Magnetyt –
minerał
z gromady tlenków, zaliczany do grupy
spineli
(żelazowych). Należy do minerałów bardzo pospolitych i wyjątkowo szeroko rozpowszechnionych.
Kamień magnetis był już znany starożytnym Grekom. Nazwa pochodzi od dawnego greckiego miasta Magnesia (obecnie Manissa) – dziś na terenie Turcji.
Termin "magnes" wprowadzono w 1845 r. (W.Haidinger).
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o
pokroju
izometrycznym, najczęściej przyjmujące postać ośmiościanu. Występuje w
skupieniach
ziarnistych, zbitych; występuje też w formie wypryśnięć. Jest kruchy i nieprzezroczysty. Często zawiera domieszki
tytanu
,
wanadu
,
manganu
,
magnezu
,
chromu
. Wykazuje silne właściwości magnetyczne, kryształy magnetytu są przyciągane przez magnes, zbite masy same działają jak magnes; jednak własności magnetyczne znikają w temperaturze około 580 °C, ale po ochłodzeniu pojawiają się ponownie. Obok
pirotynu
jedyna z naturalnie występujących substancji
magnetycznych
.
Występowanie
Występuje w skałach magmowych (
gabro
,
bazalt
). Obecny jest również w skałach metamorficznych i osadowych.
Miejsca występowania: Bogate
złoża
magnetytu znajdują się w
Szwecji
(
Kiruna
, Luossawara),
Rosji
(
Ural
), na
Ukrainie
i w
USA
.
W Polsce minerał ten występuje w
Kowarach
na
Dolnym Śląsku
, w Kletnie, okolicach Szklarskiej Poręby, spotykany jest w bazaltach okolic Złotoryi i na
Suwalszczyźnie
.
Zastosowanie
Jest najbogatszą i najlepszą dla przemysłu rudą żelaza. Odłamki odmiany stalowoszarej po bębnowaniu i oprawieniu bywają używane jako kamień ozdobny.
Ciekawostki
W
Japonii
wierzono, że magnetyt łagodzi ból, leczy schorzenia szyi, ramion oraz
bezsenność
.
Litoterapia wykorzystuje magnetyt przy złamaniach, stłuczeniach itp. wierząc, że minerał ten zwiększa zdolność regeneracji tkanki mięśniowej i kostnej.
Zobacz też
hematyt
,
syderyt
,
limonit
,
goethyt
,
ruda darniowa
,
anomalia magnetyczna
,
kurska anomalia magnetyczna
,
tlenek żelaza
.