Michael Essien
Imię i nazwisko	Michael Kojo Essien
Data i miejsce urodzenia	3 grudnia 1982 Akra , Ghana
Pseudonim	The Train, The Bison[1].
Pozycja	defensywny pomocnik
Wzrost	177 cm[2]
Masa ciała	85 kg[2]
Informacje klubowe
Obecny klub	Chelsea Londyn
Numer	5
Kariera juniorska
1999–2000	Liberty Professionals
Kariera seniorska1
Lata	Klub	M (G)
2000–2003 2003–2005 2005–	SC Bastia Olympique Lyon Chelsea Londyn	65 (11) 71 (7) 114 (14)
Reprezentacja narodowa2
Lata	Reprezentacja
1999 2000 2002–	Ghana U-17 Ghana U-20 Ghana	5 (0)[3] 7 (1)[3] 50 (9)[4]
1 Mecze i gole w lidze aktualne na 21 listopada 2009. 2 Mecze i gole w reprezentacji aktualne na 21 listopada 2009.

Michael Kojo Essien^[5] (ur. 3 grudnia 1982 w Akrze ) – ghański piłkarz występujący na pozycji defensywnego lub środkowego pomocnika w Chelsea Londyn oraz reprezentacji Ghany .

Karierę rozpoczął w zespole Liberty Professionals . W 2000 podpisał zawodowy kontrakt z SC Bastia. Po trzech latach gry w tej drużynie odszedł do Olympique Lyon . Z klubem dwukrotnie został mistrzem kraju . W lipcu 2005 przeszedł do Chelsea Londyn , gdzie gra do dziś. Z angielskim zespołem zwyciężył w Premier League oraz zdobył Puchar Anglii i Puchar Ligi . W sezonie 2006/2007 został wybrany najlepszym graczem swojej drużyny.

Po występach na Mistrzostwach Świata U-17 oraz U-20, Essien w roku 2002 zadebiutował w pierwszej reprezentacji. Od tego czasu jest podstawowym zawodnikiem kadry. Reprezentował Ghanę na Mistrzostwach Świata 2006 , PNA 2002 i 2008 . W barwach narodowych wystąpił ponad 40 razy oraz zdobył osiem bramek.

Dzieciństwo i początki kariery

Essien urodził się w 1982 jako syn Jamesa oraz Aby Gyandoh^[6]. Jego matka zajmowała się sprzedawaniem chleba^[7], zaś ojciec był piłkarzem^[8]. Wychowywał się w miasteczku Ewutu Bwajiase, położonym niedaleko Akry ^[9].

Gdy miał 10 lat, jego ojciec po raz pierwszy zabrał go na mecz. Było to spotkanie pomiędzy Hearts of Oak a Asante Kotoko , wygrane przez Hearts 1:0^[10]. Do 12 roku życia Essien uczęszczał do szkoły katolickiej w Awusu, gdzie występował w szkolnym zespole^[10]. Grał również siatkówkę i tenisa stołowego ^[2]. Następnie jego rodzina przeniosła się do Akry^[10]. W 1998 roku ukończył szkołę St Augustine's College^[9]. Z drużyną tej uczelni Essien wygrał między innymi rozgrywki Milo Inter-Schools^[8].

Rok później zaczął występować w juniorskim zespole klubu Liberty Professionals ^[9]. Był także na testach w Manchesterze United , któremu jako dziecko kibicował. Transfer nie doszedł do skutku, ponieważ pomocnik nie mógł dostać pozwolenia na pracę^[9]. Otrzymał jednak propozycję gry w klubie satelickim Manchesteru – Royal Antwerp . Nie trafił jednak tam, bo jego matka chciała, aby syn grał we Francji^[11]. Ostatecznie podpisał kontrakt z SC Bastia ^[6]. Największymi idolami Essiena byli Roy Keane oraz Patrick Vieira ^[12][10].

Kariera klubowa

Kariera we Francji

W SC Bastia zadebiutował 30 września 2000 wchodząc na boisko w 75. minucie spotkania z FC Metz ^[13]. Pierwszą bramkę zdobył natomiast 7 lutego 2001 w wygranym 3:2 meczu z tą samą drużyną^[14]. W debiutanckim sezonie w zespole Bastii wystąpił w 13 ligowych meczach^[15]. W następnym sezonie był już podstawowym zawodnikiem drużyny i zagrał w 24 meczach Ligue 1 , w których zdobył pięć bramek^[16]. Ponadto SC Bastia dotarła do finału Pucharu Francji , w którym przegrała 0:1 z FC Lorient ^[17]. W sezonie 2002/2003 Essien zagrał w 29 ligowych meczach i sześciokrotnie wpisał się na listę strzelców^[4]. Początkowo w drużynie Essien występował na pozycji obrońcy, jednak w jednym ze spotkań został przesunięty na pomoc w miejsce kontuzjowanego zawodnika i od tego czasu występuje na pozycji defensywnego pomocnika^[18].

W czerwcu 2003 Paris Saint-Germain zaoferowało propozycję kupna Essiena za 6 milionów dolarów , a Bastia ją zaakceptowała^[19]. Ostatecznie rozwiązał on kontrakt z PSG i podpisał czteroletnią umowę z mistrzem Francji, Olympique Lyon na kwotę 8 milionów dolarów^[20]. Jego pozyskaniem zainteresowane były także Olympique Marsylia , Everton oraz Liverpool ^[20]. W nowym zespole Essien zadebiutował 1 sierpnia w spotkaniu ligowym z OSC Lille ^[21]. Pierwszą bramkę zdobył w następnej kolejce, w wygranym 3:1 meczu z AS Monaco ^[22]. W sezonie 2003/2004 wystąpił w 34 meczach oraz zdobył trzy bramki i został z drużyną mistrzem Francji^[23]. W następnym sezonie nie stracił miejsca w wyjściowej jedenastce, występując w 37 meczach ligowych, strzelając cztery gole i po raz drugi z rzędu zdobywając z drużyną mistrzostwo^[24]. Został także wybrany przez UNFP do najlepszej jedenastki ligi oraz zdobył tytuł gracza roku w Ligue 1^[25]. Zajął ponadto 22. lokatę w plebiscycie na Najlepszego Piłkarza Europy według France Football^[26].

Chelsea Londyn

W maju 2005 Chelsea Londyn złożyła ofertę kupna Essiena, jednak Olympique ją odrzucił^[28]. The Blues składali oferty opiewające na: 10; 16,75; 18 oraz 21 milionów funtów , jednak żadna z nich nie została przyjęta^[28]. Ostatecznie, po ponad trzech miesiącach negocjacji, 19 sierpnia 2005 za kwotę 24,4 milionów funtów Essien przeszedł do Chelsea^[27]. Klub pobił zarazem swój rekord klubowy^[28], który w 2006 został ponownie poprawiony poprzez zakupienie za 30 milionów Andrija Szewczenki ^[29]. Pomocnik stał się za to najdroższym afrykańskim graczem^[7].

W nowej drużynie Essien zadebiutował 21 sierpnia w wygranym 1:0 meczu z lokalnym rywalem Chelsea, Arsenalem , zmieniając w 58. minucie Eiðura Guðjohnsena ^[30]. Pierwszy raz przez pełne 90 minut zagrał 24 sierpnia w wygranym 4:0 spotkaniu z West Bromwich Albion ^[31]. W grudniu 2005 Essien otrzymał od UEFA karę zawieszenia na dwa spotkania z powodu kontrowersyjnego faulu na Dietmarze Hamannie , przez co nie wystąpił w 1/8 finału Ligi Mistrzów , przegranej przez Chelsea z FC Barcelona ^[32]. Wcześniej otrzymał także karę finansową^[33]. 2 stycznia 2006 w spotkaniu z West Ham United doznał kontuzji kostki^[34]. Do gry powrócił miesiąc później, kiedy to zagrał w meczu z Liverpoolem ^[35]. 11 marca 2006 w wygranym 2:1 ligowym spotkaniu z Tottenhamem Hotspur zdobył swoją pierwszą bramkę dla klubu^[36]. Swój debiutancki sezon w Anglii zakończył z 31 ligowymi występami, pięcioma w pucharach krajowych oraz sześcioma w pucharach europejskich^[37]. Essien wraz ze swoją drużyną został także mistrzem Anglii ^[38].

15 sierpnia 2006 Essien doznał kontuzji nadgarstka^[39]. Mimo to, pięć dni później wystąpił w spotkaniu Premier League z Manchesterem City^[40]. 12 września w wygranym 2:0 meczu z Werderem Brema strzelił swoją pierwszą bramkę w Lidze Mistrzów dla Chelsea^[41]. W październiku znalazł się na liście 30 piłkarzy nominowanych do nagrody Piłkarza Roku FIFA ^[42], zaś miesiąc później do tytułu najlepszego afrykańskiego piłkarza 2006 według CAF^[43], zajmując odpowiednio 22. i trzecie miejsce. W plebiscycie na Najlepszego Piłkarza Europy według France Football zajął 27. miejsce^[44].

Essien w sezonie 2006/2007

10 grudnia w zremisowanym 1:1 ligowym meczu z Arsenalem Londyn Essien zdobył bramkę z ponad 30 metrów^[45], która później została wybrana najlepszym golem sezonu strzelonym przez Chelsea^[46]. W styczniu 2007 został wybrany najlepszym afrykańskim graczem roku 2006 według BBC^[47]. Pod koniec lutego Chelsea wygrała w finale Pucharu Ligi z Arsenalem Londyn , zaś Essien zagrał przez pełne 90 minut oraz otrzymał żółtą kartkę^[48]. 12 marca przedłużył swój kontrakt z zespołem do roku 2012^[49]. 16 marca doznał kontuzji kostki^[39], która wykluczyła go z gry na trzy tygodnie^[50]. W maju Chelsea wygrała 1:0 po dogrywce w finale Pucharu Anglii z Manchesterem United , a Ghańczyk zagrał przez całe spotkanie^[51]. W Lidze Mistrzów pomocnik wraz ze swoją drużyną dotarł do półfinału, w którym jego klub przegrał z Liverpoolem ^[52]. Łącznie w sezonie 2006/2007 wystąpił 33 razy w lidze, 11 w pucharach krajowych oraz tyle samo w pucharach europejskich^[53]. Rozgrywki Premier League Chelsea zakończyła na drugiej lokacie^[54].

W pierwszym spotkaniu ligowym w sezonie 2007/2008 Essien zdobył bramkę^[55]. Na następny dzień doznał kontuzji kostki^[39], jednak 19 sierpnia zagrał w meczu z Liverpoolem ^[55]. 8 października nadwyrężył mięsień łydki^[39]. Nie była to jednak groźna kontuzja i 11 października zagrał w spotkaniu z Evertonem ^[55]. W tym samym miesiącu otrzymał nominację do tytułu Piłkarza Roku według FIFA ^[56] oraz Złotej Piłki ^[57]. W pierwszym z tych plebiscytów zajął 15.^[58], zaś w drugim 24. miejsce^[59]. W grudniu Essien po raz trzeci z rzędu znalazł się także na liście nominowanych do tytułu Afrykańskiego Piłkarza Roku^[60]. W plebiscycie tym zajął ostatecznie drugą lokatę, tuż za Frédériciem Kanouté ^[61].

W kwietniu 2008 Chelsea pokonała Liverpool w półfinale Ligi Mistrzów i awansowała do finału tych rozgrywek^[62], w którym zmierzyła się z Manchesterem United . Na Łużnikach przegrała jednak po serii rzutów karnych , zaś Essien w 118. minucie otrzymał żółtą kartkę^[63]. W sezonie 2007/2008 wystąpił w 27 spotkaniach ligowych, 6 pucharowych oraz 12 w pucharach europejskich^[64]. Rozgrywki ligowe Chelsea zakończyła na drugim miejscu, za Manchesterem United^[65].

22 lipca 2008 przedłużył kontrakt z Chelsea do roku 2013^[66]. W czasie letniego okienka transferowego zainteresowanie pomocnikiem wyraził Real Madryt ^[67]. Na początku września w meczu reprezentacji Ghany doznał kontuzji więzadła krzyżowego , która miała go wykluczyć z gry na minimum pięć miesięcy^[68].

Do gry powrócił 3 marca 2009, kiedy to zagrał w meczu Pucharu Anglii z Coventry City ^[69]. 6 maja zdobył bramkę w zremisowanym 1:1 rewanżowym spotkaniu półfinału Ligi Mistrzów z FC Barcelona , późniejszym zdobywcą pucharu, rozegranym na Stamford Bridge ^[70]. Trafienie zostało później wybrane bramką sezonu w klubie^[71]. Chelsea nie awansowała jednak do finału tych rozgrywek, ponieważ w pierwszym spotkaniu na Camp Nou padł wynik 0:0. We wcześniejszym ćwierćfinałowym meczu z Juventusem (2:2) pomocnik również trafił do siatki^[72]. Łącznie w sezonie 2008/2009 Essien zagrał 11 razy w Premier League , strzelając jedną bramkę, dwukrotnie w Pucharze Anglii oraz zdobył dwa gole w pięciu meczach Ligi Mistrzów ^[73]. Jego zespół rozgrywki ligowe zakończył na trzecim miejscu, za Liverpoolem i Manchesterem United ^[74]. W czerwcu 2009 łączony był z przejściem do A.C. Milan ^[75]. Agent piłkarza Fabien Piveteau powiedział również, że Ghańczyk rozważa odejście do Realu Madryt lub FC Barcelona ^[76].

Kariera reprezentacyjna

W 1999 Essien wystąpił na Mistrzostwach Świata do lat 17 , na których zajął z reprezentacją trzecie miejsce. Na turnieju rozegrał pięć spotkań^[77]. Dwa lata później zagrał na Mistrzostwach Świata U-20 , rozgrywanych w Argentynie . Ghana dotarła do finału, w którym przegrała 0:3 z gospodarzami turnieju, a Essien wystąpił w siedmiu meczach^[77] oraz zdobył jedną bramkę (w wygranym 2:1 grupowym spotkaniu z Paragwajem^[78]).

W dorosłej kadrze zadebiutował 4 stycznia 2002 w przegranym 1:2 towarzyskim spotkaniu z Egiptem ^[79]. Essien znalazł się także w kadrze Ghany na PNA ^[80]. Na tym turnieju rozegrał dwa spotkania i dotarł z reprezentacją do ćwierćfinału^[81]. 5 września 2004 w rozegranym w ramach eliminacji do Pucharu Narodów Afryki meczu z Republiką Zielonego Przylądka Essien zdobył pierwszą bramkę w drużynie narodowej^[82]. Z powodu kontuzji nie zagrał na tych mistrzostwach ^[34]. W maju 2006 został powołany na Mistrzostwa Świata . Ghana dotarła do 1/8 finału, w którym przegrała z Brazylią , a Essien zagrał w trzech meczach^[77]. Wystąpił także na PNA 2008 , na którym zajął z drużyną trzecie miejsce, wystąpił we wszystkich spotkaniach, uzyskał dwa trafienia oraz został wybrany do najlepszej jedenastki turnieju^[83].

Gole w reprezentacji

Gole dla Ghany podawane są jako pierwsze

Statystyki

Klubowe

Stan na 21 sierpnia 2009^[2][86]

Reprezentacyjne

Stan na 26 lipca 2009^[4]

Życie prywatne

Essien ma cztery starsze siostry – Alice, Gladys, Joyce oraz Dianę^[11], miał także brata Paaquiche, który zmarł w wieku 15 lat^[10]. W kwietniu 2007 został aresztowany za jazdę po pijanemu^[93]. Testy krwi wykazały jednak, że pomocnik Chelsea nie pił alkoholu^[94]. W maju 2009 jego była partnerka Veralie Dela Ackumey pozwała go do ghańskiego sądu w sprawie o orzeczenie rozwodu i odszkodowanie. Essien utrzymuje jednak, że byli tylko zaręczeni według plemiennych rytuałów, a formalny ślub nie miał miejsca. Na początku czerwca składał trzygodzinne zeznania. Wcześniej sprawa ta była rozpatrywana przez angielskie sądy, które przyznały rację piłkarzowi^[95][96].

Styl gry

Essien jest graczem wszechstronnym^[2] oraz silnym^[97]. Występuje głównie jako defensywny pomocnik, ale może również grać jako obrońca ^[97]. Były szkoleniowiec Chelsea, José Mourinho nazwał go zawodnikiem "wielofunkcyjnym"^[2]. Gérard Houllier określił Essiena jako gracza takiej samej klasy co Steven Gerrard , Frank Lampard , Michael Ballack i Patrick Vieira ^[97].

Sukcesy

Klubowe

Lyon

• Mistrz Francji : 2003/2004 ^[23], 2004/2005 ^[24]

Chelsea

• Mistrz Anglii : 2005/2006 ^[38]
• Puchar Anglii : 2006/2007^[98]
• Puchar Ligi : 2006/2007^[99]

Indywidualne

• Piłkarz roku we Francji: 2005
• Najlepszy afrykański piłkarz roku według BBC: 2006
• Piłkarz sezonu Chelsea: 2006/2007
• Gol sezonu Chelsea: 2006/2007, 2008/2009

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona zawodnika ( ang. )
• Statystyki w bazie Soccerbase ( ang. )