Łaskawość Tytusa (La clemenza di Tito, KV 621) –
opera
w dwóch aktach napisana przez
W. A. Mozarta
po
Czarodziejskim Flecie
w roku
1791
, do libretta Caterina Mazzoli wg
Pietra Metastasia
.
Historia utworu
Łaskawość Tytusa należy do gatunku
opera seria
nawiązującej do szkoły neapolitańskiej. Jest jednym z ostatnich dzieł Mozarta, który ukończył je na dwa miesiące przed śmiercią. Przy pisaniu opery Mozartowi towarzyszył pośpiech i presja, gdyż miała ona być gotowa na uroczystości koronacyjne Cesarza
Leopolda II
z
Dynastii Habsburgów
na króla Czech. Prapremiera dzieła odbyła się 6 września 1791 r. w Teatrze Narodowym w Pradze. Prapremiera polska miała miejsce
20 marca
1806
r. w
Poznaniu
i była grana w języku niemieckim.
Opera Mozarta była krytykowana za schematyczność, surowość, jednak przesłanie dzieła silnie przemawia do współczesnego odbiorcy i opera coraz częściej znajduje miejsce w repertuarze utworów operowych grywanych na całym świecie.
Osoby
Treść
Opera opowiada historię
cesarza rzymskiego
–
Tytusa
. Akcja rozgrywa się w starożytnym Rzymie w latach 79/81 n.e. Jedna z głównych postaci, Vitellia, jest kobietą żądną władzy, prestiżu i sławy, darzy uczuciem cesarza, próbując nawiązać z nim bliższe kontakty, które mają także pomóc jej w zdobyciu zamierzonego celu. Jednak gdy cesarz Tytus odrzuca jej zaloty, Vitellia w odpowiedzi postanawia się zemścić. Pojawia się następna postać,
patrycjusz
rzymski Sekstus, serdeczny powiernik cesarza Tytusa. Sekstus z namiętnej miłości do Vitellii, nie zważając na względy przyjaźni, decyduje się na zamordowanie cesarza. Annius próbuje jeszcze wszelkimi argumentami odwieść go od tego zamiaru, jednak pomimo mądrych słów Anniusa gorące uczucie do kobiety przeważa nad uczuciem do przyjaciela i Sekstus decyduje się na ostateczny krok. Zamach na życie Tytusa nie powiódł się, niedoszły zabójca zostaje schwytany, postawiony przed sąd i oskarżony o zdradę i zamach stanu. Cesarz Tytus z ciężkim sercem podpisuje wyrok śmierci. Kierowany uczuciami przyjaźni i
humanitaryzmu
drze wyrok i wrzuca do ognia. Tytus wybacza Sekstusowi zdradę i daruje mu wolność, na koniec dając przesłanie, że woli uchodzić za łaskawego, niż mieć na sumieniu śmierć przyjaciela i człowieka.