Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Metro

Metro

Metro to potoczne określenie (wywodzące się od ang. Metropolitan Railway) szybkiej kolei miejskiej , z niezależnym całkowicie lub częściowo, podziemnym korytarzem. Charakteryzuje się wysokimi peronami , wagonami jeżdżącymi pojedynczo lub w układach wielowagonowych, rozwijającymi wysoką prędkość i osiągającymi duże przyspieszenia, na torach oddzielonych od innego typu ruchu specjalną sygnalizacją. W 15 starych krajach UE istnieje obecnie ponad 30 systemów metra, ostatnie inwestycje przeprowadzono w: Tuluzie ( 1993 ), Neapolu ( 1995 ), Warszawie ( 1995 ), Bilbao ( 1997 ), Atenach ( 1998 ), Katanii ( 1999 ), Kopenhadze (październik 2002 ), Porto (grudzień 2002 ) i Turynie ( 2005 ).

Spis treści

Historia

Pierwsze elektryczne metro w kontynentalnej Europie - w Budapeszcie
Budowa stacji metra w Pradze

W 1845 został otwarty podziemny tunel kolejowy, ciągnący się ok. 500 m pod ulicami Brooklynu (obecnie Nowy Jork ). Pierwsza całkowicie podziemna linia została otwarta w Londynie już 10 stycznia 1863 . Zbudowana została na niewielkiej głębokości, metodą odkrywkową. Łączyła ulice Bishop's Road (Paddington) i Farringdon, miała długość 6 km. Londyńskie metro szybko się rozrastało i powstawały kolejne linie. W 1890 otwarta została pierwsza na świecie zelektryfikowana linia obsługiwana przez City & South London Railway, jednak na większości linii do 1905 wagony ciągnięte były przez lokomotywy parowe , co wymagało zastosowania wiatraków i szybów w celu wentylacji tuneli. Pierwszy tunel podwodny przebito pod Tamizą , wybudowany został przez sir Marca Brunela i jego syna Isambarda . Początkowo projektowany dla ruchu konnego, stał się częścią metra w roku 1869 .

W 1870 otwarto eksperymentalną linię w Nowym Jorku , zamknięto ją jednak po trzech latach. Pierwsza kolej podziemna w kontynentalnej Europie pojawiła się w Budapeszcie w 1896 po zaledwie dwóch latach budowy. Łączyła Vörösmarty tér w centrum miasta z Széchenyi fürdő i była obsługiwana przez składy elektryczne. W tym samym roku oddano do użytku linię w Glasgow , w której wagony ciągnięte były za pomocą systemu lin stalowych, aż do chwili elektryfikacji w 1935 .

W 1900 zostało otwarte metro w Paryżu . Jego pełna nazwa – Chemin de Fer Métropolitain ( pl. Metropolitalna kolej żelazna) – była wiernym tłumaczeniem angielskiego London Metropolitan Railway. W języku francuskim nazwa została skrócona do pojedynczego słowa – métro – przejętego następnie przez wiele innych języków, w tym polski.

Najstarszym systemem kolei podziemnej w Stanach Zjednoczonych jest Green Line (Zielona Linia) oddana w Bostonie w 1897 r. Pierwsza regularna podziemna linia w Nowym Jorku została oddana w 1904 , choć pierwsze pociągi miejskie kursowały nad ziemią już prawie 35 lat wcześniej (nieistniejąca już Ninth Avenue Line otwarta w 1868 a zamknięta ostatecznie w 1958 ).

Pierwsza linia półkuli południowej została zbudowana w Buenos Aires ( Argentyna ) w 1913 r. Najstarszą linią Azji jest otwarta 30 grudnia 1927 r. tokijska linia Ginza . Jedynym systemem metra w Afryce jest metro w Kairze ( 1987 ).

Najmniejszą miejscowością, gdzie zbudowano metro jest Serfaus w Austrii , które ma 1200 mieszkańców.

Metro w Polsce

Warszawa

Plac Wilsona - stacja metra warszawskiego

Plany wybudowania metra w Warszawie pojawiały się już w okresie międzywojennym . Pierwsze poważne prace przerwał wybuch II wojny światowej . Krótko po wojnie powrócono do pomysłu budowy kolei podziemnej w Warszawie, zmieniając plany na rzecz metra głębokiego. Zaawansowany projekt został jednak zarzucony z powodu wysokich kosztów i trudności w budowie.

Działające Metro warszawskie było formalnie budowane od 15 kwietnia 1983 r. (kiedy to został wbity w ziemię pierwszy pal stalowy na trasie wykopu podziemnej kolei), a gotowy odcinek metra otwarto 7 kwietnia 1995 r., z czteroletnim opóźnieniem. I linia (Kabaty-Młociny) została ukończona po 25 latach, 25 października 2008 roku, kiedy to otwarto trzy ostatnie stacje na północnym krańcu.

Umowa na centralny odcinek II linii metra już jest podpisana przez władze miasta. Budowa centralnego odcinka II linii metra, długości około 6 km oraz stacji Rondo Daszyńskiego, Rondo ONZ, Świętokrzyska, Nowy Świat, Powiśle, Stadion i Dworzec Wileński rozpocznie się w 2010 roku. Budowa ma się zakończyć w 2013 roku[1].

Łódź

Koncepcje metra w Łodzi

W latach 30. XX w. pojawiła się koncepcja budowy metra w Łodzi . Zakładała budowę jednej linii z Bałuckiego Rynku do Górnego Rynku (obecnie Plac Reymonta). Koncepcje nie zostały zrealizowane.

Według jednej z późniejszych koncepcji miały powstać dwie linie o łącznej długości 53,5 km:

  • Linia A: Teofilów – Rynek Bałucki – Śródmieście – Plac Niepodległości – Dąbrowa – Olechów – Janów,
  • Linia B: Retkinia – Dworzec Kaliski – Dworzec Fabryczny – Dzielnica Uniwersytecka – Henryków.

Podane nazwy nie są nazwami stacji, lecz określają przebieg trasy.

Stan na rok 2010

Definicję metra spełnia Łódzka Kolej Aglomeracyjna (ŁKA), której budowę planuje województwo łódzkie i miasto Łódź [2]. Jej realizacja związana będzie z kilkoma projektami infrastrukturalnymi: modernizacją regionalnych linii kolejowych w województwie, kolei obwodowej w Łodzi, realizowaną obecnie modernizacją linii kolejowej Warszawa - Łódź (wraz z zagłębieniem i budową tunelu na odcinku Łódź Widzew - Łódź Fabryczna ze stacjami pośrednimi) oraz budową tunelu średnicowego, który połączy Dworzec Fabryczny z dworcami Kaliskim i Żabieńcem . Zanim przyjęto roboczą nazwę Łódzka Kolej Aglomeracyjna, projekt funkcjonował między innymi pod nazwą Metro Łódź.

Będący częścią systemu ŁKA dwutorowy tunel kolei aglomeracyjnych i regionalnych (i dalekobieżnych) przecinający miasto ze wschodu na zachód przebiegać będzie równolegle do dwutorowego tunelu kolei dużych prędkości (i innych dalekobieżnych). Pomiędzy dworcami Łódź Fabryczna i Łódź Kaliska powstaną dwie nowe stacje. Łącznie docelowo 5 stacji w Łodzi będzie podziemnych lub umiejscowionych w wykopie: Łódź Niciarniana , Łódź Kopcińskiego (nowa stacja pod ulicą Kopcińskiego), Łódź Fabryczna , Łódź Centrum (nowa stacja pod al. Kościuszki) i Łódź Polesie (nowa stacja pod placem gen. Hallera). Decyzja o kształcie planowanej stacji kolejowej przy Porcie Lotniczym im. Władysława Reymonta na Lublinku zostanie podjęta niebawem (pierwotnie zakładano budowę stacji kolejowej na poziomie -1 nowego terminala lotniska).

Kraków

Po wojnie metro było także planowane w Krakowie . Ze względu na koszty zdecydowano się jednak na budowę szybkiego tramwaju , który częściowo przebiega w tunelu (na odcinku Rondo MogilskiePolitechnika ze stacjami podziemnymi przy Dworcu i Politechnice ). Powstał w ramach Krakowskiego Centrum Komunikacyjnego .

W Krakowie obecnie planuje się nie budować typowego metra pod ziemią, a raczej premetro .

Znaki metra na świecie

Zobacz też metro w innych miastach

Zobacz też

  • metro naziemne

Przypisy

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Metro":

Janusz Józefowicz Buffo . W latach 1999/2000 pedagog w warszawskiej Akademii Teatralnej.Pomysłodawca i reżyser musicalu Metro , którego premiera odbyła się w Teatrze Dramatycznym w Warszawie 30 stycznia ...

1983 Austrii wyborach do parlamentu. 25 kwietnia amerykańska sonda kosmiczna Pioneer 10 przekroczyła orbitę Plutona .uruchomiono Metro w Lille .magazyn Stern ogłosił odkrycie (jak się później okazało sfałszowanych) pamiętników ...

Trójmiasto Gdańsk i ZKM Gdynia oraz SKM Trójmiasto .Trójmiasto objęte jest wspólnym elektronicznym biletem Metropolitalnym obejmującym wszystkich przewoźników na terenie Trójmiasta. Częstotliwość kursowania SKM w Trójmieście ...

Baku upamiętnieni nazwami ulic. ŹródłaEncyklopedia Audiowizualna Britannica – Geografia I – Linki zewnętrzne Metro w Baku Centrum Języka i Kultury Polskiej w Baku Przypisy↑ Encyklopedia Audiowizualna Britannica ...

Wrocław ...

Kanton (Chiny) mCenter Plaza, 2004, 45, 194 mVictory Garden, 2004, 52, 192 m (3 budynki)Metro Plaza, 1996, 48, 182 mHotel Asia International, 1998, 50, 180 mBudynek ...

1998 ...

Dniepropetrowsk ...

Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu ...

Plac Grunwaldzki w Szczecinie Plac Grunwaldzki . stmkm.pl. [dostęp 10 września 2009].↑ O Szczecinie opowiada Henryk Sawka . Metro (dziennik)|. [dostęp 10 września 2009]. BibliografiaEncyklopedia Szczecina, Tom I, Uniwersytet Szczeciński, ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Metro":

46. Wybrane konflikty na świecie (plansza 8) moskiewski teatr na Dubrowce – 2002 rok, na samoloty rosyjskie, moskiewskie Metro i szkołę w Biesłanie – 2004 roku, w tym samym roku ...

Past Simple - 'to be' (plansza 13) („to be”) przed słówko „there”. Is there underground in cities? Czy jest Metro w miastach? Yes, there is. Tak, jest. Is there a ...

139. Przemiany w kulturze i życiu codziennym (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie