Morawa
Morawa Morawa
Lokalizacja	Europa   Czechy   Słowacja   Austria
Źródło	Śnieżnik 50°12'18″N 16°50'57″E / 50.205, 16.84917
Ujście	Dunaj Bratysława 48°10'26″N 16°58'33″E / 48.17389, 16.97583
Długość	352 km
Powierzchnia zlewni	26 658 km²
Średni przepływ	109 m³/s

Morawa (cz. i sł. Morava, niem. March, węg. Morva) – rzeka na Morawach , we wschodniej Austrii i na zachodniej Słowacji , dopływ Dunaju . Długość – 352 km, w tym 242 km w Republice Czeskiej , 40 km jako granica czesko-słowacka i 70 km jako granica słowacko-austriacka. Powierzchnia zlewni – 26 658 km², w tym:

• w Republice Czeskiej – 22 393 km² – 84%
• na Słowacji – 2283 km² – 8,6%
• w Austrii – 1982 km² – 7,4%

Średni roczny przepływ mierzony u ujścia – 109 m³/s.

Źródło Morawy

Źródła Morawy znajdują się na południowych stokach szczytu Śnieżnik (cz. Králický Sněžník) – kulminacji Masywu Śnieżnika w północno-zachodnim zakątku Moraw , na granicy polskiej ziemi kłodzkiej i niedaleko czeskiego Śląska Opawskiego , na wysokości ok. 1380 m n.p.m. W początkowym biegu Morawa płynie na południe szeroką kotliną między Międzygórzem Czeskomorawskim a Jesionikami . Przed miastem Litovel zmienia kierunek na południowo-wschodni, a przed Ołomuńcem znów na południowy.

W okolicach Ołomuńca Morawa traci charakter rzeki górskiej – zaczyna płynąć szeroką kotliną, która nosi nazwę Obniżenia Górnomorawskiego i rozdziela Wyżynę Drahańską od Gór Odrzańskich . Poniżej Ołomuńca Morawa jest częściowo uregulowana. Koło wsi Troubky przyjmuje swój pierwszy większy dopływ – Beczwę , po czym przepływa przez miasto Kromieryż . W tej okolicy rzeka zaczyna zataczać wielki, łagodny łuk na wschód, którego miejsce najbardziej wysunięte na wschód znajduje się koło wsi Napajedla. Wewnątrz tego łuku znajduje się masyw górski Chrziby , który dolina Morawy oddziela od Gór Hostyńskich , od Gór Wizowickich i od południowej części Białych Karpat . Na tym odcinku dolinę tę nazywa się już Obniżeniem Dolnomorawskim. Morawa przepływa przez miasto Uherské Hradiště , po czym koło wsi Rohatec zaczyna nią biec granica Republiki Czeskiej i Słowacji. Następnie rzeka przepływa przez miasto Hodonín i wypływa na Nizinę Zahorską .

W dolnym biegu Morawa jest rzeką typowo nizinną, z małym spadkiem (0,18%) i małą prędkością wody (0,6 m/s), płynie meandrując. Na południe od wsi Lanžhot Morawa przyjmuje swój największy dopływ – Dyję . Od tego miejsca Morawa stanowi granicę słowacko-austriacką. Następnie zatacza lekki łuk na zachód, po czym wraca do kierunku południowego. Na tym odcinku Morawa stanowi wschodnią granicę nizinnej krainy zwanej " Morawskie Pole " (niem. Marchfeld) w północno-wschodniej Dolnej Austrii . Morawa wpada do Dunaju na jego 1880 kilometrze, w Devínie , dzielnicy Bratysławy . Ujście Morawy znajduje się na wysokości 136 m n.p.m. Na odcinku ujściowym Morawa tworzy śródlądową deltę, rokrocznie zalewaną powodziami, stanowiącą ostoję unikalnych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

Morawa jest największą i główną rzeką Moraw, które niemal w całości leżą w jej zlewisku, oraz jednym z największych dopływów Dunaju. Na terenie jej dorzecza mieszka 2,9 mln ludzi. Wody Morawy są wykorzystywane gospodarczo, głównie do zaopatrzenia w wodę ludności i upraw oraz do produkcji prądu. Po wielkiej powodzi w 1997 wzrosło znaczenie zbiorników wodnych jako instrumentu ochrony przeciwpowodziowej. W basenie Morawy istnieją 34 sztuczne zbiorniki wodne o łącznej maksymalnej pojemności 659 106 m³. Spośród nich 20, o łącznej maksymalnej pojemności 520 106 m³, znajduje się na Dyi i jej dopływach.

Dolina Morawy stanowi korytarz komunikacyjny łączący Ołomuniec z północą i południem Moraw. Niemal całą jej długością biegnie linia kolejowa, której na odcinku od okolic miasta Zábřeh aż do ujścia towarzyszy droga krajowa.

Zobacz też

• Šrek - starorzecze Morawy

Linki zewnętrzne

• Obszerne wiadomości o Morawie (po angielsku)