Schematyczny plan megaronu:
1. Przedsionek
2. Izba
3. Kolumny

Megaron ( gr . μέγαρον - "duża izba") – charakterystyczny typ budowli w starożytnej kulturze egejskiej, składowa, reprezentacyjna część pałaców mykeńskich i jednocześnie prototyp podstawowej formy starożytnych świątyń greckich . Służył celom reprezentacyjnym oraz kultowym.

Początkowo megaron był jednoizbowym, prostokątnym budynkiem użytkowanym przez mężczyzn. Jego forma przypominała perystyl , do którego wchodziło się przez kolumnowy przedsionek umieszczony na krótszej ścianie. Pośrodku izby umieszczano palenisko, nad którym znajdował się otwór w dachu do odprowadzenia dymu. W takiej formie znany był już w V tysiącleciu p.n.e. Z czasem został przekształcony w reprezentacyjną część pałaców (ok. 1400 p.n.e. - 1100 p.n.e. ). Miał tylko jedno pomieszczenie podparte czterema kolumnami, dymnik w dachu oraz otwarty przedsionek na krótszym boku z dwoma kolumnami międzyścianami z antami . Ta budowla najprawdopodobniej był pierwowzorem świątyni greckiej distylos in antis. Czasami przed budynkiem umieszczano portyk . Przez dodanie ściany przedniej z otworem drzwiowym można było utworzyć dodatkowe pomieszczenie poprzedzające główną izbę. Budowla ta była stosowana w Grecji od czasów minojskich .

Przykładem zastosowania jest pałac w Knossos , w którym były dwa megarony:

• królowej, z freskiem z delfinami ,
• królewski, zwany również salą podwójnego topora ( labrysa ).

Jego naśladownictwem były również pomieszczenia męskie (andron) w greckim domu.

Źródła

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 99. . 

Zobacz też