Legia Nadwiślańska – polska jednostka powstała
31 marca
1808
roku w wyniku przemianowania tworzonej od wiosny
1807
roku na mocy dekretu
Napoleona
Legii Polsko-Włoskiej
w związku z jej przejściem na żołd francuski w
królestwie Westfalii
.
Początkowo liczyła 5467 żołnierzy, a jej pierwszym dowódcą był generał
Józef Grabiński
. W przeciwieństwie do
szwoleżerów
była to formacja z zasady chłopska, a stanowiska oficerskie zajmowała tu zazwyczaj drobna szlachta.
Na podstawie umowy zawartej
10 maja
1808 między rządem
Księstwa Warszawskiego
a rządem
francuskim
, Księstwo zobowiązało się do zapewnienia stałego dopływu rekruta do Legii. Legia zorganizowana pod osobistym nadzorem Napoleona w
Bajonnie
składała się z 3
pułków
piechoty (około 5000 żołnierzy) oraz z dowodzonego przez
Jana Konopkę
pułku
lansjerów
.
Legioniści Nadwiślańscy nosili ciemnoniebieskie kurtki i białe
spodnie
, a pułki różniły się jedynie kolorem kołnierzy, rabatów i wyłogów. Każdy pułk składał się z 2 batalionów - po 6 kompanii - przy czym pierwsza kompania była
grenadierska
, a ostatnia woltyżerska.
Grenadierzy
odróżniali się czerwonymi
epoletami
i czerwoną kitą na
czako
, a
woltyżerowie
żółtym kolorem sznurów, kity i epoletów.
Walki w Hiszpanii
W czerwcu 1808 wysłana do
Hiszpanii
w sile trzech pułków piechoty, od
19 czerwca
do
14 sierpnia
brała udział w pierwszym oblężeniu
Saragossy
.
Dowodzona przez płk.
Józefa Chłopickiego
rozbiła koło Epili siłi hiszpańskiej milicji zdążającej na odsiecz miasta. Wyróżniła się w
bitwie pod Tudelą
.
W walkach w Hiszpanii brały udział następujące jednostki Legii Nadwiślańskiej:
W ciągu walk Hiszpanii, Legia odniosła szereg zwycięstw, m. in.:
II Legia Nadwiślańska
8 lipca
1809
cesarz wydał dekret o utworzeniu II Legii Nadwiślańskiej, która powstać miała na bazie Polaków służących w armii
austriackiej
, którzy
pod Wagram
dostali się do francuskiej niewoli. Planowano utworzenie 3 pułków piechoty liczących łącznie 6000 żołnierzy. Gdy II Legia Nadwiślańska osiągnęła stan 2200 żołnierzy, przemianowana została na 4 pułk piechoty i w
1810
roku przerzucona została do Hiszpanii, gdzie dołączyła do pierwszej Legii Nadwiślańskiej.
3 marca
1812
w czasie przygotowań do wojny Napoleona z Rosją została włączona do Gwardii Cesarskiej. Oddziały wywodzące się z niej przeszły w tej kampanii cały szlak bojowy wraz z odwrotem do Francji. Jeszcze
19 marca
1814
utworzony z pozostałej piechoty polskiej po
bitwie pod Lipskiem
pułk piechoty nadwiślańskiej odznaczył się w bitwie pod
Arcis-sur-Aube
. Pułk ten wrócił do Polski po abdykacji Napoleona.
Galeria
Żołnierz Legii Nadwiślańskiej w 1810 | 1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej | 4 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej | Lansjer nadwiślański (po lewej) |
Zobacz też
Literatura
- Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2
Linki zewnętrzne