|
lampa elektronowa
lampa elektronowa - jeden z wielu elektronicznych elementów aktywnych, historycznie pierwszy. Jest to szklana (najczęściej) bańka z dwiema lub więcej elektrodami wzajemnie na siebie oddziaływającymi, z wypompowanym powietrzem (lampa próżniowa), lub odpowiednim gazem pod niewielkim ciśnieniem (lampa gazowana). Lampy elektronowe służą do wzmacniania, generacji, przekształcania itp. sygnałów elektrycznych, prostowania prądu.
Historia
Pierwszą lampę elektronową zbudował w roku 1904 John Ambrose Fleming – była to dioda. Pierwszą lampę wzmacniającą triodę opracował w cztery lata później Lee De Forest. W Polsce produkcję pierwszych lamp (triod) rozpoczęła warszawska firma Radjopol 1 grudnia 1921.
Obecnie w większości zastosowań konstrukcje lampowe zostały zastąpione rozwiązaniami wykorzystującymi tranzystory lub układy scalone. Konstrukcje lampowe spotyka się w urządzeniach zabytkowych oraz w sprzęcie najwyższej klasy, gdzie parametry układów scalonych lub tranzystorowych są niewystarczające. Najwyższej klasy wzmacniacze Hi-End wykorzystują obecnie wciąż rozwiązania lampowe (np. EL84, 6550, EL34, 6L6, KT88, 300B, ECC83). Lampy stosuje się także do wzmacniania bardzo słabych sygnałów na granicy szumu np. w radarach, radioteleskopach czy łączności radiowej z sondami kosmicznymi (poziom szumu na poziomie -200dB w najlepszych konstrukcjach, nieosiągalny w układach półprzewodnikowych) oraz w urządzeniach skrajnie wielkiej mocy (np. stacje nadawcze). Lampy stosowane są także chętnie w sprzęcie studyjnym, estradowym, klasycznych syntezatorach (np. Mooga), wzmacniaczach gitarowych (np. pentody EL34 w "piecach" Marshalla /UK/ lub tetrody strumieniowe 6L6 we wzmaciniaczach Fendera /USA/). Lampy są też używane w urządzeniach wojskowych z uwagi na niską wrażliwość na impuls elektromagnetyczny.
Podstawowe wady lamp -
ograniczony czas pracy (zazwyczaj kilka tysięcy godzin, choć często znacznie mniej)
- niska wytrzymałość mechaniczna (szklana bańka, delikatne siatki)
- duże wymiary
- wydzielanie dużych ilości ciepła
- duża wrażliwość na warunki pracy (wstrząsy)
- wysoka cena
- konieczność rozgrzania lamp przed efektywną pracą (około 30 sekund)
- wysokie napięcie pracy obwodów anodowych (około 200 - 300V)
- duża awaryjność
Podstawowe zalety lamp -
znacznie lepsza charakterystyka zniekształceń (parzyste harmoniczne) niż w układach tranzystorowych
- znacznie lepsze znoszenie skrajnych przeciążeń
- kilka rzędów wielkości większy stosunek sygnału do szumu niż w krzemie
- lepsza dynamika
- przy zastosowaniach audio – dźwięk odbierany subiektywnie dużo cieplejszy, czystszy i bardziej przestrzenny; audiofile mówią o charakterystycznym lampowym basie – bardzo niski, bardzo miękki, bardzo dynamiczny i doskonale kontrolowany, choć te określenia są trudne do przełożenia na konkretne parametry techniczne
- duża prostota konstrukcji pozwalających na uzyskanie doskonałych parametrów
- niska wrażliwość na impuls elektromagnetyczny
Obecnie lampy produkowane są m.in. na Słowacji, w Rosji, w Chinach, w Niemczech i w USA. Część obecnie wytwarzanych konstrukcji bazuje na lampach z lat 40. i 50., a ich parametry są zadowalające.
Inne hasła zawierające informacje o "lampa elektronowa":
Układ scalony
...
Lantan
...
Cez
...
Ruten
...
Technet
...
Niob
...
Cyrkon (pierwiastek)
...
Itr
...
Tytan (pierwiastek)
...
Skand
...
Inne lekcje zawierające informacje o "lampa elektronowa":
232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 19)
...
Układ okresowy pierwiastków (plansza 12)
...
Chrom i jego związki (plansza 5)
...
|
