Mokosz – bogini panteonu słowiańskiego , według części badaczy bogini deszczu, mokrej pogody i burzy ( Łowmiański , Borovskij) lub hipostaza Matki Ziemi ( Jakobson , Gieysztor ). Być może partnerka Gromowładcy ( Perun ).

Źródłosłów imienia bogini próbuje wywodzić się od prasłowiańskiego rdzenia mok-, oznaczającego "moczyć" i "mokry".

Dniem tygodnia poświęconym Mokoszy był piątek .

Kult bogini (Mokosz) został później zastąpiony kultem Matki Boskiej - kultem maryjnym i św. Piatnicy (Pietki, Paraskiewy), a także świętej Mokriny.

W folklorze wschodniosłowiańskim Mokosz przetrwała pod postacią ducha domowego, w postaci kobiety z dużą głową , przędącego nocą wełnę i strzygącego owce. Zanim się pojawi, słychać warczenie kołowrotka . Zostawiano jej przy nożycach małą ofiarę z kłębka wełny, a przy świętach składano ofiary z żywności . Przekazy ludowe przedstawiają również Mokosz jako bóstwo związane ze sferą seksualności, karające za onanizm .

Do dziś zachowały się tradycyjne ręczniki północnorosyjskie, na których wyobrażano - według hipotezy Borysa Rybakowa - abstrakcyjną postać Mokoszy.

Zobacz też

• Perperuna

Bibliografia

• A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006,
• A. Szyjewski, Religia Słowian, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003,

Linki zewnętrzne

• Mokosz-pani życia i śmierci. Charakterystyka w kontekście mitologii indoeuropejskich