Kwiat pelargonii

Bodziszkowate (Geraniaceae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu bodziszkowców (Geraniales). Jej przedstawiciele występują głównie w strefie klimatu umiarkowanego i subtropikalnego. We florze Polski występują przedstawiciele 2 rodzajów: bodziszek (Geranium) i iglica (Erodium), niektóre gatunki (np. pelargonii ) są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Morfologia

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe lub naprzemianległe, na ogół z przylistkami . Dłoniasto- lub pierzastodzielne, o unerwieniu dłoniastym.

Kwiaty

Promieniste , 5-krotne. Pręcików płodnych 10 lub 5, część z nich u nasady opatrzona miodnikiem . Słupek górny, 5-komorowy, szyjki słupka zrosłe, po przekwitnieniu wydłużają się w postaci dzióbka.

Owoce

Owocem jest rozłupnia , rozpadająca się na pojedyncze owocki - rozłupki, oddzielające się od nasady ku górze, opatrzone długim skręcającym się dzióbkiem, za pomocą którego nasiona mogą wśrubowywać się do ziemi.

Systematyka

Pozycja i podział wg APWeb (2001...)

Jedna z rodzin rzędu bodziszkowców , stanowiąca w jego obrębie klad bazalny . Rząd należy do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych . W obrębie rodziny wyróżnia się dwa klady – bazalny obejmujący południowoamerykański rodzaj Hypseocharis oraz resztę zebraną w podrodzinę Geranioideae Arnott^[1].

Wykaz rodzajów^[1]

• Erodium L'Her. ex Aiton – iglica
• Geranium L. – bodziszek
• Hypseocharis J.Remy
• Monsonia L.
• Pelargonium L'Her. ex Aiton – pelargonia
• Rhynchotheca Ruiz & Pavon
• Sarcocaulon (DC.) Sweet

Niektóre zaliczane tu wcześniej rodzaje obecnie umieszczane są równych miejscach systemu okrytonasiennych. Rodzaj Balbisia umieszczany jest w rodzinie Ledocarpaceae (rząd bodziszkowce ). Rodzaj Biebersteinia wyłączany jest w monotypową rodzinę Biebersteiniaceae w obrębie mydleńcowców . Dirachma wchodzi w skład rodziny Dirachmaceae w rzędzie różowców . Dla odmiany rodzaj Hypseocharis zaliczany jako bazalny w obrębie bodziszkowatych, w dawniejszych systemach (np. w systemie Cronquista z 1981) zaliczany był do szczawikowatych (rząd szczawikowce )^[1].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch,, podklasa różowe (Rosidae Takht., nadrząd Geranianae Thorne ex Reveal, rząd bodziszkowce (Geraniales Dumort), podrząd Geraniineae Bessey in C.K. Adams, rodzina bodziszkowate (Geraniaceae Juss.)^[2].

Rodzaje wg Crescent Bloom^[2]

• Balbisia Cav.
• Biebersteinia Stephan
• Erodium L'Hér. – iglica
• Geranium L. – bodziszek
• Hypseocharis J. Rémy
• Ledocarpon Desf.
• Monsonia L.
• Pelargonium – pelargonia
• Rhynchotheca Ruiz & Pav.
• Sarcocaulon (DC.) Sweet
• Viviania Cav.
• Wendtia Meyen

Przypisy