Lin Biao
Chińskie nazwisko i imię
Hanyu pinyin	Lín Biāo
Jyutping	{{{JYUTPING}}}
Wade-Giles	Lin Piao
Zn. tradycyjne	林彪
Zn. uproszczone	林彪

Lin Biao^[1], (ur. 5 grudnia 1907 , zm. 13 września 1971 ) – chiński polityk i wojskowy. Jeden z najbliższych współpracowników Mao Zedonga , w 1969 roku oficjalnie wyznaczony na jego następcę. Miał zginąć w katastrofie lotniczej nad Mongolią, po rzekomym spisku na życie Mao.

Biografia

Urodził się w Huanggang w prowincji Hubei w średnio zamożnej rodzinie urzędniczej^[2].

Ukończył Akademię Wojskową Whampoa. W 1927 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Chin , zostając obok Zhu De najważniejszym dowódcą komunistycznym. W czasie walk z Kuomintangiem na początku lat 30. propagował taktykę "krótkich, szybkich ciosów"^[3]. Brał udział w Długim Marszu .

Brał udział w wojnie chińsko-japońskiej , w czasie której dowodził m.in. w zwycięskiej bitwie pod Pingxingguan^[4]. Ranny w bitwie w 1939 roku wysłany na leczenie do Moskwy , gdzie przebywał do 1942 roku. Po kapitulacji Japonii organizował komunistyczne siły zbrojne na obszarze Mandżurii , którymi dowodził po wybuchu wojny domowej z Kuomintangiem w 1946 roku, w znacznej mierze przyczyniając się do zwycięstwa komunistów^[2]. W czasie kampanii Liao-Shen (IX-XI 1948) dowodząc IV Armią Polową zdobył Jingzhou i Mukden ^[4]. W kampanii Ping-Jin (XII 1948-I 1949) współdziałając z Nie Rongzhenem zdobył Tianjin i Pekin ^[4]. Następnie przechodząc wraz z armią całe środkowe i południowe Chiny wyparł ostatecznie siły KMT z Hajnanu na początku 1950 roku^[2].

Po zwycięskiej kampanii w wojnie domowej Lin przez kilka lat nie pojawiał się publicznie, przypuszczalnie z powodu choroby^[2]. Od 1955 członek Biura Politycznego KPCh^[2], w tym samym roku mianowany najmłodszym marszałkiem ChRL^[3]. W 1959 po zdymisjonowaniu Peng Dehuaia objął stanowisko ministra obrony. Doprowadził do upolitycznienia armii^[2].

W czasie rewolucji kulturalnej był jednym z jej czołowych architektów. Napisał przedmowę do słynnej "Czerwonej książeczki" . W sierpniu 1966 roku wybrany na wiceprzewodniczącego partii.

Na IX Zjeździe KPCh w kwietniu 1969 przyjęto nowy statut partii, w którym Lin Biao został określony jako "najbliższy towarzysz broni" Mao Zedonga i jego oficjalny następca^[3].

Zagadkowa śmierć

13 września 1971 roku podano oficjalną wiadomość, że Lin Biao zginął wraz z rodziną w katastrofie lotniczej nad Öndörchaan w Mongolii , próbując uciec do ZSRR po nieudanej próbie przewrotu wojskowego.

Okoliczności śmierci Lina są do dziś zagadkowe. Nie wiadomo, czy w istocie była jakakolwiek próba przewrotu, gdyż jego oficjalna wersja przedstawiona podczas procesu bandy czworga przez rzekomych spiskowców jest pełna nieścisłości, wręcz komizmu^[3] i nie mogła gwarantować powodzenia^[5]. Ambasador ChRL w Mongolii zaświadczył że widział ciało Lina, zaś według Rosjan nie było go wśród ofiar katastrofy^[3]. Obie strony twierdziły również że ciała były mocno zwęglone, co utrudniało identyfikację^[3]. Nie wiadomo także dlaczego Lin, jeden z najzagorzalszych wrogów "sowieckiego rewizjonizmu" w KPCh miałby uciekać do ZSRR^[5].

Pojawiają się hipotezy że śmierć Lina mogła być zaplanowaną akcją. Według różnych hipotez ewentualny rozkaz zamordowania Lina wydał sam Mao, obawiający się swojego następcy^[3]. Przypuszczano także że za zamachem na Lin Biao mógł stać nawet Zhou Enlai , jako że Lin był przeciwny planowanej normalizacji stosunków z USA^[5].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• The Lin Biao Reference Archive
• Lin Biao Biography