|
Metodologia historii
Metodologia historiiMetodologia historii jest dziedziną wiedzy zajmującą się badaniem metod stosowanych dla stworzenia historycznego opisu świata. Metodologia historii kooperuje zatem z grupą dziedzin wiedzy noszących wspólną nazwę
epistemologia
czy też
teoria poznania
. Metodologia historii bada także znaczenie
historiografii
, wiedzy historycznej i
historycznego myślenia
w dziejach poszczególnych kultur i cywilizacji - wówczas kooperuje z takimi dziedzinami wiedzy jak:
historia historiografii
,
kulturoznawstwo
,
filozofia kultury
. Ze względu na specyfikę stawianych problemów badawczych i sposób ich rozwiązywania wyróżnia się obecnie trzy sposoby refleksji w ramach metodologii historii: - Normatywny: w obrębie którego formułowane są zalecenia dla historyków - "jak badać i opisywać dzieje"? Dziedziny wiedzy kooperujące:
źródłoznawstwo
,
logika
pragmatyczna.
- Opisowy: nastawiony na niewartościujący opis różnych sposobów badania i opisywania dziejów obecnych w różnych pracach historycznych. Dziedzina wiedzy kooperująca:
historia historiografii
.
- Eksplanacyjny: stara się wyjaśnić rolę nauki historycznej i historiografii w kulturze. Dziedziny wiedzy kooperujące:
filozofia historii
,
kulturoznawstwo
,
socjologia wiedzy
i antropologia wiedzy.
Subdyscypliny metodologii historii- Teoria historii: dziedzina wiedzy badająca historiografię z perspektywy teorii kultury (dziedzina kooperująca:
kulturoznawstwo
).
-
Logika
wiedzy historycznej: dziedzina wiedzy badająca logiczne narzędzia zastosowane do tworzenia historycznego opisu świata. (np.
dedukcja
,
indukcja
,
redukcja
,
kategoryzacja
,
klasyfikacja
,
definicja
).
-
Retoryka
narracji historycznej: dziedzina wiedzy badająca językowe środki użyte do zbudowania historycznego opisu świata (takie jak:
metafora
,
metonimia
,
synekdocha
).
Nurty historiografii współczesnej takie jak:
antropologia historyczna
,
mikrohistoria
, historia globalna, historia postkolonialna, historia kobiet, są silnie nasycone refleksją teoretyczną i metodologiczną, gdyż badaniom nad źródłami historycznymi towarzyszy tam namysł nad znaczeniem tych badań dla współczesnego społeczeństwa. Światowi klasycy metodologii historii Metodologia historii w PolsceNajbardziej znani polscy przedstawiciele metodologii historii: Współcześni polscy przedstawiciele metodologii historii (z tytułem profesora lub/i doktora habilitowanego): Bibliografia- Bugajewski Maciej [red.] „Czy przeszłość powinna być inna? Studia z teorii i historii historiografii.” Poznań, Instytut Historii UAM 2008
- Bugajewski M. Historiografia i czas. Poznań 2002
- Domanska, E. "Mikrohistorie". Poznań 1999, wyd. II poprawione i uzupełnione, 2005.
- Domańska, E. "Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce". Poznań 2006.
- Domańska, E. „Historiografia insurekcyjna”. Literatura na świecie, nr 1-2, 2008, s. 355-368.
- Domańska, E. [red.], "Pamięć, etyka i historia. Angloamerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Poznań 2002.
- Domańska, E. "O poznawczym uprzywilejowaniu ofiary. (Uwagi metodologiczne)”, w: (Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, pod red. Hanny Gosk i Bożeny Karwowskiej. Warszawa: Elipsa 2008, s 19-36.
- Polasik Karolina, Antropologiczny rekonesans historyka. Szkice o antropologii historycznej, Bydgoszcz 2007
- Topolski Jerzy, Świat bez historii, Poznań 1998
- Topolski J. Metodologia historii, Warszawa 1984
- Topolski J. Wprowadzenie do historii, Poznań 1998
- Solarska Maria, Historia zrewoltowana. Pisarstwo historyczne Michela Foucaulta jako diagnoza teraźniejszości i projekt przyszłości, Poznań 2006
- Topolski J. Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warszawa 1997
- Werner Wiktor , Historyczność kultury. W poszukiwaniu myślowego fundamentu współczesnej historiografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009
- Wrzosek Wojciech, Historia – kultura- metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii, Wrocław 1995
- Wrzosek W. [red..] Świat historii. Prace z metodologii historii i historii historiografii dedykowane Jerzemu Topolskiemu z okazji siedemdziesięciolecia urodzin, Poznań 1998
- Wrzosek W. [red.] Problemy współczesnej metodologii, Epigram, Bydgoszcz 2009
- Wrzosek W. Metodologia historii a metodyka nauczania historii, (w:) Między Historią a edukacja historyczną, red. Violetta Julkowska, IH UAM, 2003, s. 278-281.
- Wrzosek W. Czy historia ma przyszłość, (w:) (red.) W. Wrzosek. z G.A. Dominiaki i J. Ostoja-Zagórski, Gra i konieczność. Zbiór rozpraw z filozofii i historii historiografii, Oficyna Wydawnicza Epigram, Bydgoszcz 2005, ss. 11-16
Linki zewnętrzne- Wiktor Werner, Historyczność i mit. Między rozróżnieniem a samookreśleniem [w:] Bartosz Korzeniewski [red.] Narracje o Polsce, Wydawnictwo PTPN, Poznań 2008(2009), s. 85 – 96
[2]
- Wiktor Werner, Historyczność i środki jej wyrazu. Przeszłość, teraźniejszość i perspektywy przyszłości. [w:] B. Płonka-Syroka, M. Staszczak [red.] „E-Kultura, e-nauka, e-społeczeństwo.” Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2008, s. 15-28.
[3]
Inne hasła zawierające informacje o "Metodologia historii":
Brescia
...
Mieszko II Lambert
...
Oddychanie komórkowe
...
Odense
...
Sztuka
...
Brno
...
Wiktor Sukiennicki
...
Vytautas Landsbergis
...
Władysław Komar
...
Astrolabium
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Metodologia historii":
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 16)
...
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 15)
...
201 Rozwój historiografii w okresie międzywojennym (plansza 5)
...
|
