Michael Francis Moore (ur.
24 kwietnia
1954
w
Flint
) - amerykański aktor, reżyser filmów dokumentalnych, scenarzysta, producent filmowy oraz pisarz.
Jest krytykiem globalizacji, dużych korporacji, przemocy związanej z bronią, wojny w Iraku,
George'a W. Busha
i amerykańskiego systemu opieki zdrowotnej.
Biografia
Moore urodził się w mieście Flint, w stanie Michigan. Jego matka była sekretarką, a ojciec pracownikiem fizycznym w fabryce. Dorastał w Davison. Jego rodzice i dziadek pracowali w tym czasie w fabrykach General Motors we Flint. Jego wujek był jednym z założycieli
związku zawodowego
United Automobile Workers.
W szkole średniej Moore wyróżniał się aktywnością. Brał udział w debatach i przedstawieniach. Po jej ukończeniu z powodzeniem ubiegał się o miejsce w radzie szkoły.
Po rzuceniu studiów na University of Michigan-Flint (gdzie pisał artykuły do The Michigan Times), Moore pracował na dziennej zmianie w fabryce General Motors. W wieku 22 lat, założył tygodnik The Flint Voice, który szybko zmienił nazwę na The Michigan Voice, rozszerzając swój zasięg na cały stan, czego Moore później żałował. W 1986 został redaktorem liberalnego dwumiesięcznika Mother Jones. Przeniósł się do Kalifornii.
Po paru miesiącach stracił pracę. Wygrał jednak proces z byłym pracodawcą, a za odszkodowanie wyprodukował swój pierwszy film. Przeniósł się do
Nowego Jorku
, gdzie współtworzył m.in. programy telewizyjne. Z czasem wokół swoich filmów zbudował doskonale prosperujące przedsiębiorstwo. Tematy swoich filmów kontynuował w książkach, które często trafiały na listę
bestsellerów
.
Moore debiutował filmem Roger i ja. Było to wystąpienie przeciwko działaniom wielkich korporacji i przedstawiał zniszczenia dokonane przez firmę
General Motors
w jego rodzinnym mieście.
Sławę przyniósł mu dokument
Zabawy z bronią
, który zdobył m.in. Nagrodę Cezara (najlepszy film zagraniczny) i
Oscara
(w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny). Opowiada on o kulisach fascynacji Amerykanów bronią i
strzelaniny w Columbine High School
w
1999
roku, w której zginęło trzynaście osób. W polskich kinach obejrzało go osiemnaście tysięcy widzów.
Jego film,
Fahrenheit 9.11
, był atakiem na politykę
George'a W. Busha
. W
2004
roku film niespodziewanie zdobył
Złotą Palmę
na festiwalu w Cannes i wzbudził ogromne kontrowersje. Tytuł tłumaczono jako połączenie tytułu książki fantastycznej
Fahrenheit 451
, w której chodziło o temperaturę zapłonu papieru, oraz daty
11 września
, czyli daty
zamachu na World Trade Center
, Moore tłumaczy tytuł swojego filmu jako temperaturę, w której płonie wolność.
Krytycy Moore'a zarzucają reżyserowi manipulowanie faktami. Np. w Zabawach z bronią przemówienie czołowego lobbysty na rzecz swobodnego dostępu do broni
Charltona Hestona
, jest w istocie zlepkiem różnych wypowiedzi, często wyrwanych z kontekstu. Film sugeruje też, że wpływ na zachowanie młodych zabójców może mieć fakt, iż w pobliżu działa fabryka broni, która w rzeczywistości nie miała nic wspólnego z tego rodzaju produkcją. Istnieje kilka stron internetowych poświęconych tropieniu nieprawdziwych informacji podawanych przez Moore'a w filmach, książkach i audycjach. Przeciwnicy Moore'a zwracają również uwagę na pewną ironię gdyż manipulacja informacją jest jednym z głównych tematów jego filmów.
Działalność
Filmografia
- jako reżyser
- Roger i ja (Roger & Me, 1989)
- Pets or Meat: The Return to Flint (1992)
-
Canadian Bacon
(1995)
- The Big One (1997)
- And Justice for All (1998)
-
Zabawy z bronią
(Bowling for Columbine, 2002)
-
Fahrenheit 9.11
(2004)
- Sicko (2007)
- Slacker Uprising (2008)
- Kapitalizm, historia miłosna (2009)
Programy telewizyjne
- TV Nation (1994)
- The Awful Truth (1999)
Książki
- Downsize This! Random Threats from an Unarmed American (1996)
- Adventures in a TV Nation (1998)
- Biali głupcy (Stupid White Men... and Other Sorry Excuses for the State of the Nation!, 2001)
- Stary, co zrobiłeś z moim krajem? (Dude, Where's My Country?, 2003)
Linki zewnętrzne
