Białe było znane mieszkańcom
Nowogrodu
już w
XI wieku
, miało duże znaczenie w
XVI wieku
jako jedyny akwen morski dostępny dla
moskiewskiego
handlu.
Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Wydawnictwo Naukowe PWN:
Internetowa encyklopedia PWN
(
pol.
). [dostęp 21 marca 2010].
- ↑ 2,0 2,1 2,2
WIEM Encyklopedia
(
pol.
). [dostęp 21 marca 2010].
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3
Encyclopædia Britannica
(
ang.
). [dostęp 21 marca 2010].
- ↑ 4,0 4,1
Encyklopedia Internautica
(
pol.
). [dostęp 21 marca 2010].
- ↑
Columbia Encyclopedia
(
ang.
). [dostęp 21 marca 2010].
