Moresnet - istniejące w latach
1815
-
1919
terytorium sporne o powierzchni 270 hektarów (2,7 km²) położone między
Niemcami
i
Belgią
, 7 km na południowy zachód od
Akwizgranu
.
Neutralne terytorium Moresnet nie należało do żadnego z tych państw, stanowiąc w zasadzie niezależne państewko. Na północy granice terytorium sięgały aż do
Vaalserbergu
, tworząc tym samym punkt (
czwórstyk
), w którym spotykały się terytoria czterech krajów (Moresnet,
Holandii
, Belgii i Niemiec).
Nieoficjalna flaga z 1883
Neutralność terytorium była rezultatem braku porozumienia na
kongresie wiedeńskim
w
1815
między
Prusami
a
Królestwem Zjednoczonych Niderlandów
, do którego należała również współczesna Belgia. Obfitujący w bogactwa naturalne (rudy
cynku
) obszar został podzielony, fragment przydzielono Holandii, fragment Prusom, pozostawiając jednak część jako obszar neutralny. W 1815 terytorium neutralne miało 256 mieszkańców, a w
1858
już 2575. W
XIX wieku
Belgia i Prusy wielokrotnie prowadziły bezskuteczne negocjacje na temat likwidacji trwałego prowizorium. W czasie
I wojny światowej
obszar był okupowany przez Niemcy i dopiero
traktat wersalski
z
28 czerwca
1919
przyznał Belgii władzę nad Moresnetem.
Około
1900
główny lekarz kopalni rudy cynku, Wilhelm Molly, próbował na terytorium Moresnetu neutralnego ustanowić pierwsze państwo
esperantystów
.
Władzę nad regionem sprawował burmistrz.
Burmistrzowie Moresnetu
Obecnie region jest częścią niemieckojęzycznej gminy
Kelmis
w Belgii.
Moresnet trafił również na karty literatury polskiej. Mówi się o nim w powieści
Władysława Zambrzyckiego
"Kwatera bożych pomyleńców".
Linki zewnętrzne