Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Licznik Geigera

Licznik Geigera

Schemat licznika Geigera
Licznik Geigera – wersja dla obrony cywilnej USA
Radziecki detektor Geigera-Müllera СИ3БГ

Licznik Geigera (licznik Geigera-Müllera) – urządzenie opracowane przez Hansa Geigera wraz z Walterem Müllerem w 1928 roku, mierzące promieniowanie jonizujące .

Ponieważ jonizacja gazów wewnątrz licznika zachodzi nie tylko w wyniku promieniowania alfa , ale także innych rodzajów promieniowania jonizującego ( beta i gamma ), toteż licznik Geigera zlicza w istocie niemal całkowity poziom czynników jonizujących w otoczeniu. Licznikiem Geigera można oceniać także liczbę fotonów światła (jak we wspomnianej niżej fotodiodzie gazowanej ) i promieniowania rentgenowskiego , ale nie można nim badać bezpośrednio natężenia strumienia neutronów – cząstek nie wywołujących jonizacji . Jednak istnieje rozwiązanie pomijające wspomnianą przeszkodę. Licznik taki albo wypełnia się wodorem (neutrony zderzają się z jądrami wodoru – protonami , powodując ich ruch) lub też otacza się folią kadmową , wówczas neutrony pochłaniane przez kadm , wywołują w nim reakcję jądrową, wynikiem czego jest powstanie promieniowania gamma. Następnie promieniowanie gamma przenika do objętości czynnej licznika powodując powstanie sygnału. Warunkiem wykorzystania kadmu, jest wcześniejsze spowolnienie neutronów do energii otoczenia (neutrony termiczne), co można otrzymać, np. poprzez umieszczenia licznika w bloku parafinowym , teflonowym itp.

Rozwinięciem licznika Geigera jest opracowany w 1947 przez Sydneya Lebsona licznik halogenowy (wykorzystujący pary rtęci ). Różni się od pierwowzoru większą trwałością i niższym – bezpieczniejszym – napięciem polaryzującym, co jest istotne w zastosowaniu do urządzeń przenośnych. Obniżenie napięcia pracy można również otrzymać poprzez dodanie domieszki chlorowców do gazu roboczego.

Budowa licznika

Konstrukcja licznika sprowadza się do szczelnego szklanego cylindra i umieszczonej w nim rury metalowej (z miedzi lub aluminium – na rysunku niebieskiej), która stanowi elektrodę ujemną – katodę . Przez środek rury katody przebiega cienki drut stanowiący elektrodę dodatnią – anodę (na rysunku czerwony). Cylinder szklany wypełniony jest mieszaniną gazów : ok. 90 % argonu lub innego gazu szlachetnego i ok. 10 % par alkoholu . Ciśnienie mieszaniny gazów w cylindrze wynosi kilkadziesiąt hektopaskali , a zatem znacznie mniej od atmosferycznego. Z elektronicznego punktu widzenia jest to zatem lampa gazowana podobna trochę do gazotronu albo gazowanej fotodiody z usuniętym elementem światłoczułym.

Działanie licznika

Elektrody muszą być spolaryzowane napięciem rzędu kilkuset woltów . Jeśli do wnętrza licznika trafi np. cząstka alfa , to wywoła jonizację atomów gazu wzdłuż swojego toru ruchu. Powstałe w wyniku jonizacji elektrony i jony gazu przyspieszane są w polu elektrycznym, a następnie zderzają się z innymi atomami powodując dalsze jonizacje i w efekcie wyładowanie lawinowe. Wyładowanie to objawia się w zewnętrznym obwodzie elektrycznym zamkniętym rezystorem R powstaniem impulsu napięcia, będącym skutkiem wychwytywania przez cylindryczną katodę jonów gazu. Impuls ten przez kondensator kierowany jest do układu pomiarowego. Czas trwania impulsu, wywołanego pojedynczą cząstką, tzn. czas upływający od chwili rozpoczęcia wyładowania lawinowego do jego wygaśnięcia, nazywany jest czasem martwym licznika. Istotne jest, aby był on jak najkrótszy. Wówczas możliwe jest odróżnienie od siebie kolejnych, szybko po sobie nadlatujących cząstek. Wpływ na to ma zarówno konstrukcja elektrod (ich wielkość i odległość od siebie), ciśnienie mieszaniny gazów, jak i skład tej mieszaniny: np. pary alkoholu tłumią wyładowania. Czas martwy przeciętnego licznika jest rzędu stu mikrosekund.

Za kondensatorem układ pomiarowy typowego licznika zawiera obwody zliczające pojawiające się impulsy i przekształcające je w sygnały dźwiękowe (trzaski – to najwcześniej stosowana wersja), błyski, albo na wskazania bądź to wskaźnika wychyłowego, bądź to wyświetlacza alfanumerycznego.

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Licznik Geigera":

Energia elektryczna ...

Parzystość liczb ...

Hans Geiger ...

Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki ...

Detektory promieniowania jonizującego ...

Promieniowanie gamma ...

Pas Van Allena ...

Pioneer 10 ...

Pioneer 11 ...

RAM ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Licznik Geigera":

Przemiany jądrowe - promieniotwórczość naturalna (plansza 32) e height=434 width=770 > Pomiar promieniowania Licznik Geigera Detektor lub układ do zliczania cząstek lub fotonów promieniowania jonizującego. ...

Programowanie - język C- C++ - biblioteki funkcji standardowych (plansza 12) ...

Algorytmy sortujące - sortowanie kubełkowe, sortowanie grzebieniowe (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie