Magnolia
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	magnoliowe
Rząd :	magnoliowce
Rodzina :	magnoliowate
Rodzaj :	magnolia
Nazwa systematyczna
Magnolia Sp. Pl. 535. 1753

Kwiat magnolii pośredniej

Kwiat magnolii szerokolistnej

Kwitnąca magnolia pośrednia

Owoc magnolii wielkokwiatowej

Nasiona magnolii

Magnolia (Magnolia L. ) – rodzaj drzew lub krzewów , należący do rodziny magnoliowatych (Magnoliaceae). Znanych jest ok. 250 gatunków^[2]. Gatunkiem typowym jest Magnolia virginiana L.^[3]. Magnolie rosną dziko w Azji Wschodniej oraz Ameryce Południowej i Północnej. Poza naturalnym zasięgiem są często uprawiane jako rośliny ozdobne , w tym także w Polsce. Nazwa rodzaju Magnolia została nadana przez Charlesa Plumiera dla upamiętnienia francuskiego botanika Pierre'a Magnola .

Morfologia

Pokrój

Największe uprawiane u nas gatunki magnolii osiągają wysokość kilkunastu metrów, ale większość uprawianych magnolii to niewysokie drzewa dorastające do wysokości 5 m. Mają dość zwartą, ale świetlistą koronę. Rozgałęziają się nisko nad ziemią. Pojedyncze duże pąki osadzone są na końcach gałązek.

Liście

Liście pojedyncze, duże, błyszczące.

Kwiaty

Są główną ozdobą magnolii. Z daleka wyglądają, jak tulipany kwitnące na drzewie.Tak dużych kwiatów nie ma żadne z drzew rosnących w Polsce. Mają one barwę u różnych odmian od białej do czerwonej, poprzez różne odcienie różu. Ich budowa jest bardzo prosta – nie mają podziału na płatki korony , ani działki kielicha , lecz tzw. tepale, umieszczone w dwóch okółkach po 3-6 szt. Nie wytwarzają też nektaru , lecz nektaropodobną wydzielinę i zapylane są przez chrząszcze. Mieszańce ogrodowe i niektóre gatunki kwitną bardzo obficie, a jej kwiaty rozwijają się wiosną, jeszcze przed pojawieniem się liści (kwiecień-maj). Czasami zdarza się, że jesienią zakwitają ponownie, choć już nie tak obficie. Szereg magnolii kwitnie latem już po rozwinięciu liści np. magnolia parasolowata, m. Siebolda, m. szerokolistna.

Owoc

Owocostan składający się z mieszków . U wielu gatunków magnolii z nasion znajdujących się w mieszku można wyhodować sadzonkę.

Systematyka

Pozycja wg APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj wraz z całą rodziną magnoliowatych w ramach rzędu magnoliowców wchodzi w skład jednej ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych określanych jako klad magnoliowych ^[1].

Pozycja w systemie Reveala (1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Magnoliopsida Brongn., podklasa Magnoliidae Novák ex Takht., nadrząd Magnolianae Takht., rząd magnoliowce (Magnoliales Bromhead), podrząd Magnoliineae Engl., rodzina magnoliowate (Magnoliaceae Juss.), podrodzina Magnolioideae (Juss.) Arn., plemię Magnolieae DC. , rodzaj magnolia (Magnolia L.)^[4].

Wybrane gatunki^[5]

• magnolia brooklińska – Magnolia × brooklynensis
• magnolia drzewiasta – Magnolia acuminata L.
• magnolia Frasera (m. górska) – Magnolia fraseri Walter
• magnolia gwiaździsta – Magnolia stellata (Siebold & Zucc.) Maxim.
• magnolia japońska – Magnolia kobus DC.
• magnolia lekarska – Magnolia officinalis Rehder & E. H. Wilson
• magnolia Loebnera – Magnolia × loebneri Kache
• magnolia naga – Magnolia denudata Desr.
• magnolia parasolowata – Magnolia tripetala (L.) L.
• magnolia pośrednia (m. Soulange'a) – Magnolia × soulangeana Thiéb.-Bern.
• magnolia purpurowa – Magnolia liliiflora Desr.
• magnolia Siebolda – Magnolia sieboldii K. Koch
• magnolia szerokolistna – Magnolia hypoleuca Siebold & Zucc.
• magnolia walcowata – Magnolia cylindrica E. H. Wilson
• magnolia wielkokwiatowa – Magnolia grandiflora L.
• magnolia wielkolistna – Magnolia macrophylla Michx.
• magnolia wierzbolistna – Magnolia salcifolia (Siebold & Zucc.) Maxim.
• magnolia Wilsona – Magnolia wilsonii (Finet et Gagnep.)Rehder
• magnolia wirginijska – Magnolia virginiana L.

Zastosowanie

Roślina ozdobna . Ze względu na okazałe kwiaty są sadzone w parkach, ogrodach botanicznych i ogródkach przydomowych.

• Sposób uprawy: Sadzi się je w dole wypełnionym przygotowaną wcześniej żyzną ziemią zmieszaną z obornikiem lub torfem. Po zasadzeniu roślinę podlewa się, a glebę wokół ściółkuje korą lub torfem. Pomoże to utrzymać właściwą wilgotność gleby oraz uchroni korzenie przed przemarznięciem. Magnolie mają kruche korzenie i bardzo źle znoszą przesadzanie. Od marca do początku lipca nawozi się kilka razy niewielką ilością nawozów mineralnych wieloskładnikowych lub jednorazowo nawozem o przedłużonym działaniu. Przed zimą wokół młodych sadzonek dobrze jest obsypać kopczyk z trocin lub kory, a całą sadzonkę okryć jutowym workiem lub słomą. U starszych roślin nie jest to konieczne. Magnolii nie przycina się.
• Wymagania : Magnolie najlepiej rosną w miejscach zasłoniętych od wiatru, na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Większość gatunków potrzebuje głębokiej i żyznej gleby, o odczynie lekko kwaśnym. Młode rośliny są wrażliwe na silne mrozy, starsze drzewa są odporne na mróz. Jednak przy silnych mrozach u niektórych gatunków i odmian przemarzają pąki kwiatowe.

Szkodniki, choroby i ich zwalczanie

Magnolie rzadko atakowane są przez choroby i szkodniki. Przy podlewaniu magnolii nie wolno zwilżać wodą liści, gdyż sprzyja to szerzeniu się chorób bakteryjnych i grzybowych.

• Przędziorki. Objawy: rozjaśnienia blaszki liściowej, na spodniej stronie bardzo drobne (0,2 mm) pajęczaki i delikatna pajęczynka. Zwalczanie: przy dużej ilości szkodnika opryskiwanie środkami przędziorkobójczymi.
• Mszyce . Atakują głównie wierzchołki pędów i młode liście. Rośliny słabo rosną, a zaatakowane miejsca pokryte są ogromną ilością mszyc i lepką wydzieliną. Zwalcza się je opryskiwaniem preparatami mszycobójczymi.
• Choroby bakteryjne. Objawy: drobne, czarne plamki na liściach, wokół których liście żółkną i deformują się. Przyczyną jest bakteria Pseudomonas syringae. Zarażone pędy czernieją i obumierają. Zarażone pędy usunąć i spalić, a całą roślinę opryskiwać kilka razy preparatem Miedzian 50WP.
• Choroby grzybowe. Rzadko atakują magnolię. Można je rozpoznać po plamach, deformacjach i przebarwieniach liści oraz skupiskach grzybni na liściach. Zwalcza się kilkukrotnym opryskiwaniem środkami grzybobójczymi. Aby zapobiec szerzeniu się chorób grzybowych należy jesienią zgrabić i spalić liście spod magnolii.
• Myszy i norniki . Mogą obgryzać korę wokół nasady pnia. Rany trzeba zamalować maścią sadowniczą lub farbą emulsyjną z dodatkiem Topsinu lub Benlate. Szkodniki zwalczać za pomocą środków chemicznych lub odstraszać.

Zastosowanie

• Kora i pączki magnolii wielkokwiatowej, magnolii japońskiej, magnolii nagiej i magnolii lekarskiej mają własności lecznicze.
• Marynowane płatki kwiatowe magnolii nagiej oraz sproszkowane liście magnolii japońskiej są używane na Dalekim Wschodzie do przyprawiania ryżu ^[6]

Znaczenie w kulturze, tradycji i symbolice

• W Korei Północnej jest traktowana jako kwiat narodowy, z godnością należną fladze, godłu i hymnowi oraz często wykorzystywana w propagandzie wizualnej.
• W Chinach kwiaty magnolii uważane są za symbol czystości i szczerości.

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

• Lista wszystkich gatunków magnolii